TBMM Genel Kurulu, siyasi parti liderlerinin de katılımıyla Meclis Başkanı İsmail Kahraman'ın başkanlığında saat 17.00'de olağanüstü toplandı. AK Parti, CHP, MHP ve HDP'nin darbe girişimine karşı anlaştığı ortak deklarasyon metni okundu. Partilerin genel başkanları birer konuşma yaptı.
Meclis'teki gelişmeleri derledik.
Meclis Genel Kurulu, bugün saat 17:00'da Meclis Başkanı İsmail Kahraman başkanlığında, Başbakan Binali Yıldırım ve siyasi parti liderlerinin de katılımıyla olağanüstü olarak toplandı.
Şehitler için saygı duruşunda bulunuldu, İstiklal Marşı okundu. Ardından Meclis Başkanı Kahraman ve milletvekilleri, hep bir ağızdan İstiklal Marşı'nın 10 kıtasını okudu.
Kahraman, HDP Eş Genel Başkanı Demirtaş'ın Diyarbakır’da olduğunu ve ulaşamadığını kendisine ilettiğini söyledi. HDP adına Grup Başkanvekili İdris Baluken konuştu.
Konuşma yapan Meclis Başkanı İsmail Kahraman'ın açıklamalarından satır başları:
'Yaşanan üzücü kalkışmanın başarılı olamadığını, hak ve hukuk, milletin kararlılığı ve TSK’nın kalkışmacılarla alakası olmayan kesiminin sağ duyusu, tankları durduran, tankların üzerine çıkan milletimizin de karşı duruşuyla galip gelmiştir.
Devlet, bu olayın sorumlularının ortaya çıkmasını, layık oldukları cezayı almasını inşallah sağlayacaktır, sağlamak için elinden geleni yapacaktır. Bunu hukuk içinde, hak ve hukukla riayet ederek yapacaktır. Bu kalkışmayı yapanlar küçük bir azınlıktır. Emir ve komutanın dışına çıkmış, devlete isyan etmişlerdir. Gereken yapılacaktır ve en ağır şekilde cezalandırılacaklardır.
Şimdi metanetimizi, sükunetimizi, sağ duyumuzu koruyarak kararlılığımızdan hiçbir şey yitirmeden bu meseleyi kökünden halletmek için çalışma, birlik-beraberlik ve yaraları sarma zamanıdır.
Bugünler de geçecektir. Tüm siyasi partilerimize, sayın genel başkanlarımızın şahsında, milletvekillerimize, tüm halkımıza, her ilde meydanları dolduran ve demokrasi nöbeti tutan tüm halkımıza teşekkürlerimizi sunmak istiyorum. Herhangi bir zümreye, herhangi bir silahlı güce egemenlik ait değildir ve duvarımızda yazdığı gibi egemenlik millete aittir. Bunu toplum haykırmıştır, ifade etmiştir.
Kısa zamanda yaraları saracağımıza inanıyorum.'
Meclis Başkanı Kahraman'ın ardından Başbakan Binali Yıldırım konuştu. Yıldırım'ın açıklamalarından satır başları:
Dün gece milletin bağımsızlığını, namusunu korumak için sokağa çıkan, tankların önünde kahraman olarak dikilen mübarek kanlarıyla bayrağı muhafaza eden şehitlerimizi rahmetle anıyorum, mekanları cennet olsun diyorum. Bu yüce meclisin çatısı altından saygıyla selamlıyorum. O kahramanların ailelerine özellikle sesleniyorum. Üzülmeyin, onlar peygamberlikten sonraki en büyük rütbeye şehitlik mertebesine ulaştılar. O kahramanlar düne kadar sizin evlatlarınızdı. Ancak bugün hepimizin evlatları oldular. Türkiye Cumhuriyeti var oldukça o kahramanların isimleri de yaşayacak. Mekanları cennet olsun. Yaralı kardeşlerimi de buradan selamlıyorum. Hepsine acil şifalar diliyorum.
Milli iradeyi teslim almak isteyenler karşısında sokağı teslim alan aziz milletimi yürekten selamlıyor, böyle kahraman bir milletin evladı olmaktan gurur duyuyorum. Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a dirayetli dik duruşundan dolayı teşekkür ediyorum. Siyasi partilerimize, meclis gruplarına dayanışmalarından dolayı teşekkür ediyorum. Emniyet teşkilatımıza, her biri birer fatih olan polislerimin alnından öpüyorum. Peygamber ocağı TSK'nın vatanını, milletini bayrağını seven demokrasiye gönülden bağlı her subayının, her astsubayının, erbaş ve erlerinin alınlarından öpüyorum.
Darbe karşısında dünyaya örnek olacak bir duruş sergileyen basın yayın organlarına özellikle teşekkür ediyorum. STK'larımıza, sabaha kadar kesintisiz ezan ve sela okuyan imamlarımıza, seccadelerinin başında dua eden kardeşlerime teşekkür ediyorum. Dünyanın her yerinde sokağa çıkan vatandaşlarımıza, dost ve kardeş ülkelere teşekkür ediyorum.
'Türkiye'nin tarihini değiştirdiniz'
Dün gece barikatları aşarak tankları geçerek kurşunları savuşturarak TBMM'ye geldiniz. Genel kurulu açtınız. Ya demokrasi ya ölüm diyerek bu salonda dimdik durdunuz. Milletin meclisinin üzerine bombalar yağdırmaya başladılar. Silahlarla taradılar. Tek geri adım atmadınız. Her birinizin ölümü yanı başında hissettiğinizi biliyorum. Dünya demokrasilerine örnek bir duruş sergilediniz. Millet sokakta istiklaline sahip çıkarken siz de milletvekili olarak burada istiklalinize demokrasiye sımsıkı sarıldınız. Bu tavrınızla tarih bu meclisi bir daha yazdı. Türkiye'nin tarihini değiştirdiniz. Yüzlerce yıl unutulmayacak bir dayanışma, bir kardeşlik sergilediniz. Milletten sonra en büyük övgüyü bu meclis hak ediyor.
Parti ayrımı yapmaksızın, her bir vekili selamlıyorum. Sizleri büyük bir heyecanla alkışlıyorum. Gözlerini kan bürümüştü. Cinnet halindeydeydiler. İhanet ve haşhaş akıllarını teslim almışlardı. Ancak bilmedikleri şuydu; Milletim evine dokunanın eli yanar. El uzatanın eli kırılır. İşte 24 saat geçmeden elleri yandı. O bombalara basan elleri kırıldı. İnşallah ocakları da ebediyen söndü.
Bugün tarihe not düşmek isterim. Bundan sonra bu milletin evine, Meclis'e, kim el uzatırsa akıbeti aynı olacaktır. Hiçbir darbe girişim yapanların yanına kar kalmadı. Kalmayacak.
Bugün yeni bir gün. Bugün 79 milyonun tek yürek olduğu gündür. Bugün AKP, CHP, MHP ve HDP'nin ortak bir sesle darbeye hayır dedikleri, demokrasiye sahip çıktıkları gündür. Milletimize, istiklalimize bayrağımıza devletimize yönelik bir saldırıda nasıl kenetlenebildiğimizi dünyaya gösterdik. Bugün milattır. Bu ruhla biz terörü de yeneriz yaralamızı da sararız.'
Başbakan Yıldırım'ın ardından kürsüye CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu çıktı. Kılıçdaroğlu'nun açıklamalarından satır başları şu şekilde:
'Sayın Başkan, değerli milletvekilleri, siz siyasi partilerimizin saygıdeğer başkanları, saygıdeğer yurttaşlarım. Türkiye Cumhuriyeti bize altın tabak içinde sunulmadı, acıyla, kanla, gözyaşıyla kurduk. Mazlum milletlere örnek bir devlet olduk. Cumhuriyeti demokrasiyle taçlandırmak da yapanların vasiyetidir.
Demokrasiyi oluşturmak, geliştirmek kolay değildir. Tarihin her evresinde bunu görürüz. Biz de demokrasi adına bedeller ödedik. Bu ağır bedeller hep darbeden sonra olmuştur. Dün yaşadığımız olay doğrudan bir darbe girişimidir. Cumhuriyetimize yapılmış saldırıdır. Biz demokrasimizi güçlendirmek için anayasamıza öyle maddeler koyduk ki değiştirilmesi teklif dahil edilemez. Her koşulda demokrasiyi hukukun üstünlüğünü savunmak hepimizin ortak noktası olmalıdır. Dün yapılan girişimi lanetliyoruz.
Olay hepimizde üzüntü yarattı. Ne mutlu ki bu süreç bizi ortak paydada birleştirdi. Bu ortak payda cumhuriyet ve demokrasiye olan bağlılıktır. Demokrasiyi geliştirmek hepimizin ortak paydası oldu. Bu bize gurur veriyor.
'Halkımız darbeye karşı direnme hakkını kullandı'
Demokrasi aynı zamanda üstünlerin hukuku değil hukukun üstünlüğüdür. Demokrasi aynı zamanda düşünce özgürlüğü, medya özgürlüğü demektir. Demokrasi aynı zamanda din ve vicdan özgürlüğü demektir. Dün halkımız meydanlara çıktı darbeye karşı direnme hakkını kullandı. Hukukun çiğnendiği hallerde, mesela darbe halinde direnme hakkının ne kadar meşru olduğunu dün gördük. Direnme hakkına bundan daha güzel örnek verilemez. Bu meclis sonuna kadar demokrasiyi savunacaktır.
İlerde bu darbe girişimi nasıl önlendi diye araştırılacak. Bu ülkede bir medyamız var. Her türlü yasağa rağmen özgürlüğüne düşkün medya darbecilerin yolunu kapattı. Hepimizin gözü önünde canlı yayında halkın doğru bilgilendirilmesini sağladı halka cesaret verdi. Medyaya teşekkür ediyorum. Neden medya özgürlüğü diye ısrarla söyledik. Medya özgürlüğü yasama yürütme yargıdan sonra 4. büyüklüktür.
Siyasi partilerin gösterdiği ortak tavır öz eleştiri yapma fırsatını bize sundu. Demokrasi geliştikçe Türkiye dünyanın saygın ülkelerinden biri olacak. Bu darbeyle ilgili her siyasi partinin bir özeleştiri yapması gerekir. Her türlü darbeye karşı olmak parlamentonun görevidir.'
Bahçeli'nin açıklamalarından satır başları ise şöyle:
'Dün gece demokrasiye darbe indirilmek istenmiştir. Göz göre göre millet iradesi suikasta uğramıştır. Türkiyenin diz çökmesi, omurgasının kırılması maksadıyla TSK'nın içine sızmış bir grup ortaya çıkmıştır. Türkiye tam kalbinden harçerlenmiştir. Genelkurmaydan bazıları rehin alınmıştır. Genelkurmay işgal edilmiştir. Türk demokrasisi çetin bir imtihandan geçmiştir. Çatısı altında bulunduğumuz meclis havadan bombalanmıştır. Bu kırılma noktasıdır. Dün gece olanlar aynı zamanda kanlı bir terör saldırısıdır. Türk askerinin içinden kandırılmış küçük bir grup tarafından icra edilmiştir. Demokrasi uçurumdan dönmüştür. Milli iradeye sürülmek istenen kara leke, püskürtülmüştür.
İhtilaller, muhtıralar, cunta devirleri tarihin çöplüğüne çoktan atılmıştır. Türkiyenin geleceği hukuk ve demokrasidir. Hiçbir çete, hiçbir paralel yapı, hiçbir terör örgütü bu zemini çatlatamayacak. Bunların sonu her daim hüsran olacaktır.
Dünya görüşünüz neyi işaret ederse etsin hepimiz Türkiye'nin mensubuyuz. Hepimiz cennet vatanın parçasıyız. Başka bir Türkiye yok. Başka vatan coğrafyası da yok . ne yapacaksa demokrasiye bağlı kalarak yapacak ve başaracağız. Ülkemize kast eden edenlerden hesap sormak, bunların yaptıklarını burnundan getirmek hepimizin namus borcudur
Masum vatandaşlarımıza kurşun sıkan, bombalayan 161 kişinin ölümüne neden olan darbecileri kınıyorum. Hayatını kaybeden şehitlerimize Allah'tan rahmet diliyorum.
Hiçbir şeyden haberi olmayan mehmetçiği sokağa çıkarıp linç edilmesine neden olanlar işledikleri suçların hesabını vermelidir.'
HDP adına konuşan Grup Başkanvekili İdris Baluken'in açıklamalarından satır başları ise şöyle:
'Darbe girişimini en sert biçimde kınıyoruz. Bu darbe girişiminde ortaya konan pervasız saldırılar sonucu 161 yurttaşımız yaşamını yitirmiş, halkın iradesini temsil eden parlamento bile saldırıya uğramıştır. Böylesi saldırılar ne dün, ne bugün, ne de yarın asla başarıya ulaşamayacaktır.
Demokratik siyaseti kesintiye uğratmaya çalışan her girişime karşı HDP kendi misyonunu oynamaya devam edecektir. Barış, demokrasi, insan hakları temelinde her türlü siyasi işbirliğini gerçekleştireceğimizi halkımıza beyan ediyoruz.
Çatışma ortamı darbe girişimi için zemin hazırladı. Barış ve demokrasinin tesis edilmediği yerde darbe ihtimali her zaman vardır.'
Konuşmaların ardından Meclis Genel Kurulu'nda 4 partinin uzlaştığı ortak metin okundu. Meclis Başkanı Kahraman'ın okuduğu metinde şu ifadelere yer verildi:
'Bizler AKP, CHP, HDP ve MHP grupları olarak, aziz milletimizin kendisine milli iradeye, devletimize, özellikle de millet iradesinin temsilcisi olan milletvekilleri ve Gazi Meclis’e yönelik 15 Temmuz gecesi başlatılan ve 16 Temmuz sabahı etkisiz hale getirilen darbe girişimini ve Meclis’e yönelik saldırıları şiddetle kınıyoruz.
Milletimiz darbenin karşısında durmuş ve kanlı darbe girişimi engellenmiştir. Türkiye Cmhuriyeti ve kurumlarını canı pahasına karşı koruyan bu azi millet her türlü övgü ve takdiri ziyadesiyle haketmektedir. Bu uğurda canlarını veren şehitlerimize milletçe minnettarız ve o kahramanlarımızı da asla unutmayacağız. Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu aziz ve kahraman Meclis’in temsilcisi olarak milletimizin verdiği yetkiyle bombalanan ve kurşunların altında görevini icra etmiş, bir kez daha milletimize layık bir Meclis olduğunu göstermiştir. Meclisimiz, tek yürek tek vücut olarak büyük bir cesaret olarak darbeye karşı haysiyetli bir duruş sergilemiştir.
'Meclis’in darbe girişimine karşı sergilediği kararlılık son derece değerlidir'
Meclis’in darbe girişimine karşı sergilediği kararlılık, demokrasinin daha da gelişmesi adına son derece değerlidir. Herkes bilmelidir ki bugün olduğu gibi gelecekte de miletimize, milli iradeye, gazi meclise uzanacak her el karşısında Meclis’in çelikten iradesini bulacaktır. TBMM, milletin demokrasiye sarsılmaz inancını yansıtmayı sürdürecektir. Meclisimizde bulunan tüm siyasi parti gruplarının darbe girişimine ortak bir tavır ve ortak dile karşı durmaları tarihe geçecektir. Bu ortak tavır milli irade ve milletimizi daha da güçlendirecektir. Meclis görevinin başındadır ve milletin meclisi, millete ve egemenliğine yönelik bu saldırıya girişenlere hukuk içerisinde bedelini en ağır şekilde ödetecektir. Türkiye’de hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağının en somut ispatı da bu ortak bildiridir. Dört parti olarak farklı görüşlerimiz olsa da, hepimiz tüm milletvekillerimizle, tüm teşkilatlarımızla milli iradenin yanındayız, milli iradeye hep birlikte sahip çıkıyoruz ve ebediyen sahip çıkacağız. Milletimiz müsterih olsun.
Demokratik tepki sınırlarını aşan, ülkemize yakışmayan şiddet eylemlerinden uzak durulmasını da halkımızdan rica ediyoruz. Şehitlerimizi saygı, millet ve rahmetle anıyoruz. Yaralılarımıza acil şifalar diliyoruz, milletimize geçmiş olsun diliyoruz. Türkiye’nin yanında duran destek mesajları ileten tüm dost ve kardeş ülkeleri de buradan selamlıyoruz.
İmzalar:
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı İsmail kahraman
Adalet ve Kalkınma Partisi Grup Başkanı Binali Yıldırım
Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu
Milliyetçi Hareket Partisi Grup Başkanı Devlet Bahçeli
Halkların Demokratik Partisi Grup Başkanvekili İdris Baluken'
Birleşim, ortak metnin okunmasının ardından 19 Temmuz’da toplanmak üzere kapatıldı.'
Onedio