Narsisizm, insanın kendini en tepelere koymasının yanında aslında başka birçok özellikle birlikte geliyor. Iflscience'in PsychologyToday.com üzerindeki çalışmaları inceleyerek bir araya getirdiği bu narsisizmin en sık görülen özellikleri serisini sizler için derledik.
'Tanıdığınız Narsist' kitabının yazarı psikolog Joseph Burgo'ya göre, narsist kişiler hem kazanmayı hem de kaybetmeyi hazmetmekte zorlanan kişilerdir.
Bir maçta kaybederlerse hakemle dalga geçerler ya da kazanınca gereğinden fazla coşkuyla kutlama yaparlar.
Doktor Burgo'nun yüksek narsist diye adlandırdığı kişilerin dünyaya karşı hep bir kin duygusu içindedir. Hak ettiği yerde olmadığını ya da olması gerektiği yere getirilmediğini düşünürler.
Psikologlar narsisizm için iki farklı açıdan bahsederler. Bir grup narsist agresif, gergin ve oldukça çığırtkan bir profil çizerken daha yumuşak bir grup narsist daha vardır. Bu duruma da genellikle üzeri kapalı narsisizm denir. Ama her iki grupta da mutlaka kibir faktörü yer alır.
Çoğu narsist kişi 'ben her şeyin en iyisini bilirim' inancındadır ve bu yüzden çalışma arkadaşları ya da kişisel hayattaki arkadaşlarıyla anlaşmakta sıkıntı yaşar. Daima haklı olduklarını düşünen bu kişiler genellikle karar verme evrelerinde de ya benim dediğim ya da hiç bir şey tavrı takınır.
Washington Üniversitesi psikologları Nicholas Holtzman ve Michael Strube yaptıkları araştırmada yüksek narsisizm puanı alan kişilerin diğerlerine göre daha çok küfür ettiğini ve terbiyesiz bir dil kullandığını ortaya çıkardı.
Narsist kişiler kendi görüşlerini daima başkalarınınkinden üstün görürler. Ama aslında onlar için değerli olan sahip oldukları görüşlerle dikkat çekmektir.
Doktor Burgo'ya göre 'kinci' narsistler aslında bu tür intikamcı ya da asosyal davranışların yanlış olduğunu bilir. Ama bu davranışları sergilemek onlar için sorun teşkil etmez çünkü kendilerine yapılan bir yanlışa karşılık böyle olduklarına inanırlar. İnsanlara 'Öyle demek istemedim ki!' dedirtmekte üstlerine yoktur.
Psychology Today yazarı Kaufman'a göre narsistler etrafındakilere baskı yapabilecekleri liderlik pozisyonlarını çok sever.
'Narsist bir Budist rahip iyi olmazdı ama Kanye West olmak ve narsist olmak harika,' diyor Western Sydney Üniversitesi'nden sosyal psikoloji uzmanı psikolog Peter Jonason.
'Başka bir kişinin yanındayken duygusal hissetmek aslında, arkadaşlar, aile, romantik partnerler, nadiren de olsa trajedi veya başarısızlıktan etkilenebiliyor olmaya işarettir,' diyor Harvard Tıp Fakültesi'nden psikolog Craig Malkin. İşte bu yüzden narsist kişiler genellikle duygularını saklamayı tercih eder.
Psikolog Frederick Stinson yaptığı 34.653 yüz yüze görüşmeden sonra erkeklerin hayatları boyunca kadınlara göre daha çok narsist olduklarını tespit etti. Narsisizmin genellikle yetişkinliğe girişte zirve yaptığı ve yaş ilerledikçe kaybolduğu görülüyor.
Washington Üniversitesi'nde görev yapan psikolog Simine Vazire'nin araştırmasına göre narsist insanların fiziksel olarak daha çekici oldukları ve iyi giyindikleri düşünülür.
Anita Vangelisti, Teksas Üniversitesi'nde bir psikolog, etkileşimli narsisizmde kişi sohbetin merkezine kendini koyar. Abartılı el hareketleri kullanır, yüksek sesle konuşur, böbürlenir ve karşı taraf konuşurken tepeden bakar.
Yani ne demek oluyor? Burgo'ya göre bu tip kişiler çok çabuk aşık olup sonra aynı kolaylıkla vazgeçer. Partnerlerinin kendilerine eş olacak mükemmel kişiler olduklarını sanır ama daha sonra herhangi bir hatasını görünce ilişkilerini bitirirler.
South Alabama Üniversitesi'nde görev yapan Joshua Foster ve Georgia Üniversitesi'nde görev yapan Keith Campbell'e göre narsist kişiler partnerlerinin onlara sadık olduğuna inanınca aldatma eğilimi gösterir.
Ayrıca normalde bu davranışı göstermeyecek kişileri anlık rastgele cinsel ilişkilere ikna etmekten keyif alırlar.
Keith Campbell yaptığı bir başka çalışmada ise bir kişinin partnerinin narsist olduğunu anlamasının genellikle 4 ay sürdüğünü ortaya çıkardı.
Bunun ardındaki mantık ise şu, mükemmel insanlara yakın olursam onların mükemmelliği bana da geçer. Ama narsist kişiler için genellikle hayal kırıklığı ile sonuçlanan bir arkadaşlık tipidir.
Narsist kişiler kasıtlı olarak insanları sert olarak eleştirip kendi pozitif imajlarını korumayı ister. Bunun yanında beğenilmek ve arzulanmak narsist kişilerin uyuşturucusu gibidir.
Sigmund Freud'a göre aile tarafından hem çok sevilmek hem de reddedilmek yetişkinlik çağında çocukken bu durumun yalnızca biriyle karşılaşmış olan kişilerden çok daha fazla narsist eğilimlere yol açıyor.
Narsist kadınlar ve erkeklerin arkadaş seçme yolları değişiklik gösteriyor.
Kadınlar genellikle kendilerinden daha yüksek statüde erkek arkadaşlar seçerek değerli hissi yaşıyor. Erkekler ise kadınlarla ilişki kurarken işlerini kolaylaştıracak yakışıklı arkadaşlar tercih ediyor.
Tıpkı kendi hislerinden bahsetmeyi sevmedikleri gibi, narsist kişiler başka kişilerin tercihlerine bağlı kalmaktan nefret ederler. Bu onlara kendilerini tamamen özgür değilmiş gibi hissettirir. Örneğin ikili ilişkilerde narsistler partnerlerini kınayan bakışlarla, telefon açıp plan değiştirerek, sürekli geç kalarak kontrol etmeyi sever. Böylece karşı tarafın karar verme özgürlüğü kısıtlanmış olur.
Berlin Humboldt Üniversitesi'nde Ulrike Maass tarafından 2016 yılında yapılan bir çalışmaya göre, en yakın arkadaşların narsisizm seviyesi birbirine benzer. Bu en yüksek olarak yakın erkek arkadaşlar arasında gözlemlenir.
Çalışmanın yazarları, bu fenomenin birçok sebebinden birinin ise narsist kişilerin bu toleransı halihazırda kendilerini çok sevdikleri için gösterdiklerini öne sürüyor.
Değilim.
Bu kelimeyi ilk defa gördüm ve bazı özelliklerini görünce nefret etmeye başladım. Benim gibi çünkü.
Eskiden narsistmişim.