Thatcher illüzyonu ile bilimin girdap etkisine hazır olun!
Thatcher illüzyonu ile bilimin girdap etkisine hazır olun!
Bu içerikteki bilgiler theguardian sitesinden derlenmiştir.
Thatcher illüzyonu ilk olarak 1980 yılında psikolog Profesör Peter Thompson tarafından insan beyninin nasıl işlediğiyle ilgili daha fazla bilgi elde edebilmek adına geliştirildi. Bu deneyde ilk olarak Margaret Thatcher’ın resmi kullanılarak gözleri ve ağzı ters çevrildiğinde sonuca ulaşıldığı için, ismini de buradan aldı. Resme ters bakarken çok anlaşılmasa da, resim düz çevrildiğinde bariz bir fark oluşmaktadır.
Beynimiz yüzleri belli oranlar (mesela altın oran gibi) veya bireysel özellikleri ayırt ederek algılamaktadır, fakat bu deney sayesinde görsel zekamızı ters yüz ederek tanımlama kapasitemizin konumla olan ilişkisinin ne kadar önemli olduğunu, farklılıkları nasıl algıladığımızı, görme açımızın değişimi sonucu aksayan durumları çözümleme gibi birçok farklı veri elde edilmiştir. Kısacası beynimizin insan yüzlerini algılama performansını geliştiren bir deney olmuştur diyebiliriz.
Bu neden önemli? Yanılsamalar, insanlara özel, yüzlerin ne kadar benzersiz olduğunu gösteren bir deney oldu. Gözlerimiz ve ağzımız çok önemli sosyal ve duygusal ipuçları sağlar ve bu yanılsama, beynimizin dünya algımızı oluşturmak için bu ipuçlarını nasıl işlediğini gösteren en iyi örneklerden biri oldu.
İlginç bir bilgi: İnsanların yüzleri tanıyamadıkları bir durum olan Prosopagnozi (yüz körlüğü) hastaları, ters çevrilmiş yüzleri görme ve algılama konusunda daha hızlı.
Otizmli insanların Thatcher illüzyonundan nasıl etkilendiklerini araştırmak için, bilim insanları otizmli 20 kişinin beynindeki oksijen seviyelerini taradıktan sonra 20 kişiye bakması için Thatcher illüzyonunun bir kopyası veriliyor.
Sonuç: Beyinleri gördükleri resimlerle çok daha hızlı etkileşime girdiği gözleniyor. Davranış terapisi yoluyla özellikle sosyal ve duygusal ipuçlarına odaklanmayı öğrenmeleri, sosyal becerilerini geliştirmelerine yardımcı bir yöntem bile olabilir.
Sondaki görsel gifmiş. Göz kırpınca bi anlığına hassss... dedim :D