Afrika ve Avrupa arasında yer alan 13 kilometre genişliğindeki Cebelitarık Boğazı, Atlantik Okyanusu'ndan Akdeniz'e uzanan tek su yoludur. Peki ya bu su yolu bir gün kapanırsa ne olur?
Bu felaket senaryosu aslında 5.9 milyon yıl önce gerçekleşmişti ve bilim insanları, o dönemde yaşanan olayların Akdeniz'i nasıl değiştirdiğini ortaya koyuyor. Tekrar yaşanırsa sonuçlar aynı mı olacak?
Akdeniz, çevresindeki topraklardan aldığı sıcaklık ve yüksek buharlaşma nedeniyle sürekli olarak su kaybeder. Bölgede bulunan büyük nehirler, Akdeniz’e su taşır ancak su, buharlaşmayla kaybedilen miktarı asla karşılamaz.
İşte burada Cebelitarık Boğazı devreye girer: Atlantik Okyanusu'ndan gelen serin su, Akdeniz’i besler ve su kaybını telafi eder.
Akdeniz'in bu döngüsü sadece bölgesel etkilerle sınırlı değil. Dünya çapında su sirkülasyonunu etkileyen önemli bir motor görevi görür.
Buharlaşma, Akdeniz’in suyuna tuz ekler ve bu tuzlu su Atlantik Okyanusu'na geri döner. Süreç, okyanus akıntılarını yönlendirir ve dünya genelindeki iklim ve hava durumu modellerini etkiler.
Cebelitarık Boğazı’nın kapanması durumu aslında tarihte bir kez yaşandı: Messinian tuzluluk krizi olarak bilinen bu olay, 5.9 milyon yıl önce meydana geldi.
Tektonik hareketler, Akdeniz’i Atlantik Okyanusu’ndan kopardı ve sonuç olarak Akdeniz, devasa bir tuz gölüne dönüştü.
Okyanus suyunun gelmemesi, Akdeniz’in birkaç bin yıl içinde buharlaşarak üç ayrı sığ havzaya dönüşmesine neden oldu. Havzalar, tuz birikintileriyle doldu ve bölgeyi bir tuz çölüne çevirdi.
Bilimsel araştırmalara göre, buharlaşma süreçlerinde denizin bazı bölgelerinde üç kilometreye kadar tuz katmanları birikti. Bu kadar büyük bir birikim, Akdeniz’in defalarca dolup boşaldığını gösteriyor.
Bugün Afrika ve Avrupa plakaları hala aktif bir şekilde hareket ediyor. Afrika kıtası, Avrupa’ya doğru her 2.5 yılda yaklaşık bir inç yaklaşıyor. Bilim insanları, gelecekte bu tektonik hareketlerin Cebelitarık Boğazı’nı tekrar kapatabileceğini öngörüyor.
Eğer boğaz kapanırsa Akdeniz, her yıl birkaç metre çekilerek büyük bir kısmını ortaya çıkaracak.
Ancak yeni kara parçaları denizden geriye kalan tuzlu tortularla kaplı olacağından, tarım için uygun olmayacak.
Kanal İstanbul oraya yapardık
En dar yeri 14.2 km imiş. 2.5 yılda 1 inch daralıyorsa ( yılda 1 cm yapar) 1.420.000 yılda en dar yeri birleşir. Tabi dünyanın o kadar ömrü varsa.