Yedi yıl gecikmenin ardından bugün TSK’ya teslim edilecek olan ‘havadan uyarı ve kontrol sistemi’ (AWACS) uçakları projesinde Türkiye, Amerika’ya 637 milyon dolar ödedi.
Toplamda ise proje kapsamında Ankara’nın cebinden çıkacak para 1 milyar 385 milyon doları bulacak. Gecikmeden dolayı Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM), üretici Boeing firmasına 183 milyon dolar ceza kesti. Fakat cezaya karşılık olarak başlangıç destek süresinin iki yıldan 5 yıla çıkarılması, 3 yıl boyunca yazılım desteği ve yaklaşık 32 milyon dolarlık yedek parça alınması kararlaştırıldı. Barış Kartalı olarak da isimlendirilen uçağın birçok gelişmiş teknik özelliği bulunuyor. Söz konusu uçak, Türk hava sahasında görev aldığı bölgeye göre Karadeniz’in tamamını, Avrupa sınırını, İran, Irak, Suriye ve Ermenistan gibi ülkeleri gözleyebilecek. 10 saat uçacak bir devriye boyunca ve toplamda 4 milyon kilometrekare alanı gözleyecek.
Havadan Erken İhbar ve Kontrol (HİK) Uçağı Projesi kapsamında Boeing firması ile 4 uçak üzerinden imzalanan sözleşme 2003’te yürürlüğe girdi. Şu anda Türk firmalarından TAI’de 3 uçak bulunuyor. Dördüncü uçak henüz gelmedi. Türk hava sahasının etkinliğini büyük ölçüde artıracak olan AWACS’lar, gövde üzerinde taşıdıkları özel radar sistemiyle her türlü hava aracını anında tespit edebilme özelliğine sahip. Boeing’in geliştirdiği yeni nesil Elektronik Faz Dizilimli Radar Teknolojisi ile üretilen Havadan Erken İhbar ve Kontrol Sistemleri uçakları, gelişmiş sensör ve füzyon teknolojileri ile Türkiye’nin hava sahasının kontrolünü sağlayacak. AWACS, yüksek irtifada yüzlerce kilometre uzaklıktaki uçakları ve gemileri izleyip elde ettiği verileri anında yerdeki harekât merkezleri ile göreve çıkacak savaş uçaklarına bildirebiliyor. Havada yakıt ikmali yaparak gerektiğinde 24 saat uçabiliyor. 41.000 feet yüksekliğe kadar tırmanabilen uçaklar sayesinde arazi engeli arkasında kalan karanlık noktalar da görülebiliyor. Ortalama bir görev uçuşunda 4 milyon kilometrekare genişliğinde bir alana radar kaplaması sağlanabiliyor. Uçaklar ayrıca gelişmiş radar kabiliyetlerinin yanında, uçan komuta merkezi olarak da görev yapabiliyor. Çeşitli birliklerin birbirleri ile emniyetli ses, görüntü ve veri alışverişi yapmasını sağlayıp, farklı kaynaklardan gelen bilgileri birleştirerek harekât ortamının müşterek resminin oluşmasını sağlıyor.
EMRE SONCAN - HABERLER gündem ANKARA / Zaman