ABD’de birinin markete, kafeye ya da sadece birkaç blok ötedeki bir dükkana bile arabayla gitmesi garip mi geliyor? Aslında bu, ülkenin şehir planlaması ve ulaşım kültürü nedeniyle oldukça normal bir durum. Öyle ki ABD’de yürüyüş yapmak, Avrupa ülkelerine kıyasla hem daha tehlikeli hem de daha zahmetli. Peki ama neden? Gelin bakalım...
Yapılan araştırmalara göre ortalama bir Amerikalı, bir İngiliz’in yaptığı yürüyüşün yarısından bile azını yapıyor. Üstelik her yürüyüşte ölüm riski Avrupa’daki benzer mesafelere kıyasla altı kat daha fazla.
Büyük farkın en önemli nedenlerinden biri, şehirlerin tamamen otomobiller için tasarlanmış olması. Geniş yollar, uzun mesafeler ve yürüyüş dostu olmayan kaldırımlar, insanları ister istemez araç kullanmaya teşvik ediyor.
Bu da, yayalara öncelik verilmemesine ve yürüyüş için yeterli altyapının oluşturulmamasına neden oluyor. Avrupa’da olduğu gibi güvenli kaldırımlar, yaya geçitleri ve trafik önlemleri yeterince gelişmediği için insanlar yürümeyi tercih etmiyor.
ABD’de yayaların yürüyüş yapmasını engelleyen bir başka önemli faktör de trafik kültürü ve yasalar. “Jaywalking” terimi, aslında ABD’nin yayaları yollardan uzaklaştırma çabalarının bir ürünü.
Ancak otomobil sayısı arttıkça yayaların sokaklarda yürümesi büyük bir problem olarak görülmeye başlandı. Bunun sonucunda, otomobil üreticileri ve devlet yetkilileri jaywalking kavramını icat etti.
Bu terim, yayaların belirlenen geçitler dışında yürümelerini suç haline getirdi ve sokakların tamamen araçlara tahsis edilmesine yol açtı. Bugün, ABD’nin birçok bölgesinde trafik ışıklarının olmadığı bir yerde karşıdan karşıya geçmek bile yasak!
Yapılan araştırmalara göre 1990-2020 yılları arasında Avrupa ülkelerinde yaya ölümleri büyük oranda azalırken, ABD’de bu oran %25 arttı.
Bunun başlıca sebepleri şunlar:
Pek çok Amerikan şehrinde, bir kavşakta yaya geçidi bulmak oldukça zor.
Avrupa şehirlerinde hız sınırları genellikle daha düşükken, ABD’de şehir içi hız sınırları oldukça yüksek.
Avrupa’da araç sürücüleri yayalara daha fazla öncelik tanırken, ABD’de genellikle yayaların araçlara yol vermesi beklenir.
ABD’de yaya kazalarının önemli bir kısmı, alkollü veya dikkatsiz sürücüler nedeniyle gerçekleşiyor.
Amerika’da birçok şehir, “tek amaçlı bölgeler” olarak tasarlandı. Yani konut bölgeleri, ticaret alanları ve iş merkezleri birbirinden tamamen ayrıldı. Sonuç olarak insanlar, çalıştıkları veya alışveriş yaptıkları yerlere gitmek için mutlaka bir ulaşım aracına ihtiyaç duyuyor.
Örneğin Avrupa’da çoğu mahallede marketler, eczaneler, okullar ve parklar yürüyerek ulaşılabilecek mesafede. Ancak ABD’de bir mahallede yaşadığınızda, en yakın markete gitmek için 2-3 kilometre yol kat etmeniz gerekebilir ve bu yolun kaldırımı bile olmayabilir.
Yollar, yasalar ve şehir planlaması, insanları neredeyse zorunlu olarak araç kullanmaya yönlendiriyor.
Eğer ABD’nin büyük şehirlerinde daha fazla insanın yürüyüş yapması isteniyorsa, şehir tasarımından trafik yasalarına kadar köklü değişikliklerin yapılması şart!
Bizde şehirler arası yolculuğu yürüyerek yapıyoruz. Neden ? Çünkü mazot 50 liraya dayandı.
şehirler otomobillere göre değil ulaşılabilirliğe göre dizayn ediliyor, herhangi bir şehirde bir uçtan diğer uca rahatlıkla yürüyebilirsiniz, her tarafta sidewalk ve yaya geçidi mevcut, sürücüler saygılı ama şehirler büyük olduğu için yürümek yorucu. Ekmek almaya gitsen 1 saat sürüyor.
Petrol ucuz gidiyorlar asıl bizimkiler nasıl 2 dakikalık yola arabayla gidiyor bunun üstüne araştırma yapmak lazım