Milyonlarca gencin heyecanla beklediği ve çalıştığı YKS için geri sayım başladı. 8 ve 9 Haziran tarihlerinde gerçekleşecek olan Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) öncesi, ÖSYM'nin dışarıya çöp dahi çıkmayan izole merkezi görüntülendi. 100'ün üzerinde ÖSYM görevlisinin soru kitapçıklarının basımı, paketlenmesi, kontrolü ve sevki için 45 gün boyunca dış dünyadan izole yaşayacakları kapalı merkezde neler oluyor?
İşte, detaylar...
ÖSYM tarafından hazırlanan, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) başta olmak üzere, tüm sınavların hazırlık süreçlerinin yürütüldüğü kapalı merkezde sınav güvenliği, Faraday kafesi ve sinyal karıştırıcı jammer gibi özel sistemlerle sağlanıyor. Bunun yanı sıra 7/24 emniyet güçlerinin nöbetiyle dünyadan tamamen izole bir alan ve güvenlik oluşturuluyor.
Çalışanlar, merkeze girişte yer alan 'kırmızı çizginin' ötesine bir adım geçtikten sonra her ne sebeple olursa olsun sınav tamamlanana kadar dış dünyayla iletişimlerini kesiyorlar.
Geniş güvenlik önlemlerinin alındığı dış dünyaya tamamen kapalı merkezde, elektrik bağlantı kabloları elektromanyetik dinlemelere karşı filtreleniyor.
Poşetlenerek Radyo Frekansı ile Tanımlama (RFID) teknolojisi ile takip edilen kutulara yerleştirilen sınav evrakları, elektromekanik kilitlerle tırlara yüklenerek anbean takip edilerek sınav merkezlerine gönderiliyor.
Merkezde, yemekhane, dinlenme alanları ve yatakhane gibi özel bölümlerin yanı sıra sinema, masaj koltukları, spor ve bilardo salonları da yer alıyor.
ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, 3 milyonun üzerinde başvuru yapılan YKS kitapçıklarının basım süreçlerine geçilmeden önceki süreci de ele alıyor. ÖSYM'nin tabiri caizse 'kuş uçurulmayan' kapalı merkezinde alınan güvenlik önlemlerini, özel izinlerin verildiği AA ekibine açıklıyor. Soruların gizliliği için yazarlarla gizlilik sözleşmesi imzalandığına da değiniyor.
Güvenliğin ciddiye alındığı ÖSYM'nin kapalı merkezinin, kurumun 50. yılında ilk kez kamuoyuna açıldığını belirten Ersoy, çekimlerin de matbaanın boş olduğu bir zamanda gerçekleştirildiğinin altını çiziyor.
ÖSYM Başkanı Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, ÖSYM'nin sınav sorularının, kurumun gizlilik sözleşmesi imzaladığı binlerce yazar tarafından 'kırmızı alan' adı verilen ve yüksek güvenlik önlemlerinin alındığı yerde hazırlandığını belirtiyor. Sorular, burada akademisyenlerce 3 defa denetleniyor ve şifreli soru havuzuna gönderiliyor.
Bayram Ali Ersoy, yıl boyu devam eden soru hazırlama aşamasının ardından sınavda çıkacak soru sayısının 10 katının, kriptolu sistemlerle kapalı matbaa merkezine getirildiğini belirtiyor.
Burada şifreler çözülüyor, daha sonra akademisyenler sorular üzerinde çalışmaya başlıyor.
Ersoy bu konuya ilişkin yaptığı açıklamada, 'Dolayısıyla başka bir sınav güvenliğini de bu şekilde sağlamış oluyoruz. Hatta bir soru yazıldığı zaman en az 3-4 denetimden geçtiği için yazar, kendi sorusunu tanıyamayabiliyor. Bu çok önemli bir ayrıntı.' ifadelerine yer veriyor.
'Kapalı matbaada akademisyen, uzmanlar, teknik personel, yemek, servis ve matbaa çalışanlarından oluşan 100'ü aşkın personel görev yapıyor. Sınav süreçlerinin yürütüldüğü bu alan, her türlü elektromanyetik dalganın engellendiği Faraday kafesiyle çevrelenmiş, iletişimin yasak olduğu, sınav güvenliğinin üst düzey sağlandığı merkez. Bu merkeze cep telefonu dahil hiçbir elektronik eşya ile girilemiyor. Görevlilerimizin tamamı, x-ray cihazları ve el dedektörleriyle arandıktan sonra parmak izi okuma sistemlerinden geçirilerek merkeze alınıyor. Dolayısıyla üst düzey teknolojiyle her türlü sınav güvenliğini alıyoruz.'
Ersoy, 'Bu süreçleri kısaltmaya çalışıyoruz, çünkü hocalarımızı ve diğer görevlileri, bu kadar uzun süre içeride tutmak zor ama en azından bu süreçte onları rahat ettirmeye çalışıyoruz. 4 yıldızlı otel konforunun sağlandığı merkez, sınav görevlilerimizin her türlü ihtiyaçlarına göre düzenlenmiş durumda.' diyor.
'Matbaada bir günde 200 bin soru kitapçığı basılabiliyor. 3 milyonun üzerinde başvuru yapılan YKS oturumları için bu sene 5,5 milyona yakın soru kitapçığının baskı süresi 30 günü bulacak. Üstelik, bir sınıftaki kitapçıklardaki soruların yerleri değiştiriliyor, bununla kalmıyor cevapların da yerleri değiştiriliyor. Dolayısıyla birbirine eş iki kitapçık bulmak mümkün değil. Böylece sınav esnasında kopyanın önüne geçmek için bir sınav güvenliği daha almış oluyoruz. Bu yıl YKS sorularının basımı için 1500 ton kağıt kullanılacak. Dijital baskı süreci, sınav paketlerinin oluşturulması, sınav kutularına ve ardından tırlara yüklenmesi ve ilgili sınav merkezlerine gönderilmesi 45 güne varan bir süreç.'
ÖSYM Başkanı Ersoy, soru kitapçıklarının basımının ardından özel makinelerle su geçirmez malzemeyle tek tek poşetlendiği, kutulara yerleştirildiği ve merkezlere gönderildiği sistemi de tanıttı.
'Daha sonra kutular, tek kullanımlık kilitlerle tekrar koruma altına alınıyor. Buradan soru kitapçıkları, elektromekanik kilitlerin bulunduğu ve cihazlarla anbean takip edilen tırlara yükleniyor.'
'Soru kitapçıklarının taşındığı tırları, zaman ayarlı elektromekanik kilit sistemi ile koruma altına alıyoruz. Elektromekanik kilidin hangi saatte açılacağını merkezden kodluyoruz, anahtarlarının da log kayıtları tutuyoruz.' bilgilerini paylaştı.
20 bin metrekarelik 4 yıldızlı otel konforundaki merkeze 7/24 oksijen pompalanıyor. Kapalı dönem boyunca mutfakta, yiyecek ve içeceklerin hazırlandığını dile getiren Ersoy, ekmeklerin bile merkezdeki fırınlarda pişirildiğini aktarıyor. Her şeyin güvenlik kapsamında ve çalışanlar için sağlık koşullarına uygun şekilde gerçekleştirildiği ifade ediliyor.
Sınırları şunun yarısı kadar korusalar neler olurdu güzel ülkemde...
Bu durum şu an için böyle sanırım. Zamanında sınavlardan tam not alan bazı kesimler olmuştu çünkü. Çöp değil ama çuval çuval sorular çıkmıştı diye duyduk basından
e fetöş bu soruları onca yıl nasıl çaldı o zaman, hala daha sızdırıldığına inanıyorum da neyse...