Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in, Başbakan Ahmet Davutoğlu’na bir mektup göndererek halen Kıbrıs Rum kesiminin blokajında olan 5 müzakere başlığının açılması için 2016 yılının ilk çeyreğinde gerekli süreci başlatacağı taahhüdünde bulunduğu öğrenildi.
Hürriyet'ten Serkan Demirtaş’ın Türk ve AB’li diplomatik kaynaklardan edindiği bilgiye göre, AB’nin yürütme erkinin başı olan Jean-Claude Juncker’in mektubu, 29 Kasım’da yapılan Türkiye-AB Zirve sonuç açıklamasına ek bir nitelik taşıyor ve açıklama metninde yer almayan başlıklar isimlendiriliyor. Mektupta açılması planlanan 5 başlık şöyle sıralanıyor:
15’inci başlık: Enerji
23’üncü başlık: Yargı ve temel haklar
24’üncü başlık: Adalet, özgürlük ve güvenlik
26’ncı başlık: Eğitim ve kültür
31’inci başlık: Dış, güvenlik ve savunma politikası
Türkiye-AB zirvesi sonunda yapılan ortak açıklamada, AB Komisyonu’nun Türkiye’nin katılım müzakere sürecini hızlandırmak amacıyla bazı başlıkların açılması için 2016 yılının ilk çeyreğinde hazırlıklarını tamamlayacağı kaydedilmiş ancak bu başlıkların neler olacağı Kıbrıs Rum kesimi blokajı nedeniyle açıkça yazılmamıştı.
Türkiye ise bu başlıkların neler olduğunun açıkca bildirilmesinde ısrarcı olunca AB’nin yürütme erkinin başı sıfatıyla Komisyon Başkanı Juncker’in Başbakan Davutoğlu’na hitaben bir mektup kaleme alması formülünde uzlaşıldı.
Hürriyet’e konuşan üst düzey bir Türk diplomatik kaynak, “Bu zirvede yapılan ortak açıklamayla beraber düşünülmesi gereken bir taahhüt mektubudur. Böylece açılacak başlıkların neler olduğu kayda geçirilmiştir,” ifadelerini kullandı. Ankara’da görevli bir AB ülkesinin büyükelçisi de Juncker’in mektubunun önemli bir taahhüt içerdiğini, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin uyguladığı blokajın aşılması açısından da önemli bir adım olduğunu kaydetti. “Açılması kayda geçen başlıklar arasında örneğin enerji var. Biz bu başlığı çoktan açıp enerji güvenliği başta olmak enerji konusunda çok daha etkin bir uyum sağlayabilirdik,” diye konuştu.
Müzakere başlıklarının aşılabilmesi için 28 üye ülkenin oybirliği gerekiyor. Juncker’in mektubunda yer alan 5 başlık da Rum kesiminin vetosu bulunduğu için şu ana kadar bir ilerleme sağlanamadı. Ancak diplomatik kaynaklar, başlıkların açılabilmesini sağlayacak iki sürece dikkat çekiyorlar.Birincisi, büyüyen mülteci bunalımı nedeniyle Almanya başta olmak üzere Türkiye’nin üyelik sürecine soğuk bakan ülkelerin tutumlarını değiştirmiş olmaları.
Almanya Başbakanı Angela Merkel’in bu sürece aktif katılmış olmasının Kıbrıs Rum kesimi üzerindeki baskının artmasına ve dolayısıyla başlıklarla ilgili tutumunu yumuşatmasına neden olabileceği değerlendiriliyor. İkincisi ve belki daha önemli olanı Türk ve Rum tarafları arasında yürütülen Kıbrıs müzakerelerinin olumlu bir havada ilerlemesi ve 2016 yılının ilk çeyreğinde referandum olasılığının artmış olması. Kıbrıs’ta çözüme yakınlaşılmasının mevcut Kıbrıs Rum kesimi liderliğinin başlıklarla ilgili tutumuna etkisi olabileceği değerlendiriliyor.