Mars yüzeyinde bulunan bir kraterin daha ayrıntılı şekilde incelenmesi, birtakım ilginç bulgulara yol açtı. Bu krateri oluşturan ve geçmişte Mars'a çarpan uzay kayası, Dünya'da dinozorların neslini bitiren asteroit kadar büyük olabilir. Ayrıca bu kaya Mars'ta o zamanlar bulunan denizlerle etkileşime girip tsunamiler oluşturmuş olabilir. Biz de bu yazımızda bu konudan bahsediyoruz.
Sondanın bulduğu şeyler şaşırtıcıydı, ve yaşam için az/zayıf kanıtlar bulunması biraz hayal kırıklığı yaratmıştı. Bununla birlikte yeni bir analiz, sondanın Güneş Sistemi tarihindeki en dramatik olaylardan birinin gerçekleştiği yerde bulunmuş olabileceğini öne sürüyor.
Mars yüzeyindeki en alçak noktalardan biri olarak, yakınlardaki dağlık bölgelerden gelen nehirler, Mars'ın geri kalanının çoğu kuruduktan çok sonra bile bu bölgeye su taşımış olabilir.
Görevden yaklaşık kırk yıl sonra, gezegen ölçeğinde iki tsunaminin bu belirtilerden bazılarını silip süpürmüş olabileceği ileri sürüldü. Megatsunami hipotezini ilk ortaya atan ekibin yayınladıkları makalelerinde, daha önceki tsunaminin kaynağının iniş alanından o kadar da uzakta olmayan bir krater olabileceği öne sürülüyor.
Tektonik plakalar olmadan, Mars'ın bu tür olayları dahili olarak tetiklemesi pek mümkün değildir, bu yüzden dışardan gelen etkilerin (asteroit çarpışmaları gibi) bu tip reaksiyonların nedeni olduğu düşünülmektedir. Dünya üzerindeki tektonik hareketler, rüzgar ve su erozyonu nedeniyle, 2 milyar yıldan önceki tüm kraterler yok olmuştur. Ancak Mars'ta kraterler bu faktörler olmadan daha uzun süre dayanabilir. Makale, 110 kilometre genişliğindeki bir kraterin 3,4 milyar yıl öncesine, Mars'ın hala ıslak olduğu zamana dayandığını ortaya koyuyor.
Yazarlar, Pohl'un kara yerine suya çarpan bir asteroit tarafından oluşturulduğunu düşünüyor. Önceki çalışmada sanılandan üç kat daha büyük olmasına rağmen, kayanın gezegene çarpma zamanlaması tsunami etkisi yaratmak için oldukça tutarlı. Gerçekten de Pohl, biri Chicxulub olan Dünya üzerindeki onaylanmış üç çarpma bölgesi dışında kaydedilen tüm kraterlerden daha büyük. Yazarlar, asteroidin yüzeyden karşılaştığı direncin türüne bağlı olarak, 3 veya 9 kilometre genişliğinde olması gerektiği sonucuna varıyor.
Modelleme, tsunaminin yüksekliğinin o sırada Mars okyanusunun derinliğini aştığını gösteriyor. Viking 1, uzun vadeli bir tartışma konusu olan metan durumunu çözmesine rağmen, Mars'ın yaşam için umulduğundan daha az umut verici bir yer olduğunu göstermişti. Bu, gelecekteki robot ve insan misyonları için planların küçülmesine ve gecikmesine yol açan birçok faktörden biriydi.
Her şeyden önce, Pohl oluşumu tarafından yaratılan hidrotermal ısı, en az 300 bin yıl boyunca yüzeyin altında yaşamın güvenle gelişmesi için harika bir yer olurdu. Daha sonra gerçekleşen ve daha küçük olan megatsunami, bu kanıtların bir kısmını Chryse Planitia'ya taşımış olabilir. Buraya veya Pohl kraterinin kendisine yapılacak bir geri dönüş, yakında bir öncelik halini alabilir.
Siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Sayende bilgilendik yine kraal 👏👏
marsta hayat var mı dan önemli soru marsta evrim var mıydı