Kadınların doğum kontrolü konusunda birçok seçeneği bulunmaktadır. Doğum kontrol hapları ve spiraller genellikle ilk tercihler arasında yer alır. Ancak bazı kadınlar hapları düzenli olarak almayı unutabilir, spiral kullanma konusunda sorunlar yaşayabilir ya da daha basit bir yöntem arayabilir. Bu durumda, aylık korunma iğneleri devreye girer. Peki, üç aylık iğnenin doğurganlık üzerindeki etkisi nedir ve iğne bırakıldıktan ne kadar süre sonra hamile kalınabilir?
Üç aylık korunma iğnesi, doğum kontrol yöntemlerinden biri olan ve 'depo provera' adıyla da bilinen bir iğne türüdür. Bu iğne, '150 mg medroksiprogesteron asetat (MPA)' adlı saf progesteron hormonunu içerir ve bazen korunma aşısı olarak da adlandırılır. Depo provera, üç ayda bir kadınlara omuz veya kalça bölgelerinden kas içerisine enjekte edilir. Bu iğnenin içerdiği yoğun hormon miktarı, yumurtlama sürecini etkileyerek gebelikten korunmayı mümkün kılar.
Aylık korunma iğneleri, hamileliği önlemek için kullanılan etkili bir yöntemdir. Doğum kontrol hapları gibi, bu iğneler de yumurtlamayı engelleyen hormonları içerir. Ancak, aylık iğnelerin kullanımı daha kolaydır çünkü bu iğneler tek bir dozda uygulanır ve her gün hatırlama gerekliliği yoktur. Aylık iğnelerin bir diğer avantajı da, doğum kontrol haplarının aksine, unutma riskinin olmamasıdır. Bu iğneler, bir kez uygulandığında, bir ay boyunca veya bazen üç ay boyunca etkili koruma sağlar.
Depo proveranın kadın üreme sistemi üzerindeki etkileri şu şekildedir;
Ovulasyonu engeller: Depo Provera, vücuda yüksek dozda progesteron hormonu sağlar ve bu hormon, ovulasyonu etkileyerek yumurtlamanın gerçekleşmesini önler. Yani, her ay düzenli olarak yumurtlama olasılığını azaltır veya durdurur.
Rahim ağzı salgısını değiştirir: Depo Provera, rahim ağzı salgısının yapısını değiştirir ve bu salgıyı daha kalın hale getirir. Bu, spermlerin rahim içine geçişini zorlaştırır ve bu nedenle gebelik olasılığını azaltır.
Rahim zarını inceltir: Depo Provera, rahim zarını inceltebilir, bu da döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesini zorlaştırır.
Dünya genelinde 30 yılı aşkın bir süredir kullanılan üç aylık iğneler, en güvenilir aile planlama çözümleri arasında yer alır. Bu yöntemin başarı oranı, etkinliğini kanıtlar nitelikte olup, %99'dan fazladır. Yani depo provera kullanan her 100 kadından sadece 1’inde hamilelik meydana gelir. Hiçbir doğum kontrol yönteminin %100 başarı oranına ulaşamadığı düşünüldüğünde, bu yöntemin güvenilirliği tartışılmaz bir gerçek olarak karşımıza çıkar.
İğne kullanımı durdurulduktan sonra, hormonun etkileri yaklaşık 6-12 ay boyunca devam edebilir. Yani, depo provera kullanımı sonlandırılsa dahi, son enjeksiyonun etkisinin tamamen kaybolması için belirli bir süre gereklidir. Yaklaşık bir yıl içinde tekrar hamilelik mümkün olabilir.
Adet düzensizlikleri, en yaygın yan etkiler arasındadır. Kadının adet düzeninin normal haline dönmesi en fazla 18 ay sürebilir. Normal düzene dönüldükten sonra, hamilelik olasılığı da artar. Özetle, 'Üç aylık iğne sonrası ne zaman hamile kalabilirim?' diye merak eden veya bir yıl içinde hamilelik planlayan kadınların hamilelik şansları, diğer korunma yöntemlerini kullanan kadınlarla benzer.
Depo provera iğnesi kullanımıyla ilgili kısırlık endişesi taşıyan kadınların bu konuda rahat olmaları gerekmektedir. İğnelerin yüksek dozda olması ve vücuttan hızlı bir şekilde atılmaması, hamilelik sürecini biraz daha uzatabilir. Ancak, üç aylık bir iğne kullanımından sonra, hamile kalma şansı diğer doğum kontrol yöntemlerinden hiçbir şekilde farklılık göstermez. Bu nedenle, iğnelerin doğurganlık üzerinde olumsuz bir etkisi olduğu düşüncesi yanıltıcıdır.