Bir garip vaka...
Kaynak: Atatürk Ansiklopedisi
Bir garip vaka...
Kaynak: Atatürk Ansiklopedisi
Önce Robert Koleji'ni bitiren Süreyya Bey, ardından Hannover Üniversitesi'nde mühendislik eğitimi alır. Almanca, Fransızca, İngilizceyi anadili gibi bilen Süreyya Bey, bir süre Göztepe Amerikan Okulu'nda hocalık yapsa da 1926'da Dışişleri'ne girer.
Atatürk'le mesai arkadaşlığı ise 1934'te başlar. C.başkanlığı Özel Kalem Müdürlüğü'ne teamül gereği Dışişleri'nden seçilen kişiler atanmaktadır. O sıralar Özel Kalem olan H. Rıza Soyak, G. Sekreterliğe atanınca boşalan göreve Süreyya Bey atanır.
Gibi görevleri yerine getiren Süreyya Bey, Atatürk’ün dil, tarih ve kültür çalışmalarında bizzat yanında bulunur. İhtiyaç duyulan kitapların temininden, tercüme edilmesine kadar birçok konuda Mustafa Kemal Atatürk’e yardım eder.
Son günlerinde yanındadır. Tedavi için doktorlarının istediği ilaçların temin edilmesi konusunda yurt dışı elçilik ve temsilciklerle yazışmalar yapar. 10 Kasım 1938'den sonra ise İsmet Paşa'nın özel kalem müdürü olarak 1945'e kadar görevine devam eder.
Zaten Atatürk'le çalışırken de tercümanlık yapmasının yanı sıra yabancı misafirlere mihmandarlık yapan Süreyya Bey, 1943'te İkinci Kahire Konferansı'na katılır ve Türk heyetinin tercümanlığını yapar. Ayrıca İnönü-Roosevelt görüşmesinde de hazır bulunur.
12 yıl bu görevini sürdüren Anderiman, 57 senesinde ise Tokyo'da büyükelçi olarak görevlendirilir. Bu arada 1939 yılında yılında Nükhet Hanım ile evlenen Süreyya Bey bu görevlerinde hep eşi ile birliktedir.
Demokrat Partili TBMM Başkanı Refik Koraltan, Menderes de dahil Türk heyetinin Japonya gezisinde Nükhet Hanım ile yakınlaşır. Bu yakınlaşmanın nihayeti bilinmez ama Süreyya Bey, muhtemelen kıskançlık ile bir gece eşini boğar ve kendisi de intihar eder.
Resmi açıklama ise 'Anderiman'ların birlikte intiharı'dır. Cenazeler ise Japon Başbakanı ve Dışişleri Bakanının katıldığı resmi törenin ardından Tokyo’dan özel uçakla Türkiye getirilir ve 11 Ekim 1959 günü askeri törenle Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilir.
Acı bir olay; bir zamanlar ne kadar nitelikli insanların önemli görevlere getirildiğini günümüzdeki durumla kıyaslamak ise ayrı bir üzüntü sebebi..
Yine demokrat parti ve yine evli bürokratların karısı... Çok ilginç.
menderes diyor o işin arkasında başka şeyler vardır bence