Akademik Literatürde CHP'ye Övgüler: Nureddin Nebati, Doktora ve Yüksek Lisans Tezlerinde CHP İçin Ne Diyor?

08.11.2022 - 11:39

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, kendisinin de geçen aylarda belirttiği üzere akademik çalışmalarını ileterek 'Doç. Dr.' unvanı olan bir siyasetçi. Bakan Nebati, her ne kadar ekonomiyi yönetse de lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi’nde, yüksek lisansını aynı üniversitenin Uluslararası İlişkiler bölümünde ve doktorasını da Kocaeli Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi’nde tamamladı. Kısaca akademik eğitimi olan bir siyasetçi olan Nebati'nin yüksek lisans ve doktora tezlerinde CHP'ye yönelik söylemleri dikkat çekti.

Nureddin Nebati'nin yüksek lisans tezinin başlığı, "Türkiye'de İslami Siyasal Hareket" olurken, danışman hocası da ünlü Prof.Dr. Deniz Ülke Arıboğan olmuş.

Tezini 2002 yılında yazan Nebati, 'İslamî siyaseti' baz aldığı için olsa gerek tek parti döneminden bahsederken, 'devlet terörü' gibi kavramlar kullanmış, 'CHP'liler' için de 'faşizan, üstenci görüşler, jakobenist ve baskılayıcı politikaları' olduğunu belirtmiştir.

Ancak doktora tezinde geldiğinde Cumhuriyet'ten Bora Erdin'in incelemesine göre, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın CHP’ye yönelik söylemlerinde farklı ifadeler olduğu görülüyor.

Nebati'nin doktora tezi Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi ana bilim dalı ve programında 2014 yılında 330 sayfadan oluşuyor.

“AK Parti Teşkilatlarının demokratik Değerlere Bakışı Üzerine Karşılaştırmalı Bir Analiz: Milli Görüşten Muhafazakâr Demokrasiye” başlığını taşıyan doktora tezinin danışmanları da o dönem Prof. Dr. Yılmaz Bingöl ve Doç. Dr. Ramazan Şengül olmuş.

Danışmanlardan Prof. Bingöl, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi'nde bulunurken, çalışmaları arasında 15 Temmuz, Gezi gibi incelemelerin yer aldığı göze çarpıyor.

Doç. Şengül de şu dönem Prof. olarak Kocaeli Üniversitesi'nde görevine devam ederken, ağırlıklı AB ve kamu yönetimine yönelik araştırmalar yapıyor.

Nebati, doktora tezinde CHP için ne diyor?

Gelelim Nebati'nin CHP’nin tek parti olarak iktidarda bulunduğu 1923-1950 dönemini akademik incelemesine; Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu dönemde çok sayıda cami, mescit, medrese, tekke, türbe, mezarlık kapatıldığını iddia ederken, Nebati doktora tezinde şu ifadelerle o dönemi şöyle betimliyor:

Demokrat Parti, cumhuriyetin çizdiği temel laiklik çerçevesinin dışına çıkmayan “dozajında bir İslam” uygulamasının temel aktörüdür, ancak bu İslami yükselişi Türkiye’de yerleşmekte olan Amerikan merkezli yeni bir iktisadi politikanın yani liberalleşmenin getirdiği demokratikleşme rüzgarları ile birlikte değerlendirmek gerekir. 2. Dünya Savaşı sonrasında dine verilen önem Batı ile bütünleşme çabasının bir tezahürüdür, nitekim dine karşı son derece sekter bir tavır geliştiren CHP bile daha ılımlı bir politika benimsemiştir.

“CHP din eğitimine ve din adamları yetiştirilen okulların kurulmasına izin vermiştir.”

Sonrasında da CHP'nin yaptıklarını şöyle anlatıyor:

CHP din eğitimine ve din adamları yetiştirilen okulların kurulmasına izin vermiş; ilkokul müfredatına seçmeli din dersi konmuştur. Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı İmam Hatip kurslarının açılması, hacca gitmek isteyenlere döviz sağlanması gibi kararlar almıştır. Ancak bütün bu çabalar halk nezninde samimi bulunmamış olmalı ki, halk 1950 seçimlerinde CHP yerine DP’yi iktidara taşımıştır.

Bakan Nebati’nin tezinde “Demokrat Parti’yi iktidara taşıyan temel dinamiklerden biri şüphesiz din olgusudur” cümlesi de dikkat çekerken, 'Demokrat Parti evrensel iktisat ve dini özgürlük söylemi üzerinden popülist bir politika üretmiştir' söylemi de eklenmiş görülüyor.

Yine de Nebati'nin yüksek lisans tezindeki söylemlerden çok uzakta olmadığı da görülüyor.

Yükse lisans tezinde, 'Cumhuriyeti kuran irade, modernlik projesini İslam'a karşıtlık üzerinden kurmuştur' diyen Bakan Nebati, doktora tezinde de önce alıntı yapıyor ve sonrasında kendi görüşünü şöyle ekliyor:

Ömer Çaha’ya göre CHP, Atatürk’ten sonra bir kırılma yaşayarak seçkinci bir yapı haline gelmiş ve Kemalist ideolojisi durağan, eleştiriye kapalı, elitist, laikçi, dogmatik bir ideolojiye dönüşmüştür. Kanımızca böyle bir eğilim çok daha önce başlamıştır.