Hayatı tehlikeye düşüren durumlarda, profesyonel yardım ve sağlık çalışanları gelene kadar uygulanan ilk yardım adımları; hayat kurtarır, durumun kötüye gitmesini engeller ve iyileşme sürecinin hızlanmasına sebep olur.
Herkesin bilmesi gereken bu teknikleri, temel adımlarıyla sizler için derledik.
Fakat not düşmek isteriz ki: Bu uygulamaları başarılı bir şekilde gerçekleştirmeniz için İlk Yardım Eğitimi almanız gerekmektedir.
Öncelikle sakin olmalısınız.
Yardıma ihtiyaç duyan insanın güvenli bir bölgede bulunduğundan emin olduktan sonra, solunum yolunu kontrol edin. Kişiyi rahat nefes alabileceği bir pozisyona getirin.
En kısa sürede ambulans çağırın.
Kişiye asla ilaç, yemek, içecek vb. ürünler vermeyin!
Suyu ise dudaklarını ıslatacak kadar verebilirsiniz ya da bir pamukla dudaklarını ıslatabilirsiniz.
Ambulans gelene kadar yapmanız gerekenlerin başında, elbette kişinin durumunu anlamak en önemli kısımdır.
Genelde kaza gibi şok edici olaylardan sonra kazazedeler şoka girer. Şoka giren insanın öncelikle nefes yolunun açık olup olmadığı, ardından ise bilincinin açık olup olmadığı kontrol edilmelidir. Şoka giren insanın nabzı çok zayıf fakat hızlı atar.
İç organlara kan gitmesi açısından bacakları yüksek tutulmalıdır.
Şoka giren insan çok üşür, bu sebepten vücut sıcaklığını korumak önemlidir; şoka giren insanın üzerine ince bir şeyler örtmelisiniz.
Kanama durumuyla karşılaştığınızda, yaranın üzerine temiz bir bezle baskı yapın. Etrafta temiz bir bez olmaması durumunda hijyenik ped kullanabilirsiniz. Onu da bulamazsanız; kağıt havlu, temiz bir kumaş parçası da işinizi görecektir.
Bu durumda turnike uygulamanız gerekir. Turnike; kalp ve yara arasında olmalıdır. Örneğin; kolunda kanama olan bir insana, yaranın biraz üzerinden turnike uygulanmalıdır ki kalbin pompaladığı kan, yaradan dışarı akmasın ve kişi kan kaybetmesin.
Elbette ki turnike sadece kol bacak gibi bölgelere yapılmaktadır.
Yanınızda kemer varsa, kısa sürede basıncı sağlayarak kanamayı durdurabilirsiniz.
Kemer ya da lastik gibi kullanışlı malzemeler yoksa eğer; bir kumaş parçasını sararak, üzerine bir düğüm atabilirsiniz. Bu düğümün arasına geçireceğiniz bir kalemi çevirerek ise baskıyı arttırıp, turnikeyi iyice sıkılaştırarak kan kaybını engelleyebilirsiniz.
Fakat kazazedenin ağzından kan geliyorsa; iç kanama ihtimali olabilir. Solunum yolunun açık olduğuna emin olun ve kafasını yüksekte tutun.
Kırık, çıkık ya da burkulma gibi durumlarda tek yapmanız gereken hasarlı uzvu hareketsiz hale getirmeniz olacaktır.
Özellikle omurilik ya da boyun kırıklarında yapacağınız yanlış bir müdahale, kazazedenin felç gibi durumlar yaşamasına sebep olur. Sağlık çalışanları gelene kadar kişinin güvende olduğundan, nefes alabildiğinden ve kırık uzuvların hareketsiz kaldığından emin olun.
Kişiyi taşımaya, çıkıkları yerine yerleştirmeye ve bunlar gibi müdahalelere asla kalkışmayın!
Örneğin kırık bir bacağı hareket ettirmeye, yerine oturtmaya ya da hastayı taşımaya kalkışırsanız; kırık kemikler derinin altındaki dokuları zedeleyebilir.
Kırık kol ve bacağın şeklini ya da pozisyonunu düzeltmeye çalışmayın.
Sağlık görevlilerini bekleyin!
Kaza gibi şok etkisi yaratan durumlarda, vücuda görselde gördüğünüz gibi küçük şarapnellerden, büyük cam ya da demir parçalarına kadar pek çok şey girebilir.
Asla yerlerinden çıkartmamak gerekiyor. Kanama çok varsa, yabancı cismi açıkta bırakacak şekilde temiz bir bezle sarın ve sağlık görevlilerinin gelmesini bekleyin.
Bahsetmesi korkunç bir konu olsa da, kopan pek çok uzuv yeniden yerine dikilebilmektedir. Bu yüzden; kopmuş uzuvları eğer mümkünatı varsa bir buzluğa, buz taşıma çantasına ya da buz dolu bir tencereye ya da saklama kabına, buza temas etmeyecek şekilde koyup güvende tutmanız gerekir.
Eğer bu tip malzemelere ulaşımınız yoksa, kopan uzvu ıslak ve temiz bir beze sarmalısınız.
Hasta ile beraber sağlık çalışanlarına teslim etmelisiniz.
Yaşadığı travmayı hatırlatacak detaylı sorular ile sorguya çekiyormuş gibi davranmaktan kaçının. Fakat onu uyanık tutacak sorular sorun: 'Hangi tarihteyiz? Nerede oturuyorsun?' gibi. Hatta zihnini aktif tutmak için küçük bir görev bile verebilirsiniz, örneğin telefon ile birilerini aramak gibi.
İlk yardım eğitimi almamış insanların uygulaması tavsiye edilmez. Fakat nefes almayan bir kişiye yapmanız durumunda suni solunumda dikkat edilmesi gereken şey; çeneyi olabildiğince yukarı kaldırarak solunum yolunu açtığınıza emin olmaktır. Burnu elinizle tıkayıp, ağza tüm gücünüzle üflerken, bir taraftan kişinin göğsünün yükselip yükselmediğini kontrol etmelisiniz.
Bebeklerin küçük suratlarından dolayı sadece ağızdan ağza nefes vermek zorlaşacaktır. Bu sebepten, ağzınızı, bebeğin hem ağzını, hem de burnunu kapsayacak şekilde yerleştirmeli ve bu şekilde solunum sağlamalısınız.
Bebeklerin nabzını ise bileklerinden ya da boyunlarından değil, üst kollarının arkasından (yani triceps dediğimiz kasların bulunduğu bölgeden) anlayabilirsiniz.
Bebeklere kalp masajı yapılması gereken durumlarda ise, avucunuzun içi yerine iki parmağınızı kullanmalı ve asla yetişkinlere yapılması gereken şiddette basıncı uygulamamalısınız.
Kalp masajını ilk yardım eğitimi almamış insanların gerçekleştirmemesi gerekmektedir. Kalbin yeri, masajın ritmi, basıncın şiddeti oldukça önemli detaylardır.
Bu sebepten en yakın merkezden eğitim almanızı tavsiye ediyoruz.
Kalp masajı hayat kurtarır.
Bu tekniklerin hiçbirini uygulamaya ihtiyaç duymamanızı diliyoruz.
İçerikte tamamen yanlış ve kazazedenin daha hızla ölümüne neden olacak adımlar var. Lütfen bu tür içerikleri girmeden bir ilkyardımcı, bir hekime, bir bilene sorun... Turnike asla ve asla kemer ve plastik gibi bir şeyle yapılmaz, zira plastik ve kemer bölgedeki kan akışını daha da hızlandırır. Kesik olan yere temiz bir bez koyup elimizle tüm gücümüzle bastırmak gerekiyor. Eğer ortamda birden fazla yaralı var, ya da kişinin birkaç yerinde kesik varsa ya da kazazedeyi taşımak durumundaysak kumaşla yapılması tavsiye edilir. Turnike yapmak o uzvun kaybını göze almaktır. İçeriğin düzenlenmesini rica ediyorum. Biraz daha dikkat ve hassasiyet lütfen. Teşekkürler.
İlk yardım eğitimi yetkili kuruluşlardan (bakanlığın belirlediği yetkili kuruluş) alınabilir. 2 günlük bir eğitimdir. sonunda sınav (yazılı ve uygulamalı) yapılarak ilk yardımcı sertifikası verilir. 3 yılda bir bu eğitim yenilenir. bu eğitimi almadan yukarda anlatılanları yapmak hastayı ölüme kadar götürür.
lütfen daha çok ilk yardım bilgisi edinmemize vesile olun