Hayatı
Nurbanu Sultan'ın Venedikli ya da Rum olduğu düşünülmektedir. Ortodoks olarak dünyaya gelmiştir sonradan İslam dinini benimsemiştir. Hürrem Sultan tarafından hareme alınan Nurbanu Sultan eğitim aldıktan sonra Sarı Selim olarak da bilinen padişah II. Selim ile evlenmiştir. Hürrem Sultan'ın onun güzelliğinden ve zekasından etkilendiği söylenmektedir. İlk adı Afife 'namuslu' anlamına gelmektedir. Hürrem Sultan tarafından verilen adı Nurbanu ise 'ışık saçan kraliçe' anlamındadır.
21 Aralık 1574 yılında II. Selim'in ölümüyle oğlu 3. Murad tahta çıkmıştır ve Nurbanu Sultan da Valide Sultan unvanı almıştır. En ünlü sultanlardan olan Nurbanu Sultan valide sultanlık döneminde İstanbul'un Üsküdar semtinde külliye, cami, medrese, tekke, sıbyan mektebi, kervansaray, hamam, darülkurra ve darüşşifa'dan oluşan Nûrbanû Sultan Valide-î Atik Camii ve Külliyesi'ni Mimar Sinan'a yaptırmıştır.
Nurbanu Valide Sultan'dan sonra Safiye Sultan, onun mevkisine geçmiştir.
Çocukları
III. Murad
Esmehan Sultan
Şah Sultan
Ölümü
1583 yılının Aralık ayında hayatını kaybetmiştir. Mezarı II. Selim Türbesi'nde (İstanbul- Ayasofya) bulunuyor.