Dünyanın farklı bölgelerindeki sendikalar, teknoloji çalışanları, insan hakları ve çevre örgütleri, Black Friday-Cyber Monday döneminde Amazon’a karşı ortak grevler ve gösteriler düzenlemeye hazırlanıyor. Altıncı yılına giren “Make Amazon Pay” kampanyası kapsamında, protestolar 30’dan fazla ülkede eş zamanlı olarak gerçekleştirilecek.
Kampanya, Amazon’u eşitsizliği artırmak, çalışan haklarını kısıtlamak, Trump’ın yemin törenini finanse ederek siyasi nüfuz sağlamak ve çevreye zarar vermekle suçluyor. Organizatörler, Amazon’un etkisinin artık perakende ile sınırlı kalmadığını; lojistik, bulut bilişim, polis ve sınır güvenliği teknolojileri ile siyasi lobi faaliyetlerini de kapsadığını belirtiyor. UNI Global Union Genel Sekreteri Christy Hoffman, “Amazon yıllardır işyerinde demokratik hakları bastırıyor. Modeli eşitsizliği derinleştiriyor ve çalışanların örgütlenme, toplu pazarlık ve güvenli çalışma talep etme hakkını zayıflatıyor” ifadelerini kullandı.
Euronews’in haberine göre, Progressive International’dan David Adler, Amazon’u küresel ölçekte yeni bir otoriter düzenin parçası olmakla suçladı:
“ICE baskınlarından Filistin’deki baskılara kadar Amazon’un teknolojileri, küresel şiddet sistemlerinin içine işlenmiş durumda. Ancak Make Amazon Pay kampanyası, bu güce karşı durabileceğimizi gösteriyor.”
Sahada çalışan birçok işçi, artan verimlilik baskısı ve ağır çalışma koşulları nedeniyle sınırda olduklarını belirtiyor. Hindistan’ın Manesar kentinde görev yapan Neha Singh, yaz aylarında deponun “fırın gibi” olduğunu anlattı:
“İnsanlar bayılıyor ama hedefler durmuyor. Bayılsak bile izin verilmiyor. Üç gün izin alırsak işten atılıyor. Amazon bizi gözden çıkarılabilir görüyor.”
Çevre örgütleri ise Amazon’un siyasi gücünün artık yalnızca çalışanları değil, gezegeni de tehdit ettiğine dikkat çekiyor. Greenpeace International’dan Sanna Ghotbi, “Jeff Bezos’un Amazon’u, Big Tech’in toplum ve çevre üzerindeki yıkıcı etkisinin en somut örneği. Baskıcı rejimlerle kurduğu yakın ilişkilerle otoriter yapıları besliyor” dedi.
Kampanya, Amazon’un küresel ekonomi ve politika üzerinde güçlü bir aktör haline geldiğini; Trump’ın yemin törenini finanse etmesinden vergi indirimleriyle sağladığı avantajlara kadar birçok alanda etkili olduğunu savunuyor. Şirketin son mali raporuna göre, geçen yılın aynı dönemine göre 1,4 milyar dolar daha az vergi ödendi. Organizatörler, Amazon’un otomasyon ve yapay zeka yatırımlarının yüz binlerce işi tehdit ettiğini, veri merkezlerinin ise yüksek enerji ve su tüketimiyle çevreye zarar verdiğini belirtiyor. Kampanyanın temel talebi ise açık: “Çalışanlara adil ücret, devlete adil vergi, gezegene verilen zararın bedelini karşıla.”
Bu yılki eylemler, Amazon’un küresel operasyonlarının hemen her noktasına yayılacak:
Almanya’da 'ver.di' sendikasının öncülüğünde depo çalışanları iş bırakacak.
ABD’de aktivistler, Amazon’un ICE ile yürüttüğü gözetim teknolojisi işbirliğini protesto edecek.
Avrupa’da Danimarka, İspanya, Yunanistan, Birleşik Krallık, Polonya ve Lüksemburg’da çeşitli gösteriler düzenlenecek.
Asya-Pasifik ve Orta Doğu’da Avustralya, Endonezya, Tayvan, Nepal ve Filistin’de protestolar yapılacak.
Latin Amerika ve Afrika’da Brezilya, Kolombiya ve Güney Afrika sahaya inecek.
Buna ek olarak, organizatörler dijital kampanyalar, ışık yansıtma eylemleri ve çevrimiçi dayanışma etkinlikleri de planlıyor.
amazonda calisan bir mudur olarak diyorum ki, sadece adı var. turkiyedeki şubesinde beyaz yaka ayrılma oranı o kadar fazla ki. igrenc bir politika izliyorlar. berbat ötesi.