Uzayda yaşamak tahmin ettiğimizden çok daha zor. Basit görünen işler bile karmaşık hale gelebiliyor. Örneğin, kıyafet değiştirmek ve çamaşır yıkamak. Dünya’da sıradan olan bu ihtiyaç, uzayda büyük bir sorun haline geliyor. Çünkü suyun her damlası altın kadar değerli. Bu yüzden astronotların kirli çamaşırlarla baş etme yöntemleri oldukça sıra dışı.
Bunun sebebi, suyun çok değerli olması ve klasik yöntemlerle yıkamanın mümkün olmaması. Astronotlar sınırlı sayıda kıyafet götürüyor ve bu kıyafetleri günlerce, hatta aylarca giyiyorlar. Kıyafetler artık kullanılamayacak hale geldiğinde ise çöp olarak ayrılıyor.
Çöpler, Dünya’ya geri getirilmiyor; özel kargo kapsüllerine yükleniyor ve atmosferde yanarak yok oluyor. Böylece hem çöp imha ediliyor hem de fazla yük taşınmamış oluyor.
Bakteri ve mantar oluşumunu engelleyen özel kumaşlar test edilerek, kötü koku ve hijyen sorunları azaltılmaya çalışılıyor. Ancak bu kumaşlar lekelere karşı etkili değil.
Bu nedenle NASA, marka ortaklığıyla yeni deterjanlar geliştiriliyor. 'Tide Infinity' isimli sıvı deterjan, suyun güvenli şekilde geri dönüştürülmesini sağlayacak şekilde üretildi. 2021’de ISS’te, 2023’te ise Mars simülasyon görevlerinde test edildi. Ayrıca 2022’de uzayda Tide To-Go kalemleri ve mendilleriyle zorlu lekeler üzerinde denemeler yapıldı.
Fakat NASA ve çeşitli şirketler, hem uzayda hem de ileride Ay ve Mars’ta kullanılabilecek bir çamaşır makinesi tasarımı için araştırmalar yapıyor. Az su ve enerjiyle çalışan bu sistemler, yalnızca astronotlar için değil, Dünya’daki su kıtlığı yaşayan bölgeler için de büyük önem taşıyor.
Böylece uzaydaki hijyen sorunlarına getirilecek çözümler, gezegenimizdeki yaşamı da doğrudan etkileyebilir.
Gerçekten düşündürücü bir konu. Uzay gibi zorlu bir ortamda hijyenin ne kadar karmaşık hale geldiği çok net anlaşılıyor. Belki de çözüm, kendi kendini temizleyebilen nano-teknolojik kumaşlarda olabilir. Ayrıca mikrodalga, UV ışık ya da ozon teknolojisiyle çalışan su kullanmayan temizlik sistemleri geliştirilebilir. Bu tür yenilikler sadece uzayda değil, su kaynaklarının azaldığı dünyamızda da büyük fark yaratabilir. Bilim ve teknoloji burada yine insanlığın ortak geleceğine hizmet ediyor.