Kahramanmaraş'ta meydana gelen depremlerde ülkemizin doğusunda çok büyük can kaybına neden oldu. Depremin üzerinden iki ay geçmesine rağmen depremle ilgili tartışmalar siyasi ve toplumsal olarak sürüyor. Bu içerikte Twitter'da @GunlukArsiv adlı hesabın depremin ilk gününden beri ülkemizde yaşananlara dair yazdığı açıklamalar kronolojik olarak yer almaktadır. Hesabın Twitter'da paylaştığı bilgiselin içeriğini kaynakta bulabilirsiniz.
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremle sarsılan 10 ilde, son bilgilere göre yıkılan 4.758 binada 2.921 ölü 15.834 yaralı var. Cumhurbaşkanı Erdoğan 7 gün ulusal yas ilan etti, Milli Eğitim Bakanlığı tüm okulları 25 Şubat’a kadar tatil etti ve TBMM 1 hafta ara verdi.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, uluslararası yardımı da içeren 4. seviye alarm verildiğini duyurdu. AFAD da Dışişleri Bakanlığı kanalıyla ERCC üzerinden kentsel arama-kurtarma alanında uluslararası yardım çağrısında bulunulduğunu bildirdi.
AFAD Başkanı “Ulaşılamayan bölge yok” derken, Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü bölgede 4 bin 470’i asker olmak üzere arama-kurtarma ekibi sayısının yaklaşık 25 bin olduğunu ileri sürdü.
45 ülkeden yardım teklifi geldiğini bildiren Erdoğan, depremden etkilenen 10 il için 10 vali daha görevlendirildiğini ve 9 bin AFAD ve diğer kurum personelinin bölgede olduğunu söyledi. Erdoğan, Kılıçdaroğlu ve Davutoğlu hariç 6 liderle telefon görüşmesi yaptı.
Cumhurbaşkanlığı resmî Twitter hesabından, Hatay ve Adana hariç Erdoğan’ın 8 ilin valisi ve 3 büyükşehir belediye başkanıyla görüştüğü açıklandı. Yoğun tepkiler üzerine öğle saatlerinde Hatay ve Adana Büyükşehir Belediye Başkanlarıyla da görüştüğü bildirildi.
Millet İttifakı’ndan “Ayrım yapmaksızın, merkezi hükümetle yerel yönetimlerin güçlü bir işbirliği ve koordinasyonunun gerektiği” açıklaması yapılırken; Meral Akşener “Bugün devletin sesini duyma günümüz. Bugün hepimizin susma günü” dedi.
Tutuklu bulunan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş Twitter hesabından “Önce yaralarımızı dayanışmayla saralım, sonrasında hesap vermesi gereken herkes hesap verecek” derken, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ bölgede asker ve polise “Vur emri” istedi.
İki depremin ardından İslahiye ilçesi merkezli 6.5 büyüklüğündeki artçı sarsıntıyla sarsılan Gaziantep’te, tarihi kale ve Şirvani Camisi’nin kubbesi de hasar gördü. AKP’li Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin “60 bin nüfuslu ilçenin yarısından çoğu yok” dedi.
İlk bilgilere göre yıkılan yaklaşık 300 binada 106 kişinin hayatını yitirdiği, 1.941 kişinin yaralandığının açıklandığı Malatya’nın Yeşilyurt ilçesinde 3 yıl önce temeli atılan 41 daireli Trend Garden Residence’ın da 14 saniyede yerle bir olduğu öğrenildi.
Depremde büyük hasar gören Hatay’da CHP’li Büyükşehir Belediye Başkanı Lütfü Savaş “Durum çok kritik, belirgin bir yardım görmedik”, CHP Hatay milletvekilleri Suzan Şahin ve Serkan Topal da “Hatay’da hasar görmeyen bina yok. AFAD gelmedi, cenazelerimiz kaldırımda” dediler.
İstanbul Cumhuriyet Savcılığı, “depremle ilgili yanlış ve çarpıtılmış paylaşım yapanlara yönelik” soruşturma başlatıldığını duyurdu. RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin de sosyal medya hesabından muhalif medyayı tehdit etti.
TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık Antakya’dan Halk TV canlı yayınına bağlandı: “Burada devlet namına organize olabilecek tek bir güç yok” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan 10 il için “Afet Bölgesi” ve 3 ay süreyle OHAL ilan etme kararı alındığını açıkladı. Erdoğan “Yalan haberler ve çarpıtmalarla insanımızı birbirine düşürmeye niyetlenenleri yakından takip ediyoruz. Günü geldiğinde şu anda tuttuğumuz defteri açacağız” dedi.
Heyetle Adana ve ardından İskenderun’a geçen Sol Parti Başkanlar Kurulu üyesi Önder İşleyen, ”Burada devletin en ufak bir izi yok. İnsanlar büyük bir çaresizlik içerisinde cenazelerini çıkarmaya çalışıyor kendi imkanlarıyla. Sesleri duyuyoruz, ama ulaşma imkanı yok” dedi.
Adıyaman’da yurttaşlar yardım gelmediği için Vali Mehmet Çuhadar’a sloganlar eşliğinde tepki gösterirken Çuhadar’ın gülmesi tepki yarattı.
TV programcısı Cemil Barlas, AFAD’ın, üzerinde bira markası logosu var diye firmaların depolarda duran 2 bin adet polar montunu kabul etmediğini Twitter hesabı üzerinden duyurarak “İlk duyduğumda yalandır dedim ama doğru çıktı.. Bu bir kepazeliktir..” dedi.
Antakya’da bulunan Gazeteci Murat Ağırel, Erdoğan’ın Antakya’ya gelişi nedeniyle trafiğin durduğunu, ilçe girişinde kilometrelerce araç kuyruğu olduğunu, konteyner evler, iş makinaları gibi araçların da beklediğini çektiği bir videoyla duyurdu.
AKP’nin önceki dönem Kahramanmaraş Milletvekili Nursel Reyhanlıoğlu, yardım için kente gelen İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’na “Burada ne işin var. İstanbul’a git. Devlet burada. Defolun gidin. İngiliz uşağı!”sözleriyle hakaret etti.
Kahramanmaraş ve Hatay’ı ziyaret eden Erdoğan yaşanan felaket için “Bunlar kader planının içinde olan şeyler” diyerek depremzedelerden sabır istedi.
Adıyaman’da Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu ile Vali Mehmet Çuhadar öfkeli halktan tepki görünce araçlarına binip bölgeyi terk etmek zorunda kaldı.
Ahbap Derneği’nin kurucusu Haluk Levent telefon operatörleri ve jeneratör firmalarına seslendi: ”Bugün 3. gün. Bu kadar bağış topladık, fiyat söyleyin hemen gönderelim! Nedir bu ya! Yapacağımız işin verimi yüzde 60 düşüyor. Teknoloji mi yetersiz bilim mi, anlamıyorum” dedi.
Türkiye’den Twitter ve Tiktok’a erişim akşama doğru kısıtlandı. Enkaz altından/dışından kendileri veya yakınları için acil yardım isteyen, gerekli malzemeleri duyuran yurttaşların haber akışı birkaç saat kesildi; yoğun tepkilerin ardından kısıtlama kaldırıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Adıyaman’da açıklama yaparken çocuklar kürsünün önüne yerleştirildi. Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun soğuk hava nedeniyle çift kapişon takan çocuğun kapişonunu açması ve kamerayı işaret etmesi tepki topladı.
Diyarbakır’da depremden etkilenen bölgeyi ziyaret eden Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ile ona eşlik eden AKP Milletvekili Oya Eronat öfkeli yurttaşlarca “Hırsızlar!” denilerek yuhalandı. Bozdağ’ın polis eşliğinde uzaklaştırılmasının ardından protestocular gözaltına alındı.
Hatay’da Toplumsal Özgürlük Partisi’nin (TÖP) kurduğu merkezden yardım alan MHP’li depremzedenin videosu gündem oldu: ”Evimiz yıkıldı. Ben MHP’ciyim, MHP’nin hiç bir şeysini görmedim. Bi tane ekmek vermiyor. Gelen Te Ö Pe. Kim bu? Terör örgütü.. O bize bakıyor” dedi.
Hatay/Antakya’da TKP’nin kurduğu kriz masasına giderek yemek alan Finike Ülkü Ocakları mensubunun fotoğrafı sosyal medyada gündem oldu.
Erdoğan’ın “Yurtlar depremzedelere misafirhane olacak” sözleri sonrası KYK yurtları alelacele boşaltılıyor. Eğitimciler “Öğrenci sayısı 5.9 milyon, yurt kapasitesi 759 bin” derken sosyal medyada “Yurtları değil sarayları, boş otelleri kullanın” çağrısı yapıldı.
Adıyaman’da TV 100’ün canlı yayını sırasında bir vatandaşın muhabire “6 gündür elektriğimiz yok, çadır yok. Söyleyin, dışarıdayız, soğuktan ölüyoruz” demesi üzerine muhabir ses duyulmasın diye mikrofonunu sakladı, kameradan uzaklaştı ve stüdyodan yayın kesildi.
AFAD Bilgi Sistemleri ve Haberleşme Dairesi eski Başkanı’nın “siber güvenlik” zirvesinde Osmanlı okçusu kostümüyle sahne aldığı video sosyal medyada gündem oldu.
AKP Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş ve AKP’li Haliliye Belediye Başkanı Mehmet Canpolat’ın Şanlıurfa’da depremzede ziyaretinde, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin de yine Şanlıurfa’da ev ortamında kahkahalı-sevinçli halleri gündem oldu.
“Hatay Yarseli Barajı'nın duvarının çatladığı”yönünde asılsız paylaşımlar yaptığı iddiasıyla savcılık soruşturması açılan “Babala TV” Twitter hesabının sahibi Oğuzhan Uğur, “halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” suçlamasından İstanbul Basın Savcılığı’na ifade verdi.
MHP lideri Devlet Bahçeli Ahbap ve Babala TV ekiplerini hedef alarak “Bu sahtekarların artık TV’lerde yer almaması lazım” dedi. Ahbap Derneği kurucusu Haluk Levent ve Babala TV’nin sahibi Oğuzhan Uğur, Bahçeli’ye cevap verdi.
Erdoğan’ın ”Yıkılan binaların % 98’i 1999 öncesinde yapıldı” iddiasına karşın uydu görüntülerine göre Kahramanmaraş’ın batısında yer alan binaların büyük kısmı 2004 sonrası inşa edildi. TÜİK’e göre de 10 kentteki konutların % 51’i 2001 yılı ve sonrasında yapıldı.
Bülent Arınç katıldığı bir TV programında seçimlerin ertelenmesi gerektiği görüşünde ısrar etti, erteleme konusunda uzlaşma sağlanamazsa “kaos çıkar” dedi.
Türkiye Diyanet Vakfı deprem bölgesine 15 bin Kur’an-ı Kerim gönderildiğini açıkladı.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu TRT Haber’de: ”Türkiye çok uzun zamandır bu hazırlıkları yapmamış olsaydı, çok büyük bir kaos ile karşı karşıya kalırdı” dedi.
Gazeteci Murat Ağırel, depremlerin 3. gününde Kızılay’ın Ahbap Derneği’ne çadır sattığını ortaya çıkardı. Haluk Levent olayı doğruladı; Ahbap Derneği çadırların Kızılay’ın iştiraki Kızılay Çadır ve Tekstil A.Ş.’den alınıp ertesi sabah bölgeye gönderildiğini açıkladı.
Bahçeli ile Adıyaman’ı ziyaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan hava şartları vb. gerekçe göstererek ”Maalesef ilk birkaç gün arzu ettiğimiz etkinlikte çalışma yürütemedik” dedi ve helallik istedi. Gölbaşı’nda konteyner kente giden Erdoğan çocuklara 200 TL’lık banknotlardan dağıttı.