ABD seçimleri her zaman Kasım ayının ilk Pazartesinden sonraki Salı günü yapılır ama hiç düşündünüz mü neden? Bu tarih öyle rastgele seçilmiş değil, oldukça ilginç nedenlere dayanıyor. Özellikle de bugünün şartlarını değil, 1800’lü yılların Amerika’sını göz önüne alırsak her şey çok daha mantıklı gelmeye başlıyor. Üstelik mesele sadece tarihle de sınırlı değil; işin içinde tarım, din ve ulaşım gibi hayatın bizzat içinden sebepler var. Yani kulağa sıradan gelen bu gün, aslında geçmişin gündelik hayatına dair pek çok ipucu taşıyor.
Amerika'da Seçimlerin Hep Salı Günü Yapılmasının Ardındaki Neden
0
Modern şehirler henüz yokken, oy kullanma günü çiftçilerin takvimine göre belirlendi.
1845 yılında Kongre, ülke genelinde oy verme işlemi için sabit bir gün belirlemeye karar verdiğinde, bugünkü gibi hızlı ulaşım ve büyük şehirler yoktu. Nüfusun büyük çoğunluğu çiftçilikle uğraşıyor ve günlerini mevsimlere göre planlıyordu.
İlkbahar ve yaz ayları tarla işleriyle geçerken Kasım ayı hasatların bitmiş olduğu, havaların da henüz çok soğumadığı nispeten rahat bir dönemdi. İnsanlar at arabalarıyla ya da yürüyerek oy kullanacakları kasabalara gitmek zorundaydı, bu yüzden kışa kalmadan oy vermek mantıklıydı. Kasım ayı, seyahat için hem güvenli hem de pratikti.
Peki ya neden hafta içinden bir gün, hem de özellikle Salı günü seçildi?
O dönemde haftanın ilk günü olan Pazar, kilise günüydü ve insanlar dini görevlerini aksatmak istemiyordu. Pazartesi günüyse, şehir merkezine gidip oy kullanacakları yerlere varmak için yola çıkabilecekleri gündü. Bu durumda Salı günü hem yolculuk sonrası dinlenme fırsatı sunuyor hem de herkesin sandık başına ulaşabildiği ideal bir gün haline geliyordu.
Çarşamba ise çiftçilerin pazara ürün götürdüğü gün olduğundan, Salı günü seçmek toplumun büyük kısmını memnun edecek en mantıklı tercih olarak öne çıktı. Böylece kimsenin ibadet, seyahat ya da geçim planları aksamadan seçim yapılabiliyordu.
“İyi ama neden doğrudan Kasım’ın ilk Salısı değil de ilk Pazartesinden sonraki Salısı?” derseniz, onun da dini bir sebebi var.
Katolikler için 1 Kasım “Azizler Günü” yani dini bir bayram. Kongre, seçimlerin dini törenlerle çakışmaması adına 1 Kasım’ın oy verme günü olmasını istemedi. Bu yüzden özel olarak “Kasım ayının ilk Pazartesinden sonraki Salı günü” tanımı yapıldı. Böylece 1 Kasım’a denk gelen Salılar otomatik olarak kapsam dışı kaldı. İşin bu kısmı biraz karmaşık görünse de aslında tamamen dini hassasiyetlere dayanan bir düzenleme.
Artık ne herkes çiftçi ne de şehirler arası yolculuk günler sürüyor. Seçim günü hala Salı çünkü bu tarihi değiştirmek Kongre’nin yeniden bir yasa çıkarmasıyla mümkün. Bugüne kadar bu alışkanlığın değiştirilmesine dair güçlü bir neden görülmediği için sistem aynı şekilde devam ediyor.
İlginizi çekebilir:
ABD'de İnsanlar Neden İki Adımlık Yere Bile Arabayla Gidiyor?
Var Olduğuna Bile İnanmak İstemeyeceğiniz Birbirinden Garip Amerikan Yasaları
Bilim İnsanları Nesli Tükenmiş Hayvanları Nasıl Geri Getiriyor?
