Adalet ve Kalkınma Partisi'nden (AKP) dört eski bakan için Meclis'te kurulan Soruşturma Komisyonu çalışmalarını 5 Ocak'ta tamamlayacak ve ilk oylama yapılacak.
Oylamada en az bir bakan hakkında 'Evet' kararı çıkması halinde, TBMM Genel Kurulu'nda da Ocak sonunda ilgili bakan ya da bakanların Yüce Divan'a gidip gitmemesine ilişkin son oylama yapılacak.
Kamuoyundaki hakim fikir, eski bakanların Yüce Divan'a gönderilmemeleri durumda sürecin biteceği yönünde.
Kimi hukukçular ise Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) eski bakanlara isnat edilen suçlara ilişkin zaman aşımı sürelerinin 8 yıldan başladığını, bu süreler içinde Yüce Divan yolunun açık olduğunu öne sürüyor.
Eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Koray Aydın'ın durumu buna örnek olarak gösteriliyor.
Neden Koray Aydın?
Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Trabzon Milletvekili Koray Aydın, 1999 genel seçimlerinden sonra kurulan Demokratik Sol Parti (DSP)-Milliyetçi Hareket Partisi (MHP)-Anavatan Partisi (ANAP) koalisyonunda görev yaptı.
17 Ağustos 1999 depremiyle birlikte hakkında ortaya atılan yolsuzluk suçlamaları uzun süre tartışıldı.
Aydın, 2001 yılında görevinden ve milletvekilliğinden istifa etti.
Yüce Divan'a sevki için TBMM'de komisyon kuruldu. Hem Komisyon hem de Genel Kurul, Yüce Divan'a sevkine gerek görmedi.
MHP'li Aydın, 2004 yılına gelindiğinde itirazlarına rağmen CHP ile iktidardaki AKP'nin birlikte hareket ederek sürecin ikinci kez işletildiğini ve Yüce Divan'a sevk edildiğini söyledi.
'Bu yol artık oluşmuştur'
O dönem yaşananları BBC Türkçe'ye anlatan Koray Aydın, ikinci komisyona 'Benim verilemeyecek hesabım yok ama şunu bilin ki daha sonra bu yaptığınız yoldan geçerek bir içtihat oluşacak. Sizin de yeniden yargılanmanıza vesile olacak' dediğini aktardı.
Aydın, '5 Ocak'ta komisyon hangi kararı verirse versin, 17-25 Aralık'la ilgili süreç hiçbir şekilde kapatılamaz. Zaman aşımı süreleri dolmadan bu davaların her zaman açılma imkanı vardır. Bu yol artık oluşmuştur. Yeni bilgi, belgeye gerek kalmadan açılabilir. Çünkü bana o muameleyi yaptılar. Hatta Genel Kurul'da yasal sınırsız konuşma hakkımı da elimden aldılar. Böyle bir hukuksuzlukla karşı karşıya kaldım. Buna rağmen Yüce Divan'a gittim ve aklandım' dedi.
'Yeni parlamentonun önünde hiçbir engel yok'
CHP Konya Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Üyesi Atilla Kart da, Anayasa ve TBMM İç Tüzüğü'nde zaman aşımını düzenleyen bir hüküm bulunmadığını ifade etti.
Atilla Kart, bakanlara isnat edilen suçlarla ilgili 'genel ceza hukuku, ceza muhakemesi hükümleri ve zaman aşımı sürelerinin söz konusu olacağını' belirtti.
Kart, Yüce Divan'a sevk etmeme kararının da ceza muhakemesi hukuku anlamında 'maddi bir yargı kararı' olmadığını, 'şekli bir işlem' olduğunu söyledi.
Kart, 'Yüce Divan'a sevk etmeme yönünde bir karar çıkarsa maddi gerçeği aramak gerekçesiyle Haziran seçimleri sonrasında ortaya çıkacak yeni siyasi iradenin, parlamentonun, yeni deliller üzerinden bu süreci işletmesi için önünde hiçbir engelin olmadığı kanısındayım' dedi.
'Gelecekle ilgili bir şey söylemek mümkün değil'
2004 yılında Koray Aydın için kurulan ikinci komisyonun başkanlığını, bugün AKP Grup Başkan Vekili olan Mustafa Elitaş yaptı.
BBC Türkçe'nin, 'Eski bakanlar Yüce Divan'a sevk edilmezse Koray Aydın örneğindeki gibi zaman aşımı bitmeden bu bakanlar için de uygulanabilir mi' şeklindeki sorusuna Elitaş, 'Gelecekle ilgili şu anda bir şey söylemek mümkün değil' diye yanıt verdi.
'İçtihat oluştuğunu' anımsattığımız Elitaş, 'İçtihat değil, zaten mümkün. 57. Hükümet dönemindeki verilen komisyon önergesiyle daha sonraki dönemde CHP'nin verdiği önerge arasında farklılıklar vardı' dedi.
MHP'li Koray Aydın ise 'İlk soruşturmada malvarlığımla ilgili iddialar yoktu, ikinciye onu ilave yaptılar. Yoksa önergeler arasında hiç farklılık yoktu. Farklılıkları o zaman istedim, tutanağa geçirelim dedim, veremediler' diye konuştu. AKP Grup Başkan Vekili Elitaş, 'Değiştirilerek ilerde yeni önerge verilebilir mi?' sorusuna ise 'O işi hukukçular bilir' yanıtını verdi.
'Riskleri hep var'
Ankara Barosu Başkan Yardımcısı Avukat Seçkin Arıkan ise TBMM Genel Kurulu'nun, eski bakanları Yüce Divan'a göndermemesi halinde isnat edilen suçların ortadan kalkmayacağını söyledi.
Arıkan, 'Bu suçlara ilişkin zaman aşımı süreleri TCK'nın ilgili maddelerinde düzenlenmektedir ve 8 yıldan başlamaktadır. Zaman aşımı süreleri dolana kadar yeni bulgularla Yüce Divan'a gönderilme riskleri hep var. Yasama dokunulmazlığına sahip oldukları sürelerin zaman aşımına dahil olup olmadığı da tartışma konusu olabilir' dedi.
Eski Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Turgay Bilge de 'Eski bakanlara 11 ayrı suç isnat ediliyor. Bu suçlardan rüşveti esas alacak olursak eğer zaman aşımı süresi TCK'nın 66/1-e ve 67/4 maddelerinde belirtiliyor. Buna göre rüşvet için 8 yıllık asli, 12 yıllık ilave zaman aşımı söz konusu' ifadesini kullandı.
Kaynak: Sinan Onuş, BBC Türkçe, Ankara