En doğru lider, yaptıklarıyla ve bize bıraktığı miraslarla tartışmasız Atatürk.
En doğru lider, yaptıklarıyla ve bize bıraktığı miraslarla tartışmasız Atatürk.
Hep eşit şekilde durur, bir çocuksa eğer konuştuğu, gerekirse diz çöker. Bu adam, bunun eğitimini mi aldı? Hayır, doğuştan gelen bir liderdi, doğaldı. Doğallığından gelen bir özellikti.
Lider, vizyonunu koyar, çevresindeki insanlara uygulatır ve bunun sonucunda da toplum bir fayda görür. Her şeyden önemlisi, liderin bir adım sonrasını görmesi gerekir ki, fayda ve zararı görsün. Her yaptığı hareket fayda sağlayacak diye bir şey de yok. Zarar olursa da bu ne ölçüde kısıtlanabilir ne ölçüde zarardan geri dönülebilir, etkileri ne ölçüde yok edilebilir bilmeli. Durağan kişi lider olamaz, durağan su yosunlaşır, kirlenir. Lider, aktif olmalı ve sürekli hareket edebilmelidir.
Size lider bir adam hayallerle nasıl yaşar, nasıl çağları aşar onu örnekleyeceğim. Yaşam mimarlarından Thomas Edison’dan söz edeceğim. Edison, tarihin en büyük hayalperestlerinden biri ilan edildi. Herkes onunla tanışmaya geliyordu. Çok tanındı. Bugün de hâlâ hatırlanıyor. Bir mucit ve dünyanın en büyük hayalperestlerinden biri olarak… Öyleydi; çünkü bu başarının arkasında yatan kocaman bir hayaldi. Şöyle ki, Edison’un hayattaki en büyük korkusu karanlıktı. Tüm hayali karanlığın yok olmasıydı. Hayallerinin peşinden gitme şansını yakaladığında hiç vazgeçmedi. Sabırla, inatla ve en önemlisi hep umudunu koruyarak denedi. Sonunda ampulü icat etti ve hayallerini gerçekleştirdi. Edison’un başarıya ulaşma adına kendine göre hedefleri vardı. Hedefleri ne olursa olsun, onu bu hedeflere götüren kıstas, kendisine yol gösteren hayalleriydi.
Birçok hayat… Birçok hayal… Birçok başarı… Birçok yazar, bilim adamı, sporcu, ünlü kişi…
• Nobel Edebiyat ödüllü Fransız yazar André Gide, en güzel cümlelerinden birinde “İnsanın hayatı, insanın hayalidir.” diyordu.
• Napoléon Bonaparte için hayal gücü insanları yöneten güçtü: “İnsanlar, hayal güçleriyle idare edilirler.”
• Ünlü oyuncu James Dean ise, “Sanki hiç ölmeyecekmişçesine hayal kurmak, sanki bugün ölecekmişçesine iyi yaşamak gerek.” diyordu.
• Hayallerin şairi olarak adlandırılan Yahya Kemal ise iddiayla “İnsan âlemde hayal ettiği müddetçe yaşar.” ifadesini kullanıyor.
• A.L. Whitehead‘in hayal etmekle ilgili söylediği sözler ise akla kazınır niteliktedir: “Büyük hayalperestlerin düşleri asla gerçekleşmez, onlar her zaman daha fazlasını ister.”
İnsanoğlu fıtratı nedeniyle hayal kurar. İnsanın varoluşunu renklendirendir hayal kurmak. O, kurduğu düşlerle sınırlıdır. Yaşama isteğidir. Yaratmanın başlangıcıdır. Hayal edersiniz, hayal ettiğinizi amaçlarsınız ve en sonunda amaçladığınızı yaratırsınız. Zaman kavramına bağlı değildir. Süreklidir. Sürdürülebilirdir. Ruhun gücüdür. Geleceğin ön gösterimidir. Birçok eylemin başlatıcısıdır. Salt motivasyondur. Hayal edebilme gücü, güzelliği, mutluluğu yaşatandır. Mantık ötesidir çoğu zaman. Hedefin kendisi değildir ama hedeflerin taşıyıcısıdır. Bu anlamda hedeften ötedir. Bir insan hayalleri olduğu sürece kendisine hedef koyar. Hayal etmek, bu anlamda başarının öncülüdür.
Amerikan Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırmasında Profesör Kalina Christoff, hayal kurmanın sorunları çözdüğünü söylüyordu. Christoff’a göre, hayal kurmak, beyni harekete geçirerek karmaşık sorunların çözülmesini sağlayabiliyor.
Bugüne dek bu bölümlerin karmaşık sorunlar karşısında yavaşladığı sanılıyordu. Araştırmacılar, hayal kurarken, bir işe olduğu kadar yoğunlaşamasa da beynin birçok merkezine başvurulduğunu belirtti.
Christoff, araştırmanın birçok kişiyi algılarını gözden geçirmeye itebileceğini ifade ederek, insanların fikir almaya alışkın olduğunu ve hayal kurmanın iyi bir şey olmadığını sandığını ancak durumun bunun tam tersi olduğunu vurguladı. İnsanların zamanın üçte birini hayal kurarak geçirdiğini belirterek, bilimin, hayatın bu büyük bölümünü göz ardı ettiğine dikkat çekti.
Hayal, insanoğlu için böyle taşıyıcı bir şeydir. Varlığının çok değerli olduğu, yokluğunun ise daha önemli olduğu bir olgu. Hayal etmek zihinsel bir aktivitedir aynı zamanda. İnsanın zihninde geliştirdiği duygu, bilinç ve canlandırma sürecidir. Hayal etmek, paha biçilmez bir hareketlendiricidir. İnsanın geleceği kurmaya ilişkin hayalleri olması, hayata ne kadar sağlam baktığının işaretidir. İnsanın hedeflerinde sapma olsa bile, hayalleri onu bırakmaz. Bir anlamda karanlık gecelerdeki yıldızlar gibidir. Hep orada olduklarını biliriz. Ve insanın yolunu aydınlatır. İnsan bu nedenlerle hayalleriyle var olmalıdır. Hayaller, yokluk değil, varlıktır. Bir insanın hayallerinin olması, onun olgunluğunun göstergesidir. Aynı zamanda ona sabır ve dayanma gücü verir. İnsan bu nedenle hayal etmekten asla vazgeçmemelidir.
Hayaller bilinçaltında yerleşmiş düşünceler bütünüdür. İstemekle ilgilidir. Yalnızlık duygusunu ortadan kaldırır. Değersizlik hissini yok eder. Albert Einstein’ın ifade ettiği gibi çoğu zaman “Bilgiden bile daha değerlidir.” Çünkü insanın hayal etmediğini uygulama şansı olamaz. Hayaller imkânsızlıkları bile ortadan kaldırır. Hayal etmek zamanı geldiğinde problem çözmeye hazır olmaktır. Odaklanmaktır. Gerçeklerle alıp veremediği bir şey yoktur. Birlikte yaşayabilirler.
Unutmayalım; Hayallerimiz, bu fakir ruhlarımızın besinleridir. Gerçekten iyileştirirler…
Hayal gücü, Thomas Edison‘da olduğu gibi, olabileceklerin zihinde canlandırılması olarak görülmeli. Düşünme yetisinin, vizyonun ya da sadece heyecanı yaşatmanın nişanesi... Tarih seyrini değiştirmiş komutan Sultan Mehmet, tüm yaşamını dolduran hayali olan İstanbul’un fethini gerçekleştirebilmek için Rumeli Hisarı’nın inşası sırasında, inşaatın durdurulması için görüşmeye gelen Bizans elçilerine: “Bizim kudretimizin yettiği yere imparatorunuzun hayalleri bile yetişemez” demişti. Bu, hayalini uygulama azmiydi. Bir başka tarihi şahsiyet IV. Murat’ın “Bağdat’ı fethetme hayali, Bağdat’ın kendisinden daha mı güzel ne?” sözü ise, hayallerin değeri konusunda tarihe düşülmüş bir nottur. Hayal etmek büyük bir tasarımdır. Sonuçta hayal ettiğin her şeyi yapabilme gücün vardır…