Yeni yapılan araştırmalar, yaşlı yetişkinlerde kilo dalgalanmalarının yalnızca fiziksel sağlık değil, beyin sağlığı üzerinde de etkili olduğunu ortaya koydu. Veriler, yıldan yıla kilosu %5’ten fazla değişen kişilerin bilişsel yetilerini daha hızlı kaybetme riski taşıdığını gösteriyor. Uzmanlar özellikle 65 yaş üstü bireylerin kilo takibini düzenli yapmasını ve ani değişimlerde doktora danışmasını öneriyor.
Ancak son araştırmalar, yıllar içinde kilo dalgalanmalarının bu düşüşü hızlandırabileceğini ortaya koydu. Özellikle 65 yaş üstü kişilerde, kilosu yıldan yıla %5’ten fazla değişenler, risk altında.
Kilosu sürekli değişen kişiler, bilişsel yetilerini daha hızlı kaybediyor.
Assoc. Prof. Muzi Na, “Verileri hangi açıdan incelediysek sonuç hep aynıydı. Kilo dalgalanması arttıkça bilişsel düşüş de hızlanıyor” diyor.
Bilişsel düşüş, bir kişinin düşünme, hafıza ve karar verme yetilerinde yaşadığı sorunları kapsıyor. Erken belirtiler arasında:
Konsantrasyon güçlüğü
Günlük işleri tamamlamada zorluk
Hafıza kaybı
Konuşmayı takip etmede veya doğru kelimeyi bulmada zorlanma
Zaman ve mekân algısında karışıklık
Ruh hâlinde ani değişiklikler
Mild bilişsel bozukluk, ilerleyen süreçte Alzheimer gibi demans türlerine yakalanma riskini artırıyor.
Araştırmaya göre, vücut ağırlığının %5’ten fazla kaybı veya kilo kaybı-kazanımı döngüsü, bilişsel düşüşü hızlandırıyor. Kilo alan yaşlı yetişkinlerde düşüş, kilosu sabit kalanlarla benzer seviyede gözlemleniyor.
Prof. Na, “Bu durum kilo almanın iyi olduğu anlamına gelmiyor. Orta yaşta obezite, ilerleyen yaşlarda bilişsel düşüşün bilinen bir risk faktörü. Ama bazı çalışmalar, yaşlılıkta fazla kilonun bilişsel açıdan bir nebze koruyucu olabileceğini gösteriyor” diyor.
Araştırmacılar, yaşlı yetişkinlerin kilosunu düzenli ve tutarlı şekilde takip etmesini öneriyor. Örneğin her sabah kahvaltı öncesi aynı kıyafetlerle tartılmak, doğru veri elde etmeye yardımcı olur. Kilo dalgalanmaları ciddi boyuttaysa doktora danışmak faydalı.