50/30/20 kuralını duymuş olabilirsiniz. İlk okunduğunda anlamsız gelse de aslında bu kural geleceğinizi güvence altına almanız için gerekli bir kural. Harcamalarınızı doğru planlamanızı sağlayan bu kural gelirinizi üç kategoriye bölüyor. Bu kategoriler sayesinde neyi ne kadar harcayacağınızı bilerek hareket ediyorsunuz. Gelin bu yönteme daha detaylı bakalım...
Warren size bütçenizi daha iyi yönetebileceğiniz bir formül öneriyor. Nedir peki bu formül? 50/30/20 kuralı diye geçen formüle göre bütçenizi üçe bölüyorsunuz. Bu sayılar da kategorileri ifade ediyor. İşte bu şekilde bütçenizi yönetmek çok daha kolay hale geliyor.
Harcamalarınızı net bir şekilde ayırdığınızda bütçe hesaplamanızı çok daha rahat yapabileceksiniz. Bu sayede bütçenizi de çok daha kolay yönetebiliyorsunuz. Bu yöntem gereksiz harcama yapmanızı da engelliyor doğal olarak. 50/30/20 yöntemi harcamalarınızı yönetmenin ötesinde tasarruf yapmanızı da sağlıyor.
50 ile başlayalım mı? Kuralda geçen 50, aslında gelirinizin %50'sini anlatmak için kullanılıyor. Bütçe hesabı yaparken gelirinizin bir kısmını zorunlu harcamalara ayırmanız gerekiyor. Bu kural için bu gelirinizin %50'sine tekabül ediyor. Yani gelirinizden %50'lik bir kısmı zorunlu harcamalara ayırmalısınız.
Kira, faturalar ve gıda harcamalarını bu grupta sayıyoruz. Eğer saydığımız bu harcamalar gelirinizin %50'sini aşıyorsa işte o zaman bütçenizi kontrol edip tekrar düzenlemeniz gerekiyor demek! Geliriniz 20 bin diyelim, zorunlu ihtiyaç dediğimiz kira, faturalar ve gıda harcamaları 10 binden fazlaysa o zaman bu kuralı uygulayamıyorsunuz demektir. Bu durumda yapmanız gereken daha uygun bir eve taşınmak ya da faturalardan tasarruf etmeye çalışmak.
Bu sayı ise kişisel harcamalarınız için. Yani gelirinizin %30'unu kişisel harcamalara ayırmanız gerekiyor. Bu harcamalar kişiden kişiye değişiyor elbette. Yani kendi yaşam tarzınıza uygun olarak seçtiğiniz kişisel harcamalar için gelirinizden en fazla %30 harcayabilirsiniz. Kişisel harcamalara eğlence, dışarıda yemek, hobiler ya da seyahatler girebiliyor.
En az kısım burası. Gelirinizin %20'sini kapsayacak bu kısım tasarruf ve yatırımlar için planlanıyor. Yani zorunlu ihtiyaçlar ve kişisel harcamalarınız için gelirinizin %80'ini harcadıktan sonra geriye kalan %20 ile tasarruf yapmanız gerekiyor. Bu emeklilik için olabileceği gibi acil durumlar için de biriktireceğiniz bir para olabilir. Bunu es geçmemelisiniz, çünkü ileriki zamanlar için bu kısım sizin güvenceniz olacaktır.
Bu kuralda borçlar için ayrı bir kategori yok. Ama sizin borcunuz varsa o zaman elbette buna bir bütçe ayırmanız gerekiyor. Tabii burada hangi kategoriyi borca ayırmalıyım sorusu akla geliyor. Elbette %50'lik kısmı ona ayıramazsınız. %30'luk kısmı ayırmak da doğru olmaz ama tasarruf kategorisi olan %20'lik kısmı borçlarınız için düşünebilirsiniz. Çünkü tasarruftan önce borçlar gelir.
50/30/20 kuralını uygulamaya karar verdiniz, çok güzel. Ama bunun sıkı takibi de gerekli. Yani her ay düzenli olarak gelirinizin ne kadarını zorunlu harcamalara, ne kadarını kişisel harcamalara ve ne kadarını tasarrufa ayırdığınızı yazmanız gerekiyor. Bu takip sistemi sayesinde gereksiz harcamalarınızı görebilir ve ona göre bunun önüne geçebilirsiniz.
50/30/20 kuralı gelirinizi nasıl yöneteceğinizi anlatan bir kural. Ama peki size uygun mu acaba? Bu kural güzel bir yönlendirici olsa da herkesin bunu uygulaması mümkün değil. Özellikle düşük gelirliyseniz o zaman bu kuralı uygulamak sizin için zorlayıcı olabilir. Çünkü zorunlu ihtiyaçlara %50'den daha fazla harcayabilir ve tasarruf için bütçe ayıramayabilirsiniz.
Warren Buffett'ın Berkshire Hathaway aracılığıyla son dönemde yaptığı büyük hisse senedi satışları yapmıştı.. Apple (AAPL) – 115 milyon adet Apple hissesi sattı (yaklaşık $20 milyar değerinde). HP Inc. (HPQ) – 2023'te başlayan satışlar devam etti; 2024'te neredeyse tüm HP hisselerini elden çıkardı (eski pozisyon ~120 milyon hisse). Bank of America (BAC) – 2024'te küçük bir miktar satış yapıldı, ancak BAC hala portföyde önemli bir yere sahip. Activision Blizzard (ATVI) – Microsoft'un satın alması öncesinde pozisyon tamamen kapatıldı. TSMC (Taiwan Semiconductor - TSM) – 2023'te kısa süreliğine alınan hisselerin büyük kısmı satılmıştı; 2024'te kalan pozisyon da azaltıldı. Chevron (CVX) – 2023'te başlayan satışlar 2024'te de sürdü (yaklaşık $6 milyar değerinde satış). Globe Life (GL) – 2024'te tamamen elden çıkarıldı (daha önce soruşturmalara konu olan bir sigorta şirketi). BU ADAM TEKRAR HİSSELERİ TOPLADIYSA KORKUNÇ KAR ETTİ DEMEKTİR VE DÜNYANIN 1 NUMARALARI ZENGİNİ OLMUŞTR..