Günümüzde bile akıl hastalığını hafife alanlar olduğu düşünülünce, bir zamanlar akıl hastalıklarına inanan kimse olmadığını duymak çok da şaşırtmıyor... Biraz eskilere gideceğiz, akıl hastalıklarına kimsenin inanmadığı o zamanlara... Akıl hastalarına yapılanların ne kadar akıl dışı olduğunu görünce belki üzüleceksiniz ama bir yandan da hak vereceksiniz. Gelin geçmişe ve geçmişteki psikolojik rahatsızlıkların çözümüne kısa bir yolculuk yapalım.
Tıptaki adı trepanasyon olan bu kafatasını delme sistemi, psikiyatrik hastalık, sinüzit, epilepsi, migren, depresyon gibi hastalıkları tedavi amaçlı yapılıyordu.
Aklını yitirdiği düşünülen kişilere musallat olduğuna inanılan kötü ruhları kişinin beyninden çıkarmak için de bu yönteme başvuruluyordu.
Rahiplerin akıl hastalığı olanlara karşı kullandıkları büyüler vardı.
'Sen git, karanlıktan gelen
Sen ki burnu arkaya eğik
Ve arkadan çarpık yüz
Sen, ne hayra geldin bilinmez
Çocuğumu öpmeye mi geldin?
Ben öpmeyeceğim.
Onu uyutmaya mı geldin?
Onu incitmeni engelleyeceğim.
Onu yanına almaya mı geldin?
Onu sana vermeyeceğim!
Ona sana karşı güçlü bir tılsım verdim! ”
Deliryum 'tanrının bir lütfu' olarak kabul ediliyordu. Tanrıdan bir armağan olarak görüldüğü için, bazı kişilerin halüsinojenik maddeleri kullanarak, bunu yapay olarak tetiklediği biliniyor.
O çalışmada yazdığının ne kadar da doğru olduğunu anlamaları biraz vakit alacaktı elbette...
İşte o çalışmadan bir cümle: 'Bir hastalık için tanrıları suçluyorsan, bu onu iyileştiremeyeceğini gizlemek içindir.'
Ancak Avrupa'da işler tamamen farklıydı.
Delilere yapılanlar son derece saçma ve barbarcaydı.
Delilerin sayısı çok fazla olduğunda 'deli adam gemilerine' bindirilip kendi hallerine bırakılıyorlardı.
Rönesans dönemine gelindiğinde bile akıl hastası olanların tedavisinde çok fazla ilerleme kaydedilmedi. 17. yüzyıldan itibaren tıp gelişmeye başladı. Az da olsa birkaç doktor, bunun bir hastalık olduğunu, şeytan ya da Tanrı ile ilgisi olmadığını söylemeye başladı. Ama bu birkaç doktorun sesi ne yazık ki çok da duyulmadı.
Parisli doktor Philippe Pinel, akıl hastalarını hareketsiz hale getiren zincirlerin kaldırılmasını emretti. Ancak birçoğu fiziksel güçlerini kaybetmişti ve artık hareket bile edemiyorlardı.
Dr. Pinel'in çalışmaları sayesinde, insanlar akıl hastalıklarını tanrıların bir tür 'lütfu' veya şeytanın laneti değil de gerçek bir hastalıkmış gibi ciddiye almaya başladı.
Toplumlar teknolojik olarak daha da geliştikçe, akıl hastalıklarını tanımlamak ve tedavi etmek için din yerine bilimi kullanmanın daha doğru olduğu çoğunluk tarafından kabul edildi.
Günümüzde mental rahatsızlıkları gerçek bir hastalık gibi görmeyen bazı kişiler hala var olsa da, azınlık oldukları da bir gerçek.