Antik Roma, tarihin en büyük imparatorluklarından biri olarak günümüzde halen büyük bir merak konusudur. Bu muhteşem uygarlığın sadece mimari ve askeri başarıları değil, aynı zamanda yemek kültürü de ilgi çekmektedir.
Romalıların sofralarında neler olduğunu, hangi yiyecekleri tercih ettiklerini merak ediyorsanız doğru yerdesiniz! İşte, Antik Roma'da yemek kültürüne dair her şey! 👇
Yemek ve yemek yeme sahneleri, mozaik ve freskolarda sıklıkla yer alır.
Klasik dönem edebiyatına yönelen araştırmacılar ise antik filozofların, oyun yazarlarının ve şairlerin eserlerinde bahsedilen yiyecek ve içecekleri inceleyerek bu bilgileri desteklemeye çalışır. Bu tür edebiyat eserlerinde geçen bilgilendirici atıfların yanı sıra yiyecek ve içecekleri konu alan ve bazen sahte tedaviler sunan tıp kitapları da mevcuttu.
Kitapta kümes hayvanları, deniz ürünleri, sebzeler ve diğer malzemelerle yapılan tarifler bulunmaktadır.
İşçi sınıfında ise akşam geç saatlerde yenilen vesperna adlı dördüncü bir öğün bulunuyordu. Yemeklerin içeriği, toplumsal sınıf ve ekonomik duruma bağlı olarak büyük farklılıklar gösteriyordu.
En gösterişli yemekler ise zenginlerin triclinium adı verilen yemek odalarındaki sedirlerde yarı uzanarak tükettiği çok aşamalı cena öğünüydü. Bu varlıklı insanların evlerinde, ziyafetleri hazırlamakla görevli şefler bulunuyordu.
Üst sınıf Romalılar, evlerindeki yemek odalarında, masalar etrafına yerleştirilmiş sedirlerde uzanarak yemek yerlerdi. Romalıların yemek sırasında sol dirsekleri üzerinde uzanması gelenekseldi.
İçecekler ise gümüş, kil veya camdan yapılmış iki kulplu kadehlerde ikram edilirdi.
Tavernalar, hanlar ve sokak tezgahları, hemen tüketilebilecek ya da paketlenip götürülebilecek çeşitli hazır yemekler sunuyordu.
İşçi sınıfının evlerinde, zenginlerin evlerinde bulunan geniş mutfaklar ve özel şefler bulunmazdı. Üst sınıf Romalılar için fahişelerle karşılaşma olasılığının yüksek olduğu bu tür mekanların itibarı pek iyi değildi.
Deniz ürünleri, kümes hayvanları ve kırmızı et, Romalılar tarafından sıklıkla tüketilirdi. Yoksul kesimler için et genellikle özel günlerde yenirken zenginler bolca et tüketirlerdi. Domuz, koyun, ördek ve kaz gibi yaygın et türlerinin yanı sıra, av hayvanları ve kümes hayvanları da Romalılar tarafından yenirdi.
Fiyatları erişilebilir kılmak amacıyla imparator tarafından sabitlenirdi.
Tahıllar, genellikle puls adı verilen bir lapa veya ekmek olarak tüketilirdi. Ekmek, hem zenginlerin hem de yoksulların sofralarında bulunurdu ve kalite, fiyatla doğru orantılıydı.
Taze ve kurutulmuş meyveler bolca tüketilirdi. Sebzeler ise oldukça çeşitliydi ve salatalarda çiğ olarak veya pişirilerek yenirdi. Sebzeler, alt sınıflar için ana yemekken üst sınıflar için başlangıç olarak kabul edilirdi. Romalılar için en önemli meyvelerden biri hem kendisi yenen hem de yağı çıkarılıp kullanılan zeytindi.
Bu sistemle bezelye, fasulye ve mercimek yetiştiriliyordu.
Posca, su ve bozuk şaraptan yapılan sirkenin karışımıydı ve özellikle Romalı askerler arasında popülerdi. Posca, suya göre daha temiz ve sağlıklı bir alternatif olarak görülüyordu.
Mısır ve Britanya'daki bira mayalama geleneği, Roma'nın etkisiyle yayılmıştı.
Şarap, Antik Roma döneminde hem zenginlerin hem de yoksulların tercih ettiği bir içecekti. Üzümler bağlarda yetiştirilir ve hasat edildikten sonra amforalar içerisinde mayalanır ve saklanırdı. Şarap, bu amforalarla gemilere yüklenerek uzak bölgelere ulaştırılırdı. Romalılar, şarabı sulandırılmış veya aromalı olarak tüketirlerdi çünkü Roma şaraplarının alkol oranı günümüz şaraplarına göre daha yüksekti.