İnme veya omurilik zedelenmeleri nedeniyle pek çok insan hareket kabiliyetini yitirebiliyor. Fizik tedavi ise halen garantisi olmayan ve büyük azim gerektiren bir yöntem. Son yıllarda popüler olan dış iskelet teknolojileri ise vücuda destek olabilse de bir arabadan daha pahalıya gelebiliyorlar. Ayrıca halen bir güç kaynağına bağlanmak zorundalar. 2012 sonların doğru Pensilvanya Üniversitesi’nden bir grup makine mühendisliği öğrencisi taşınabilir ve ucuz bir dış iskelet icat ettiler. Elizabeth Beattie, Nicholas McGill, Nick Parrotta ve Nikolay Vladimirov sonunda Titan kolu adı verilen hafif ve güçlü bir robot eklemi geliştirdiler. Terapi egzersizlerine dayanabilen bu elektronik kollar, ufacık bir güçle 18 kg ‘a kadar yük kaldırmayı mümkün sağlıyor. Titan koluna kullanım kolaylığı getirmek içinse bu ekleme ek olarak aktüatörler sırt çantasına yerleştirildi. Alüminyum parçalar sayesinde hafif ve az güç tüketen bir yapı oluşturuldu. Ayrıca elektronik olarak kablosuz olarak çalışacak sensörler ve yazılım sayesinde uzaktan fizik terapi uzmanının sizi izlemesi sağlanıyor.
Snowboard ‘dan dolayı inme geçirmiş bir sporcuda denenen robot kol sayesinde , snowboardçu ekibine geri döndü. 2000 dolar mal edilen prototip, ileride elbise gibi giyilebilen bir dış iskelete dönüştürülmeyi bekliyor.
360 Derecelik İnfrared Görüş sayesinde normalde 100.000 dolar değerindeki 7 termal infrared kamera yerine 16000 dolarlık tek bir kamera kullanılabiliyor. Bu kamera bütün kör noktaları göstererek endüstriyel bölgeleri vb. yerleri davetsiz isafirlerden gece gündüz koruyabiliyor. Buluşu üretmek tam 4 yıl sürdü. Cihazın asıl sırrı 360 derece sürekli dönen tek bir termal sensöre sahip olması. Sistemin üzerindeki dahili çipler sayesinde sürekli tazelenen bir panoramik bir video görüntüsü oluşturulabiliyor. Bu sayede tehdit oluşturan her şey gözlenebiliyor. Şimdilik 16000 dolara mal olan sistem geliştirilerek maliyeti düşürülebilir. Güvenlik pazarında yer alacak buluşu Utah Ulaşım Departmanı, hatta Pentagon yakın takibe aldı.
Cihaz insanlar, araba motorları gibi ısı yayan şeyleri kızılötesi ışıkla(infrared) görebiliyor. Dönen kamera saniyede 16 termal görüntü alarak pek çok kamera kullanmanın önüne geçiyor. Yazılım görüntüleri birleştirerek aynı radar gibi GPS koordinatlarını verebiliyor. İnme veya omurilik zedelenmeleri nedeniyle pek çok insan hareket kabiliyetini yitirebiliyor. Fizik tedavi ise halen garantisi olmayan ve büyük azim gerektiren bir yöntem. Son yıllarda popüler olan dış iskelet teknolojileri ise vücuda destek olabilse de bir arabadan daha pahalıya gelebiliyorlar. Ayrıca halen bir güç kaynağına bağlanmak zorundalar. 2012 sonların doğru Pensilvanya Üniversitesi’nden bir grup makine mühendisliği öğrencisi taşınabilir ve ucuz bir dış iskelet icat ettiler. Elizabeth Beattie, Nicholas McGill, Nick Parrotta ve Nikolay Vladimirov sonunda Titan kolu adı verilen hafif ve güçlü bir robot eklemi geliştirdiler. Terapi egzersizlerine dayanabilen bu elektronik kollar, ufacık bir güçle 18 kg ‘a kadar yük kaldırmayı mümkün sağlıyor. Titan koluna kullanım kolaylığı getirmek içinse bu ekleme ek olarak aktüatörler sırt çantasına yerleştirildi. Alüminyum parçalar sayesinde hafif ve az güç tüketen bir yapı oluşturuldu. Ayrıca elektronik olarak kablosuz olarak çalışacak sensörler ve yazılım sayesinde uzaktan fizik terapi uzmanının sizi izlemesi sağlanıyor. Snowboard ‘dan dolayı inme geçirmiş bir sporcuda denenen robot kol sayesinde , snowboardçu ekibine geri döndü. 2000 dolar mal edilen prototip, ileride elbise gibi giyilebilen bir dış iskelete dönüştürülmeyi bekliyor.
Jeff Woolf Londra’nın daracık sokaklarında bisikletiyle ilerlerken, dikkatsiz bir sürücünün tamponu Jack’in pedalına takılmasıyla kaldırıma fırlaması bir oldu.Kırıklar içindeki vücudunda kafasını koruyan tek şey kaskıydı. 20 yıl önce yaşadığı bu olay onu insanları taşınabilir ve katlanabilir bir kask yapmaya yönlendirdi. İşte Morpher adı verilen kask katlanabiliyor ve bir kitap boyuna düşüyor. Günümüzdeki kullanışsız ve büyük kaskların aksine bu kask oldukça kullanışlı. Köpük parçaları iç kısımdaki esnek katman sayesinde hem birbirine bağlıyor hem de bir menteşe gibi katlanmasını sağlıyor. Kaskın içindeki güçlü neodiyum mıknatıslar sayesinde kask katlı kalabiliyor. Ayrıca kask Avrupa güvenlik testlerini başarıyla geçti. Bu kask sayesinde belki de daha çok insan kask bilincini kavrayabilir.
Sadece ABD’ de bile soğutucu kamyon sayısı 250,000 civarında. Bu kamyonlar normal kamyonlardan % 25 daha fazla yakıt tüketiyor. Ayrıca bu nedenle çevreye daha fazla karbondioksit yayılıyor. Mucit Peter Dearman tarafından geliştirilen sirojenik motor sistemi araçtan yayılan ısı enerjisi dorsedeki sıvı azotu kaynatarak soğutma sağlıyor. Temmuz ayında İngiltere’de yol testine çıkacak prototip sayesinde artık yardımcı motorlara ihtiyaç kalmayabilir. Kompresörlü sistem sayesinde normal dizel motorlara göre % 40 daha fazla enerji edilebiliyor. Ayrıca soğutucuda % 62 yakıt tasarrufu sağlıyor.
Savaşta bir asker vurulduğunda saniyeler bile çok değerlidir. Sıhhiye vücutta açılan 12 cm’e varan kurşun deliklerini sargı beziyle doldurmalı ve atar damardaki kanamayı hemen durdurmalıdır. İşte oldukça acı veren bu işlem, doğrudan basınç uygulanan bölgede kan üç dakika içinde durmazsa, sıhhiye bezi çıkarır ve tekrardan aynı işleme başlar. Bu gerçekten çok acı verici bir deneyimdir, ” herşeyden önce adamın silahını almanız gerekir”, diyor Amerikan Ordusu Özel Operasyonlar sıhhiyeci John Steinbaugh. Bu acil müdahaleler yapılsa bile savaş alanında kanama en sık görülen ölüm nedenidir. Irak ve Afganistan’da görev yapan John Steinbaugh 2012’de beyin hasarı nedeniyle erken emekli oldu. Sonra da Oregon kökenli RevMedx adı verilen bilim insanları, mühendisler ve veteranlardan oluşan kendilerine kan durdurmayı amaç edinmiş bir grupla çalışmaya başladı. RevMedx firması geçenlerde XStat adı verilen cebe sığabilen yaraya özel olarak kaplanmış süngerler enjekte eden bir modifiye şırınga ile başvurdu. XStat adı verilen cihaz gazlı beze göre çok daha etkili bir şekilde kurşun yaralarına enjekte edilebilen ve askerlerin hayatta kalma olasılıklarını arttıran özel bir teknoloji. Ekip Fix-a-Flat adı verilen bir lastik onarıcıdan ilham aldı. ” Biz buradan mükemmel bir sonuç çıkardık: düşünün ki, yaraya bir şey sıkıyorsunuz bu genişleyerek kanamayı durduruyor. Fakat kan basıncı çok yüksek olduğundan kan köpüğü dışarı atabilir. ” diyor Steinbaugh.
İşte bu nedenle ekip sünger fikrini denedi. Öylesine bir hevesle hırdavatçıdan normal sünger alarak, bunu 1 cm çapında daireler halinde kesti. Sonrasında yarayı kapatmak için bu süngerleri deneyince işe yaradığını gördü . Bir hayvandaki yarayı kapatmak için süngerleri yaraya enjekte ettiler ve kanama durdu. İşte kanamanın durduğunu görünce gerçekten yeni bir şey keşfettiklerini anladılar ve Amerikan ordusu bu proje için tam 5 milyon dolar ödenek ayırdı. Fakat tabi bildiğimiz süngerler bu iş için hiç güvenli değil . Çünkü bu süngerlerde sterillik , biyouyumluluk yok ve hızlı genleşiyorlar. İşte ekip bu nedenle ağaç hamurundan süngerler yaparak bunları kitosan adı verilen kan durdurucu, antimikrobiyal bir maddeyle kapladılar. Bu madde karides kabuklarından elde ediliyor. Vücutta hiç bir sünger kalmaması için süngerler X ışını işaretleyicilerle işaretlenerek röntgenleri çekildi. Süngerler o kadar hızlı genişliyor ki, sadece 15 saniyede yaranın tümünü doldurarak güçlü kanamaları durduracak baskıyı yapabiliyor. ” Yaraya bandaj sarana kadar zaten kanama durmuş oluyor.” diyor Steinbaugh.
Normalde gitarınızla elektronik MIDI cihazları birleştirirseniz ortaya muhteşem parçalar çıkarabilirsiniz. Fakat bu cihazlar genelde çok büyük ve hantaldır. Ayrıca MIDI’ deki düğmeleri değiştirmek için eğilmeniz gerekiyor. İşte bu nedenle Jay Smith, Matt Moldover ve Travis Redding bu aleti yeniden tasarladı. Gitara entegre olan cihaz o kadar iyi ki; efektleri,yazılımı,dijital ses istasyonlarını ve sahne ışıklarını kontrol edebiliyorsunuz. Çalmaya da engel olmayan cihazın kablosuz olması da büyük bir avantaj. Bahar aylarında çıkan cihaz 199 dolardan satılıyor.
90 yıllık bir Manhattan apartmanında oturan elektrik mühendisi Marshall Cox , aşırı ısınan kalorifer peteği nedeniyle dondurucu kış günlerinde bile yaz aylarından daha kötü terlemekteydi. Bu nedenle ya camı açıyordu ya da peteği kapıyordu , ama bu sefer de uyandığında üşüyordu. Bu gibi petekler nedeniyle enerjinin % 30 ‘u boşa gidiyor. Bu sadece Manhattan ABD’de yılda 700 milyon dolara mal oluyor. Ayrıca fuloil yakmaktan havaya zararlı toksinler karışarak astıma neden olabiliyor. İşte bu nedenle Marshall Cox, radyatörü elektronik kontrollü bir sistem yerleştirdi. Cihaz sadece buhar seviyesini ayarlamakla kalmıyor aynı zamanda odadaki ısı dağılımını da dengeliyor. Bu sayede daha az petrol ve daha az kirlilik yaşanıyor. Cihaz fazla ısıyı hapsederek, sadece oda sıcaklığı düştüğünde buhar girişini sağlıyor. Tabi geliştirilen akıllı telefon uygulamasıyla Wi-Fi üzerinden petekleri kontrol edebiliyorsunuz.
Her adımınızda topuğunuz bir ampülü yakmaya yetecek kadar enerji çıkarabilir. Mühendis Matt Stanton ve Carnegie Melon Üniversitesi’nden mühendislik öğrencisi Hahna Alexander mekanik olarak şarj etmeye yarayan bir ayakkabı tabanı geliştirmiş . Piezoelektrik veya diğer hantal sistemlerden daha üstün olan bu sistem 140 gramdan daha hafif. Bugün yapılan prototip bir iPhone’u 25 km yürüdüğünüzde tam şarj edebiliyor. Üzerinde çalışılan yeni bir projede ise 8 km ‘de tüm şarj sağlayan ve 100 milyon adıma dayanabilecek bir taban geliştiriliyor. Yürümeyi sevenlere müjdeler olsun .
Kişisel uçak kazalarının % 50’si pistten kalkış ve inişte gerçekleşiyor. Fakat mucit ve girişimci JoeBen Bevirt geliştirdiği S2 adlı elektrikli uçak dikey kakış yapabiliyor. Aynı helikopter gibi kalkabilen uçak, aerodinamik olarak uçağa benziyor. Daha önce 5 kg’lık bir prototip geliştiren ekibe NASA sahip çıkmış ve destek olmuş. Sonrasında 25 kg’lık bir İHA geliştirmişler. Yapılan simülasyonlarda üretilecek 770 kg’lık bir S2 elektrikli uçağının 320 km menzile sahip olacağı ve 500 kW tüketeceği anlaşılıyor. Bu 7,5 litre uçak yakıtı yakmakla aynı şey. Yani bu araç diğer uçaklar 5 kat daha verimli. 10 yıl önce üretmenin hayal olduğu bu uçak gelişen elektronik ve pil teknolojileri sayesinde yakın bir gelecekte mümkün olacaktır.
Gelişen teknoloji ve mucitlerin süper fikirleri sayesinde hayata geçirilen yeni buluşlar hayatımızı kolaylaştırmaya devam ediyor. 2014 ‘ün en iyi buluşları olarak ödüllendirilen bu buluşlar belki yeni bir geleceğin habercisi olacaklar. Belki sizde Google’dan 50,000 dolar ödül alan Türk kızı Elif Bilgin gibi buluş yapabilirsiniz. Elif 2013’de Google Bilim Fuarı’ndan binlerce proje arasından birinci gelmeyi başarmıştı. İstanbul’da yaşayan 16 yaşındaki Elif (bugün 17) , 2 yıl boyunca muz kabuğundan biyoplastik üretmek için çalıştı. Tam 10 farklı yöntemi başarısız olsa da yılmayan Elif son iki denemesinde amacına ulaştı ve elektrik yalıtımında kullanılabilecek malzemeyi muz kabuğundan üretmeyi başardı. Sizde bilim ve teknolojiyi kullanarak muhteşem şeyler keşfedebilirsiniz. Sizde icat çıkarın !
Bu buluşların hepsi Popular Science tarafından ödüllendirildi.
Kaynak ;
Popular Science