21 Maddelik Anayasa Değişikliği Teklifi 19 Maddeye Düşürüldü

AKP ve MHP'nin uzlaştığı anayasa değişiklik teklifinin 1. 2. 3. 4. 6. ve 7. maddeleri kabul edildi. Yedek milletvekilliğini içeren 5. madde ile cumhurbaşkanının kararname yetkisini düzenleyen 15. madde tekliften çıkarıldı. Böylelikle, 21 maddelik teklif 19 maddeye düştü. 

AKP ve MHP'nin uzlaştığı anayasa değişikliği teklifi TBMM Anayasa Komisyonu'nda görüşülüyor. Şu ana kadar teklifin 6 maddesi kabul edildi.

Teklifle ilişkin görüşmeler devam edecek.

Kabul edilen maddeler şöyle:

Anayasanın 9. maddesinde yer alan “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır” ibaresi “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız ve tarafsız mahkemelerce kullanılır” diye değiştirildi.

2709 sayılı Kanunun 75. maddesinde yer alan 'beşyüzelli' ibaresi 'altıyüz' şeklinde değiştirildi. Yani milletvekili sayısı 600'e çıkıyor.

Üçüncü madde 18 yaşını dolduran kişilerin milletvekili olabilmesini öngörüyor.

Anayasada yer alan “Yükümlü olduğu askerlik hizmetini yapmamış olanlar” ibaresi ise “Askerlikle ilişiği olanlar” şeklinde değiştirildi.

Anayasanın 'TBMM'nin seçim dönemi' başlıklı maddesi, 'TBMM ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi' olarak değişiyor. 

Seçimler 4 yılda değil 5 yılda bir yapılacak. 

Süresi biten milletvekili yeniden seçilebilecek.

6. madde TBMM'nin görev ve yetkilerini; 'kanun koymak, değiştirmek ve kaldırmak, bütçe ve kesinhesap kanun tekliflerini görüşmek ve kabul etmek, para basılmasına ve savaş ilanına karar vermek, milletlerarası anlaşmaların onaylanmasını uygun bulmak, TBMM üye tam sayısının beşte üç çoğunluğunun kararı ile genel ve özel af ilanına karar vermek, Anayasanın diğer maddelerinde öngörülen yetkileri kullanmak ve görevleri yerine getirmek' olarak belirliyor.

Teklifin 7. maddesinde şu ifadeler yer alıyor:

''Türkiye Büyük Millet Meclisi belli bir konuda Meclis araştırması ve genel görüşme yapabilir; milletvekilleri yazılı soru sorabilir.

Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir.

Genel görüşme, toplumu ilgilendiren belli bir konunun Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda görüşülmesidir.

Genel görüşme ve Meclis araştırmasına yürütme adına herhangi bir temsilci katılamaz.

Yazılı soru; yazılı olarak gen geç on beş gün içerisinde cevaplanmak üzere milletvekillerinin, Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlara yazılı olarak soru sormalarından ibarettir.

Meclis araştırması, genel görüşme ve yazılı soru önergelerinin verilme şekli, içeriği ve kapsamı ile araştırma usulleri Meclis İçtüzüğü ile düzenlenir.'

Başbakan Binali Yıldırım ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli arasında Pazartesi akşamı yapılan görüşmede anayasa değişiklik teklifinde yapılacak rötuşlar konusunda uzlaşma sağlandığı bildirilmişti. 

Yedek milletvekilliği düzenlemesini içeren 5. madde verilen önergeyle metinden çıkarıldı.

15. maddede öngörülen ‘cumhurbaşkanının kamu kurumlarıyla ilgili kararname yetkisi’ de maddesi çıkarıldı. 

Böylelikle, 21 maddelik teklif 19 maddeye düştü.

'Doğuştun Türk vatandaşı' ifadesi değişti

Öte yandan teklifte cumhurbaşkanı seçilme şartları içerisinde bulunan ‘doğuştan Türk vatandaşı olanlar arasından’ hükmü, ‘Türk vatandaşları arasından’ şeklinde değiştirildi.

Teklifte 12 olarak öngörülen HSYK üye sayısı da 13’e çıkarıldı, Adalet bakanı ve müsteşarı da HSYK’nın doğal üyesi sayılacak.

Değişiklik teklifinin komisyonda görüşülmesinden sonraki süreci Başbakan Binali Yıldırım şöyle açıklamıştı:

• 'Teklif Anayasa Komisyonu'nda görüşülmesinin ardından, anayasada belirtilen esaslara uygun olarak Genel Kurul görüşmelerine geçilecek.

• Genel Kurul’da her bir maddenin 330 ve üzerinde kabul oyuyla geçmesi halinde tamamı oylanacak.

• Ondan sonra da referandum için gün sayılacak. Son kararı millet verecek.'

Anayasa Komisyonu Başkanı AKP'li Mustafa Şentop, olası bir referandum tarihi olarak ise mart ayının sonunu ya da nisan ayının başını göstermişti.