Türkiye, tarihinin en ağır ekonomik krizleri olan 2000 ve 2001 ekonomik krizlerinde, 'kurtarıcı' olarak lanse edilerek ülkeye davet edilen Kemal Derviş ile tanışmıştı. ABD'de Türk bir ekonomist olan Derviş o dönem ülkeye dönerek önemli çalışmalara imza atmıştı. Derviş'in vefatıyla 14 Mayıs 2023 seçimlerine geri sayarken, ana gündemin de ekonomi olması nedeniyle o dönem yapılanları araştırılıyor.
Kemal Derviş, o dönem IMF politikaları, özelleştirmeleri, kemer sıkmada ezilen halk kitlesi ile çok tartışılırken, 2008 Küresel Finans krizinin 'teğet geçmesi', sonrasında bozulan makro ekonomik dengelerin krize dönüşmemesi gibi bir çok yapısal düzenlemede de etkili olmuştur. Ayrıca 2002 Kası ayında yapılan genel seçimlerde AKP'nin iktidara gelmesiyle görülen ekonomik refahta da payı olduğu konuşulanlar arasındaydı.
14 Nisan 2001 tarihinde Derviş, 'Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı' açıkladı. TCMB'nin sitesinden ulaşılabilen programda detaylı bilgilere erişebilirken, Derviş'in düzenlemelerine ağırlıklı olarak 2002'de iktidara gelen ekonomi yönetimi devam etti.
4 Şubat 2002'de IMF ile Türkiye anlaşma imzalarken, Ocak 2005'de yenilenen stand-by anlaşması sonrası son borç ödemesi Mayıs 2013'te yapılarak kapatıldı.
2000 yılı başında 543,401 (0,54) olan kur, 2001 yılı sonunda 1,453,615 TL (1,45) olmuştu. (2005 yılında TL'den 6 sıfır atıldı.)
Makro Ekonomik Hedeflerde, ekonominin istikrara ve rekabet gücüne kavuşabilmesi için kurumsal ve yapısal düzenlemelere öncelik verilmesi, mali disipline odaklanıldı.
Programda krizden çıkan Türkiye, 2002 ve 2003 yıllarında yüzde 3 ve yüzde 5 büyüme hedeflerine karşın, sırasıyla yüzde 7,9 ve yüzde 5,9 oranında büyüdü.
2001 yılı için kriz dönemi nedeniyle enflasyon hedefi belirlenmezken, TÜFE yüzde 54,4 oldu. Ertesi yıl 2002'de enflasyon yüzde 45 ve 2003 yılında da yüzde 25,3 oldu.
Kamu bankalarının da likidite sorunlarının çözülmesi ve özellikle tasfiye edilmemesi adına düzenlemeler yapıldı.
Banka mevduatlarına verilen sınırsız güvence kaldırıldı.
Hükümetlerin keyfi düzenlemelerine olanak sağlayan bütçe içi ve dışı fonlar kapatıldı. 2006 yılında bütçe sistemi değiştirilerek, Merkezi Yönetim Bütçesi'nde uygulama değiştirildi.
Kamuda israfa yönelik Devlet İhale Kanunu, Borçlanma Kanunu ve Kamulaştırma Kanunu çıkarılması hedeflendi. Mali denetimler ve cezalarda düzenleme yapıldı.
TEKEL, TÜPRAŞ, POAŞ, PETKİM, TÜRK TELEKOM ve THY gibi büyük KİT'lerin özelleştirilmesi hedeflendi.
2001 yılı içinde POAŞ'ın yüzde 51 blok satışı, TÜPRAŞ’ın halka arz yolu ile yüzde 31,5’i satıldı. Cep telefonu lisans satışı gerçekleştirildi.
Çoğunu sonraki yıllarda Kemal Unakıtan gerçekleştirecekti.
İhracatın arttırılmasına yönelik Eximbank kredilerinin arttırılması hedeflendi.