Anayasa Mahkemesi, eski Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu’nu hedef alan bir karikatürü “yavşak” ifadesiyle paylaşan avukatın ceza almasını, ifade özgürlüğüne aykırı buldu. Mahkeme, rahatsız edici veya kışkırtıcı nitelikteki ifadelerin de koruma kapsamında olduğunu vurguladı. Karar, sosyal medyada veya kamuoyunda tartışmalı yorum yapan kişiler açısından önemli bir emsal niteliği taşıyor.
Kısa Dalga'nın özel haberinde Anayasa Mahkemesi'nin kararındaki detaylar paylaşıldı.
Ankara Barosu’na kayıtlı avukat Süleyman Sırrı Kuş, 2019 yılında Yargı Reformu Strateji Belgesi tartışmaları devam ederken, dönemin Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu’nu konu alan bir karikatürü sosyal medya hesabında paylaştı. Karikatürde Feyzioğlu’nun görseliyle birlikte “Beni siz gözünüzde büyüttünüz, yavşaklık benim genlerimde var” ifadeleri yer alıyordu. Feyzioğlu, paylaşımı hakaret olarak değerlendirip şikâyetçi olurken, Kuş karikatürü kendisinin çizmediğini ve paylaşımın eleştiri amacı taşıdığını belirtti. Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi ise ifadelerin kişilik haklarına saldırı niteliğinde olduğu gerekçesiyle Kuş’a 3.480 TL adli para cezası verdi; karar istinafta da onaylandı.
Avukat Kuş, verilen cezaya itiraz ederek Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuruda bulundu. Yüksek Mahkeme, 3 Temmuz 2025 tarihli kararında başvuruyu haklı bularak ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti.
Kararda, karikatürün “mizahın, abartının ve eleştirinin iç içe geçtiği bir ifade biçimi” olduğu vurgulandı:
“İfade sahibinin mesajını hem metinle hem de görsellikle aktaran karikatür, demokratik toplumun temel değerlerinden biri olan ifade özgürlüğü kapsamındadır. Kullanılan dil rahatsız edici olabilir, ancak bu tür ifadeler de koruma altındadır.”
AYM, karikatürün paylaşıldığı dönemde kamuoyunu ilgilendiren bir tartışmanın sürdüğünü hatırlattı. Feyzioğlu’nun TBB Başkanı olarak ülke çapında tanınan bir kişi olduğunu belirten Mahkeme, “Tanınmış kişilere yönelik rahatsız edici eleştirilerin cezalandırılması, toplumdaki farklı seslerin susturulmasına yol açabilir” ifadeleriyle, bu tür kişiler için daha geniş bir eleştiri sınırının geçerli olduğunu kaydetti.
Anayasa Mahkemesi, derece mahkemelerinin karikatürdeki “yavşak” kelimesine takılıp paylaşımın bağlamını, mizahi yönünü ve tarafların konumlarını dikkate almadığını vurguladı. Kararda, “İlk derece mahkemesi, ifade özgürlüğü ile şeref ve itibarın korunması arasında adil bir denge kurmamıştır. Mahkûmiyet kararının, demokratik toplumda zorunlu bir ihtiyaca karşılık geldiği söylenemez. Rahatsız edici de olsa bu tür eleştirilerin cezalandırılması, toplumda otosansür yaratır ve çoğulcu demokrasiyi zayıflatır.”ifadelerine yer verildi.
AYM, ihlalin sonuçlarını gidermek amacıyla dosyanın Ankara 47. Asliye Ceza Mahkemesi’ne yeniden yargılama için gönderilmesine ve başvurucuya 34 bin TL manevi tazminat ödenmesine hükmetti. Karar oybirliğiyle alındı.
Şimdi ben bunu Cumhurbaskanına desem yine ifade özgürlüğü sayılacakmı sanmam 😄
Doğru değil mi ?