Özellikle Amerika'da yaygın bir başlık olarak sunulan 'Heavy legs' Türkçeye “Ağır bacaklar” olarak çevrilebilir. Ama henüz Türkçe literatürde yaygın olarak yerini almış değildir.
Birçok insan bacaklarının ağır, dolgun, sert ve yorgun olduğunu hisseder ve çare arar. Bundan kurtulmanın ilk basamağı doğru teşhisi koymaktır.
Ağır bacak dediğimizde çok geniş bir başlık altında toplayabiliriz.
Varisler:
Toplardamarların kapakçık yetmezliği ve buna bağlı olarak ayak ve bacaklarımızda genişleyen ciltten kabarık damarlar olarak ortaya çıkan varislerimiz genellikle;
* Genetik yatkınlık
* Kadın cinsiyet
* Hamilelik
* Yaş
* Ayakta çalışmak
* Oturarak çalışmak
* Kilo
* Sigara
* Topuklu ayakkabı
* Menopoz gibi hormonal değişiklikler
ile ortaya çıkabilmektedir. Elastisitesini ve duvar bütünlüğünü kaybeden damarlar genişlemekte, kapakçıklar fonksiyonunu yitirmektedir. Yer çekimine karşı çalışmak zorunda olan toplardamar sisteminde, bozulan kapakçık fonksiyonu ile kan yer çekimine yenik düşmekte ve bacaklarda göllenmektedir. Bu göllenme, bacağınızın ağır, dolgun ve yorgun olmasına sebep olmaktadır. Çeşitli yayınlarda 30'lu yaş grubunda %20- 30'larda olan varis yaygınlığı, 70'li yaşlarda %70'lere kadar çıkabilmekte, kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir.
Periferik arter hastalığı
Kalp damar hastalıklarının en önemli başlığı olan damar sertliğinin bacak atardamarlarında ortaya çıkan formudur. Yağ birikintilerinin damar duvarında toplanarak damarı daraltması hatta tıkamasına giden süreçtir. Bu süreç içerisinde bacaklarınıza yeterli kan ulaşamadığından bacaklar yorgun, ağrılı, soğuk ve kramp şeklinde şikayet verecektir. En önemli ve tipik şikayet, kladikasyo dediğimiz, belirli bir süre yürüdükten sonra baldırda durmaya zorlayan ağrı ortaya çıkmasıdır. Tipik olarak, bir süre dinlenmeyi takiben hasta tekrar yürüyebilir.
*Genetik yatkınlık
* Yüksek kolesterol
* Sigara
* Diyabet
*Yüksek kan basıncı
en önemli sebeplerdir.
Overtraining/Sürantrenman
Türkçeye sürantrenman olarak çevrilmiş olan over training, vücuda toparlanma süresi tanımadan aşırı egzersiz yapılması anlamına gelmektedir. Birçok sağlık problemine sebep olabilir ve bunların arasında ağır bacaklar da yer almaktadır. Genellikle atletlerde, özellikle de koşu ve bisiklet yapanlarda rastlanır.
Spinal stenoz (Kanal daralması)
İçinden omuriliğin geçtiği omurga kolonunun daralması anlamındadır. Omurga kanalı, omurlar ve bunların arasındaki disklerden oluşmaktadır. Burada meydana gelecek darlıklar omuriliğe ve buradan çıkan sinirlere bası yaparak ağrıya sebep olmaktadır. Genellikle lomber yani bel bölgesinde olan darlıklarda belirgin olarak bacaklarda ağrı, ağırlık hissi, güçsüzlük ve hissizlikle birlikte ortaya çıkabilir.
*Genetik yatkınlık
*Sigara
* Yaş
*Obezite
belirgin risk faktörleri arasındadır.
Bacaklarınızı kontrolsüz bir şekilde kıpırdatma ihtiyacı hissediyor musunuz?
Şikayetleriniz geceleri artıp, uykuya dalmanızı engelliyor mu?
Eğer öyleyse, huzursuz bacak sendromunuz (HBS) olabilir.
Genellikle keyifsiz, tarif edilemeyen ve sizi bacağınızı istemsiz hareket ettirmeye zorlayan bir sendromdur. Birçok insan bunu kaşıntı, huzursuzluk, kontrolsüzlük olarak tarif etmektedir. Semptomlar genellikle geceleri başlar, kronik veya sporadik olabilir. Huzursuz bacak sendromu uykuya dalmanızı güçleştirebileceği gibi, sizi uykunuzdan da uyandırabilir.
Huzursuz bacak sendromunun sebebi maalesef ki kesin olarak bilinmemektedir.
Bununla birlikte:
* Genetik yatkınlık
*Anemi (kansızlık)
* Düşük demir seviyeleri
*Hamilelik
*Antidepresan kullanımı
*Toplardamar hastalıkları
*Sinir hasarı
*Alkol tüketimi
*Fibromyalji
tetikleyen faktörler arasında sayılabilir.
Huzursuz bacak sendromunun belirgin bir tanı yöntemi olmamakla birlikte bir semptomlar topluluğu olarak değerlendirilebilir. Aşağıdaki şikayetlerden bir kısımda sahipseniz huzursuz bacak sendromu da olabilir:
*Kontrol edilemeyen, bacağı hareket ettirme isteği
*Bacağınız da huzursuzluk (Bu zonklama, karıncalanma veya kaşıntı hissi şeklinde olabilir.)
*Şikayetlerinizin uzun oturuş ya da uzun yatışlarda artması
*Şikayetlerinizin akşamüstü başlaması veya kötülemesi
*Geceleri bacakta seğirmeler
*Genel bir huzursuzluk, yorgunluk ve uyku kalitenizi etkileyen bir kontrolsüz bacak hareketi
*Yorgun ve uykusuz günlerde artan şikayetler
Ağır bacakta şikayetler
* Ağrı
* Göllenme hissi
*Yorgunluk
* Kramp
*Sertlik
Ana şikayetler olmakla birlikte, ağır bacaklarda ayrıca:
* Şiş (dolaşım problemleri)
* Ciltten kabarık (varisleriniz)
* İyileşme de gecikme
* Soğuk (dolaşım bozukluğu)
* Soluk mor (dolaşım bozukluğu)
gibi şikayetlere sebebiyet verebilmektedir.
Ne zaman doktora gitmeliyim?
Aslında hepimiz hayatımızın belirli dönemlerinde yukarıda tariflediğim şikayetlere sahip olabiliriz.
Burada önemli olan başlık bu şikayetlerin devamlılığı geçme süresi ve tetikleyen sebeplerdir.
Çok uzun süre oturduğumuzda, çok uzun sporlar yaptığımızda, çok yorulduğumuzda, uzun bir iş gününü takiben bu şikayetlere sahip olabiliriz. Ama bir çoğunluğu güzel bir uykunun arkasından ya da en fazla 1-2 gün içerisinde geçmektedir.
Ancak bu şikayetlerimiz uzun sürüyor, eskisi gibi iyileşmiyor ve gündelik hayatımızı etkiliyor ise o zaman doktora başvurma zamanı gelmiş demektir.
Burada tabii “Hangi doktora gitmeliyim?” başlığı da ön plana çıkmaktadır;
Varisleriniz ve periferik arter hastalıklarınız için kalp-damar cerrahisine,
Sürantrenman için ortopedi, fizik tedavi gibi branşlara,
Kanal daralması için ortopedi ve beyin cerrahisine,
Huzursuz bacak için sebebine göre kalp damar cerrahisi, dahiliye, nöroloji gibi branşlara başvurmanız size vakit kazandıracaktır.
Sağlıkla kalın.