Bundan 25 yıl önce Ruanda'da insanlığın utanç içinde hatırladığı bir soykırım yaşanmış, 1 milyon insan vahşice katledilmişti. Okullarda, kiliselerde, sokaklarda yüz binlerce insan, cinsiyet ya da yaş ayrımı yapmadan katledilmişti. Nisan ayında gerçekleşen bu toplu cinayeti, Ruanda bu yıl yaklaşık 3 ay sürecek bir yas ile hatırlamayı planlıyor. Detayları ise Mirror.co.uk'den derledik.
Üzerinden 25 yıl geçmesine rağmen, başkent Kigali'nin Kicukiro bölgesinde hala toprağın altından çıkarılan insan cesetleri var.
Ülkede bu kemiklerin kime ait olduğunu bulabilecek herhangi bir DNA kayıt sistemi maalesef yok.
Soykırımda hayatını kaybedenlerin yakınları ancak giysilerinden tanıma fırsatı bulabiliyor.
Alana kurulmuş bu çamaşır ipleri ve asılan kıyafetler ise trajedinin içler acısı durumuna bir atıf.
'Buraya neredeyse her gün geliyor, bu iplerin arasında geziyorum. Bu küçük pembe kazak 3 yaşındaki kuzenime ait. Teyzem onu sırtında taşıyarak kaçmaya çalışıyordu. Anne babamın kıyafetlerini ise hala arıyorum.'
Buraya gelen onlarca insanın yakınlarını tanıyabilmesinden öte, giysilerin buraya asılmasının çok daha önemli bir sebebi var.
Soykırımın gerçek kanıtlarını ortaya koymak. Çünkü bu toplu mezar ve katliam alanı geçtiğimiz yıl, suçu işleyenlerden birinin itirafı üzerine açıklık kazandı.
'Bu kemiklerin hayvanlara ait olduğunu iddia eden insanlar var. Ama bunlar insan kıyafeti. Burası gerçek. Tüm dünyanın bunu bilmesini istiyorum. Ne zaman ki bu gerçeği görürsek, o zaman bir daha olmasını engelleyebiliriz.'
1994 yılında farklı etnik grupların birbirine karşı duyduğu nefret ile başlayan olaylar, Hutu ve Tutsiler arasında çıkan çatışma ile giderek büyüdü. Ülkenin şimdiki cumhurbaşkanı ise olayların bir daha yaşanmaması için önemli adımlar atıyor.
Dönemin Hutu asıllı cumhurbaşkanı Juvenal Habyarimana'nın uçağı Kigali Havalimanı'nda düşürülmüş ve giderek artan gerginlik karşılıklı toplu cinayetlere dönüşmüştü.
Bölgede arama çalışmaları tüm gün sürüyor ve son yıllarda toplam 30 kişi cinayetlerle ilgili olarak hapis cezasına çarptırıldı.
Murambi Hatıra Anıtı'nda ise 50.000 kişi anılıyor. Murambi Hatıra Anıtı, eski bir teknik lisede bulunuyor çünkü buradaki katliam o okulda gerçekleşmiş.
Ntarama Hatıra Anıtı ise eski bir Katolik kilise üzerinde kurulmuş. Burada öldürülen insan sayısı ise 5000.
Buraya yıllardır gelip, ölen akrabalarını arayan vatandaşlar var. Kimileri çocuklarını, aile bireylerini ya da komşularını katledilirken izlemek durumunda kalmış.
Yanlış hatırlamıyorsam ben bunu bir belgeselde izlemiştim. Gül gibi yaşayıp giderken bir grup Amerikalı bilim adamı gelip siz başka irktansiniz diyordu insanların yüzlerini mezura gibi bir şeyle ölçer gibi yapıp irklara ayiriyorlardi gööya. Sonra sahte ırklara ayrılmış insanlar önceden homojen yaşarken gruplara ayrılıyorlar sonra da aralarına hiç yoktan nefret tohumları ekip iki grubu birbirine düşürüyorlardi. Sömürge taktiği idi. Galiba izlediğim bunlardı.
Ruanda katliamının ilk müsebbibi fransadır. Sonradan olayları kontrol altına alamayınca fransa çekiliyor. Tam her şey düzene bindi derken bu sefer belçika devreye giriyor. Günümüz belçika futbol takımının ve bilimum spor takımlarının oyuncuları ruanda asıllıdırlar. Belçika ve Fransanın milli takım ve diğer spor branşlarının sporcularına bakarsanız ne demek istediğimi anlarsınız. Söz konusu sadece spor değil. Olayı bütünüyle okuduğunuzda ciğerlerinizin söküldüğü hissedersiniz. Ruanda gibi olmamak için herkes bilinçlendirilmeli. Acil-ivedi-hızlı ve en önemlisi ETKİN şekilde eğitilmeli.
Bu insanları tuti ve hutsu diye kim ayirdi onu da yaz birleşmiş milletler bu katliamı nasıl izledi onu da yaz bu insanlara satır balta satan çini de yaz onedio