Aşk herkes için farklı ve karmaşık bir duygudur. Peki ya gerçek aşk nedir? Ünlü psikiyatrist Robert J. Sternberg, aşkın yapısını bilimsel temellere oturtarak detaylı ele almış.
Sternberg’in üçgen aşk teorisi, oldukça akla yatkın ve açıklayıcı bir teori olarak kabul ediliyor, sizce nasıl?
Amerikalı bir psikolog ve psikometrist olan Sternberg’in araştırmalarının odak noktası zeka, yaratıcılık ve bilgeliktir. Ayrıca yakın ilişkiler, aşk ve nefret üzerine de pek çok çalışma yapmıştır.
1985 yılında bir aşk teorisini tanıtan Sternberg’in aşk üçgeni teorisine bir göz atalım.
Peki bu bileşenler ne ifade ediyor:
Yakınlık: Bir insanı tanıyıp hoşlanmak, içtenlik ve yakın olma duygularıyla iyi bir iletişim yakalamak.
Bağlılık: İlişkiyle ilgili sorumluluk almak, sadakat ve güven, birlikte uzun süreli düşünmek.
Tutku: Fiziksel olarak etkilenmek, çekici bulmak, cinsellik ve uyarılmak.
Yakınlık, bağlılık ve tutku bileşenlerinin dengeli olarak içermesi gerektiğini öne sürmüştür. Ayrıca farklı kişilikler sebebiyle bu üç öğe farklı kombinasyonlarla kendini gösterir. Bu sebeple üç temel bileşenden hareketle Sternberg sekiz farklı aşk türünü tanımlamıştır.
Hoşlanma (sadece yakınlık): Tutku ve bağlılığın olmadığı, sadece yakınlığın olduğu aşk türüdür. Bu tarz bir ilişki genelde arkadaşlıkla sonuçlanır.
Delicesine aşk (sadece tutku): Yakınlık ve bağlılığın olmadığı, sadece yoğun bir tutkunun olduğu aşk türüdür. Genelde partnerinizi gördüğünüzde oluşan hormonal değişimler ve çekicilik ağırlıklıdır. Yakınlık ve bağlılık kurulmadığı sürece kısa süreli bir ilişkiyle sonuçlanır.
Boş aşk (sadece bağlılık): Tutku ve yakınlığın olmadığı, sadece bağlılığın olduğu aşk türüdür. Duygusal yakınlığın ve fiziksel çekimin azaldığı uzun süreli ilişkilerde görülür. Alışkanlığın hakim olduğu ilişki türüdür.
Romantik aşk (yakınlık+tutku): Bağlılığın olmadığı, tutku ve yakınlığın görüldüğü aşk türüdür. Genelde geçici olan ilişkilere örnek olarak verilebilir.
Arkadaşca aşk (yakınlık+bağlılık): Tutkunun olmadığı, bağlılık ve yakınlığın görüldüğü aşk türüdür. Tutkunun kalmadığı uzun süreli ilişkilerde veya evliliklerde sık görülür.
Aptalca aşk (tutku+bağlılık): Yakınlığın olmadığı, bağlılık ve tutkunun görüldüğü aşk türüdür. Bu ilişkiler uzun sürer fakat mutlu bir ilişki olduğu söylenemez.
Mükemmel aşk (yakınlık+tutku+bağlılık): Aşkın tüm bileşenlerini içeren aşk türüdür. Kusursuz aşk veya gerçek aşk olarak tarif edilir. Çiftler birbirini çekici bulduğu için heyecan kaybolmaz, birbirlerine güvenleri yüksek olduğu için de ilişkileri kalıcıdır.
Aşksızlık: Aşkın üç bileşeninden hiçbirini içermez. Bu sebepten dolayı 8 türün arasında boş küme olarak geçer.
Aşkı sadece böyle bir kalıba koymak basit gibi görünebilir fakat herkesin içinde kendine bir şeyler bulabileceği bir kuram olduğunu söyleyebiliriz.
Bir diğer önemli şey ise, sürekli aynı aşk türünde takılı kalmak ilişkiyi zedeleyebilir. Bu sebeple ilişkinizde üç bileşenin durumunu gözden geçirerek, ilişkinizde yeni kararlara gidebilirsiniz.
Hepinizin mükemmel aşkı bulmasını diliyoruz ve sizin aşkınız hangisi diye sormayı ihmal etmeyerek, yorumlara bekliyoruz!
Ulan koskocaman zeki gelişimci bilim adamini abudik gubudik postlariniza alet etmeye basladiniz ya helal olsun size. şeyden bahsedin kanka Vygotsky nin çevrenin ask üzerinde etkisi calismasindan, yada Thurndike in ödül ve ceza sistemini sevgiliniz üzerinde nasil kullabilirsiniz, yada Erickson a gore kaç yasindaki insana aşık 😍 olmak daha mantikli. Ekmeginizdesiniz neticede😀