Mona Lisa (La Gioconda veya La Joconde olarak da bilinir) İtalya, Floransa'daki Rönesans sırasında Leonardo da Vinci tarafından kavak bir pano üzerine resmedilmiş 16. yüzyıl yağlıboya portresidir. Resim halen Paris'teki Louvre Müzesi'nde Francesco del Giocondo'nun karısı, Lisa Gherardini Portresi başlığı altında sergilenmektedir. Tabloda oturmuş bir bayan resmedilmiştir, bayanın yüzünün kime ait olduğu hala gizemini korumaktadır. Yüz ifadesindeki belirsizlik, kompozisyonundaki anıtsallık, atmosferdeki ilginçlikler, tablo hakkındaki çalışmaları devam ettirmektedir. Bu tablo, geniş ölçüde tanındı; karikatürleri yapıldı, araştırıldı ve Louvre Müzesi'nin en önemli eserlerinden olarak düşünüldü.
Bilimsel bilgisini geçip kendi görüşüme gelirsek Mona Lisa'nın o kadar çok anlamı ve gizemi var ki. Leonardo da Vinci İtalya'da annesini tanımadan 'piç' olarak dünyaya gelmiştir. Babası Leonardo doğduğu yıl başka bir kişi ile evlenmişti. Ne kadar bebekliğinde annesi baksa da annesi başka birisiyle evlenip komşu kasabaya yerleştiğinde Leonardo büyükbabasının evinde yaşamaya başlamıştır. Ara sıra babası uğrar, ara sıra Leonardo Floransa'ya babasının yanına uğrasada Leonardo'nun aile ilişkileri yok denecek kadar azdı.
Konumuza dönersek; Mona Lisa tablosunun oluşturduğu büyük ihtimallerden birisi olarak Leonardo neredeyse çok az gördüğü, çok az hatırladığı annesini resmetmiş olma ihtimali vardır. Her ne kadar bu iddaa yalanlansa, kesinlik kazanmasa da bu tablonun annesini resmetme ihtimali en yüksek ihtimaller arasındadır.
Diğer ihtimale gelirsek; Leonardo da Vinci'nin kendini resmetmiş olması. Evet, yanlış duymadınız. Leonardo da Vinci 'Mona Lisa' adlı eserinde kendini resmetmiş olabilir. 2015 yılında olmamıza rağmen halen 'Mona Lisa' tablosunun gizemi tamamen çözülebilmiş değildir. Bunun sebebini ise ben Leonardo da Vinci'nin kendi dehasını, kendi hayatını ve kendi düşüncelerini bu ne kadar basit görünürse gözüksün, en az Leonardo'nun hayatı kadar karışık olan 'Mona Lisa' tablosuna aktarmıştır. Bu basit görünen tablo aslında çok karışık bir anlam içermektedir. Mona Lisa'nın bu gülüşü halen gizemini ve esrarını korumaktadır. Bu konu hakkında onlarca, yüzlerce araştırma yapılsada; Mona Lisa bu tabloda gülümsüyor mu yoksa başka bir duyguyu mu yansıtıyor bilienemez. Ayrıca tablonun arka planında da Da Vinci'nin mükemmel dehasını görmek mümkündür. Tekrar ediyorum bu göze güzel, basit ve sade gelen tablo aslında göründüğü gibi değildir. Mona Lisa'nın arkasındaki manzarada çözülemeyen gizemler, harfler ve mesajlar vardır. Leonardo'nun dehasını ve kendisini aktardığı ihtimaller arasında en büyüklerdendir.
Gelelim kesin ve doğru olarak kabul edilen 'Mona Lisa' gerçeğine. Mona Lisa, Lisa del Giocondo ile adlandırılmıştır; Gherardini Ailesi'ne mensup birisiydi ve tüccar Francesco del Giocondo'nun eşiydi. Bayan Giocondo'nun ikinci oğlu Andrea'nın doğumu anısına tablonun yapıldığı tahmin edilmektedir. Tabloda oturan bayanın kimliği, 2005 yılında, Heidelberg Üniversitesi'nin kütüphanesinde bulunan Agostino Vespucci'ye ait bir not ile tespit edilmiştir. Fakat başka uzmanlar tarafından, tablodaki kadın için üç farklı şahsiyet de öne sürülmüştür. Da Vinci'nin annesi Caterina Buti del Vacca de öne sürüldüyse de, çoğu uzman tarafından düşük ihtimal olarak değerlendirilmiştir. Milan düşesi Isabella of Aragon, Cecilia Gallerani, düşes Costanza d'Avalos (La Gioconda olduğu söylenir) öne sürülen diğer şahsiyetlerdendir. Tablodaki kadının da Vinci tarafından adlandırıldığı da öne sürülmüştür.
Öne sürülen bu karakterler, Giorgio Vasari'nin yazdığı Leonardo da Vinci'nin biyografisindeki tariflerine göre tahmin edilmiştir. Vassari'nin yazdığı biyografide 'Leonardo resmetmeyi üstlendi, tüccar Francesco del Giocondo için, onun eşi...' cümlesine dayanılmaktadır (İtalyanca: Prese Lionardo a fare per Francesco del Giocondo il ritratto di mona Lisa sua moglie). Da Vinci'nin ölümünün ardından, tablo asistanı Salai'ye geçti ve özel yazılarında tablodan la Gioconda olarak bahsetti.
Etkilenmemek elde değil.