Cehalet, tüm dünyada büyük bir sorun. Peki cehaletin kimi grupların çıkarı uğruna bilinçli olarak yayılıyor olduğunu hiç düşündünüz mü?
Eğer düşünmediyseniz, size cehalet bilimi 'Agnotoloji'yi tanıtmak istiyoruz!
Cehalet, tüm dünyada büyük bir sorun. Peki cehaletin kimi grupların çıkarı uğruna bilinçli olarak yayılıyor olduğunu hiç düşündünüz mü?
Eğer düşünmediyseniz, size cehalet bilimi 'Agnotoloji'yi tanıtmak istiyoruz!
Agnotoloji ise maddî ve/veya siyasî bir çıkar elde etmek için kasıtlı olarak kafa karışıklığı ve yalan bilgi yaymanın incelenmesi anlamını taşıyor.
Bir tütün şirketinin kaleme aldığı 'Sigara ve Sağlık Önerileri' başlıklı bu yazıda, sigara karşıtı kampanyaların üstesinden gelmek için büyük tütün şirketlerinin uyguladığı taktiklerden söz ediliyordu.
Proctor, kasıtlı olarak cehalet yayma konusunun incelenmesini agnotoloji olarak adlandırdı. Yani agnotoloji, 'cehalet 'ya da 'bilgisizlik' bilimi demek.
İki farklı görüşün her zaman rasyonel bir sonuca ulaşmayacağı fikri yaygındır. Bu nedenle, tütün şirketleri bilimi kullanarak kendi ürünlerini zararsız göstermek için birtakım çalışmalar yaptırmasının ardında da bu düşünce yatıyordu.
Yanlış ya da eksik bilgilerin, hatta düpedüz yalanların kol gezdiği dijital mecralara ulaşımın kolaylığını göz önünde bulundurursak, buralardan 'bilgi' edinen insanlar 'yanlış' ya da 'eksik' bilgilerine karşın birer uzman kesilebiliyorlar. Üstelik bunu her alan için yapabiliyorlar.
Bu durum cehaleti kasıtlı olarak yaymak isteyen çıkar gruplarının ağzını sulandırıyor âdeta. Bu insanlar, çıkar grupları için birer av hâline gelebiliyor.
Yani, sonuç çıkarmanın bir bakıma çok kolay hâle gelmesi. Buradan meydana gelebilecek yanlışları düzeltmek ise doğru bilgiye ulaşmaya çalışmak, uzmanlığa önem vermek ve başka insanların fikir ve görüşlerine açık olmak ile mümkün olabilir.
Bu tarz bir cehaleti yayabilmenin temelinde iki koşul bulunuyor:
1. İnsanların bir olguyu anlamaması.
2. Ticarî ya da siyasî açıdan nitelikli özel çıkar gruplarının bir konu hakkında kafa karışıklığı yaratmaya çalışması.
Agnotolojide temel amaç hedef kitlenizin gerçeğe ulaşmasını engellemeye çalışmaktır. Bunun için 'doğru' ve 'sağlıklı' bilgiye ulaşımın önüne set çekilmeye çalışılır. Toplumun kafasının karışması, yalan-yanlış bilgi ile zihninin koşullanması istenir.
Eğer yayacağınız bilgi gerçek ve doğru bilgisiyle, tek çıkarınız karşı tarafın aydınlanması olacaktır. (Tabii bunun çıkar olarak kabul ederseniz).
Çıkarlarınız için ise yapmanız gereken, gece gündüz demeden cehalet yaymaya devam etmektir.
Konunun bam telinin belki de burası olduğunu söyleyebiliriz. Cehalet yaymak adına, insanların kafasını kurcalayan, aklına takılan bir olgu bulmanız gerekiyor.
Tartışılan, gündeme gelen konudaki argümanınız ne kadar temelsiz olsa da, verdiğiniz yanıtlar, ortada dengeli bir tartışma ortamı varmış gibi görünmesine yol açmalı.
'En iyi ben bilirim' diyecek bir öz güvene sahip olmanız gerekiyor. Psikoloji, biyoloji veya tıp bilme gerekliliği gibi bir kısıt sadece gerçek bilgiyle hareket edenleri bağlar. Menfaat için cehalet yayan asılsız bilgi tüccarları için ise böyle bir zorunluluk yok.
Son yıllarda en çok gündemimizde olan sözcüklerden biri 'büyük resim'. Herkes büyük resmi gördüğünü iddia ediyor. (Herkesin 'uzman' olması tanıdık gelmiştir).
Peki gerçekten büyük resim görülüyor mu? İşsizlik, yoksulluk, gelir dağılımındaki dengesizlik, adalet sistemindeki sorunlar, çarpık kentleşme, rant için yok edilen doğal alanlar, eğitim, cehaletin kitleselleşmesi gibi sorunlar ne kadar gündemimizde?
#6 Bknz, futbol takımı tutar gibi siyaset yapan Türkiye'nin %99 u . Bu tek taraflı değil ne yazık ki. Ortaklaşa bir yol aransa mevcut sistem üzerinden anayasada ki açıklar günümüz dünyasına uygun şekilde düzenlenilse, yargı yetkileri arttırılıp kesin olarak ayrı bir yapı haline getirilse, yargı açıkça tüm devlet adamları için bir tehdit unsuru, korku unsuru, seve seve doğru ve yerleşik düzene bağımlı kalma sağlayıcısı olsa belki de birbirimizi bu kadar yemeyeceğiz . Hadi RTE'cileri anladık diyelim, zarar verişini anlayamıyorsunuz ve fanatik tutumunuz da ilerliyorsunuz.
Cehaletin bilinçli olarak yayıldığını düşünenlerin yarısı evrimi reddediyor, en azından üçte biri çevreyi nasıl kirlettiği sorusuna cevap veremiyor, beşte birlik kısmı etin insan doğasına aykırı olduğunu zannediyor ve neredeyse hepsi bir olay yaşandığında ardında dış mihrak arıyor. Yeni anayasa önergesine "evet" diyenleri söylemiyorum bile.
Eger dogru anladiysam bu iste iyi para varmis... Hemen bir konu ustunde kesin o konunun uzmaniymisim gibi davranmaya ve diger herseyden de anladigimi gostermem gereken bir ortam yaratmam lazim. Aklima ilk olarak "sahte din tuccari" olmak geldi. Ne dersiniz iyi is yapabilir miyim bu tercihle :)