2 Nisan Boykotunun Ekonomiye Etkisi Nasıl Olur?

02.04.2025 - 13:42

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınması ardından tutuklanmasıyla birlikte ülke genelinde boykot çağrıları yükseldi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 24 Mart Pazartesi günü boykot edilecek markaları açıklamış, vatandaşlar tarafından da büyük destek gelmişti.

2 Nisan’da ise genel boykot kararı alındı. “Tüketimi durduruyoruz” çağrısıyla birlikte ülke genelinde yüzlerce dükkan kapılarını açmayacağını ve satış yapmayacağını duyurdu. Vatandaşlar ise alışveriş yapmayacaklarını belirterek boykota desteklerini sosyal medyadan paylaştı.

Peki 2 Nisan boykotunun ekonomiye etkisi nasıl olur? Bu sorunun yanıtını Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu BBC Türkçe’ye verdi.

Kaynak

İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından CHP tarafından pek çok markaya boykot başlatıldı.

Ekrem İmamoğlu 19 Mart’ta gözaltına alındı, 23 Mart’ta tutuklandı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, 24 Mart’ta Saraçhane’de yaptığı açıklamada İmamoğlu’na destek eylemleri vermeyen medya kuruluşlarına ve bağlı olduğu markalara boykot başlattıklarını duyurmuştu.

25 Mart’ta ise boykotyap.com isimli siteye yayına alınmış ve burada boykot edilecek markaların listelerine yer verilmişti. Ancak iki gün açık kalan siteye mahkeme tarafından erişim engeli getirilmişti. Şimdi ise boykot listesi boykotyap.net isimli internet sitesi üzerinden yayımlanıyor.

CHP lideri Özgür Özel, 29 Mart Cumartesi günü İmamoğlu için Maltepe’de yapılan destek eyleminde yeni boykot listesini duyurmuştu.

Yeni boykot listesine ve Özgür Özel'in açıklamalarına bu içerikten ulaşabilirsiniz 👇

CHP Lideri Özgür Özel Yeni Boykot Listesini Açıkladı: Kanallardan Restoranlara Kadar Yeni Markalar Eklendi

Boykotyap.com ve boykotyap.net'e ulaşmak için... 👇

Boykotyap.com Nedir? Özgür Özel’in Açıkladığı CHP Boykot Listesi

Üniversite öğrencileri 2 Nisan boykotunu başlattı. Özgür Özel bu görselle boykot çağrısı yaptı, “Herkesi bu boykota katılarak tüketimden gelen güçlerini kullanmaya davet ediyorum” dedi 👇

Özel’in firma ve markalara yönelik başlattığı boykot üniversite öğrencileri tarafından ileri bir boyuta taşındı. 2 Nisan’da genel boykot ilan edildi. Türkiye’nin dört bir yanından öğrenciler bayram sonrası tüketime bir günlük ara verileceğini açıkladı. Öğrenciler, 'Ekonomik gücümüzü kullanıyoruz ve bir günlük ekonomik boykot yapıyoruz' ifadelerini kullandı.

CHP lideri Özgür Özel de bu boykota katılım çağrısı yaptı. Özel, 1 Nisan 2025 akşamı boykota çağrı görseliyle birlikte X hesabından şu paylaşımı yaptı:

“19 Mart Darbesine karşı en ön safta direnerek geleceklerine sahip çıkan üniversite öğrencilerinden 301’i hukuksuzca tutuklandı ve bayramı ailelerinden ayrı geçiriyorlar.

Öğrencilere, annelere, babalara, kardeşlere yapılan bu zulme karşı gençlerin başlattığı tüketim boykotunu gönülden destekliyorum. Herkesi bu boykota katılarak tüketimden gelen güçlerini kullanmaya davet ediyorum.

Millet, devletin gerçek sahibidir.

Devleti milletin karşısına diken bir avuç cuntacı kaybedecek, millet kazanacak.”

Boykotun neden yapıldığını merak ediyorsanız bu içeriğimize göz atabilirsiniz:

2 Nisan'da Neden Boykot Yapılıyor? Tüketimi Durdurmak ve Ekonomik Boykot Nedir?

Instagram'da "Sen de ekle" çıkartmasıyla yapılan boykot çağrısı 1 milyona yakın paylaşım aldı.

Sosyal medyanın tek gündemi 2 Nisan boykotu oldu. Kullanıcılar boykota destek paylaşımları yaparken İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından boykot çağrısı yapanlara yönelik soruşturma başlatılacağı belirtildi. Yapılan açıklamada şöyle denildi:

'İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca, bir süredir geleneksel ve sosyal medya yayın organlarında halkın bir kesiminin ekonomik etkinlikte bulunmasını engellemeye yönelik, kamuoyunda “boykot” çağrıları olarak bilinen ayrıştırıcı söylemler ve bu söylemleri yayan şahıslara yönelik genel olarak Nefret ve Ayrımcılık (TCK md. 122/1-d) ve Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik (TCK md. 216) suçlarından re’sen soruşturma başlatıldı.'

Peki, 2 Nisan boykotunun ekonomiye etkisi nasıl olur?

BBC Türkçe'ye konuşan Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu 2 Nisan boykotunun ekonomiye olacak etkisini anlattı.

Bankalararası Kart Merkezi’nin verilerine göre Şubat ayında Türkiye’de yurt içi kart harcamaları 1 trilyon 472 milyar TL olurken bu rakam, günlük 52 milyar liralık bir harcamaya denk geliyor.

Küresel ödeme şirketi World Pay Global’ın verilerine göre ise Türkiye’de harcamaların yüzde 27’si nakit yapılıyor. Nakit rakamı da eklendiğinde ülkede günlük alışveriş 65 milyar liraya ulaşıyor.

Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu'na göre 2 Nisan boykotu tüketicinin gücünü gösterecek sembolik bir eylem olacak. Ancak uzun vadede sürdürülemeyeceğini ifade etti. Yoksul insanların seçim yapma gücü olmadığını dile getiren Kozanoğlu, harcama kesintisi yerine spesifik hedefli boykotların başarılı olacağını söylüyor.

Kozanoğlu, boykot listesinden beyaz yakalı ve orta sınıf kişilerin alışveriş yaptığı yerlerin daha fazla hissedeceğine dikkat çekti. İktisatçı Kozanoğlu’na göre sattığı ürünlerin maliyetinden çok personel ve kira gideri yüksek olan zincir markaların ciro düşüşlerinden daha sert etkilendiğini dile getiriyor.

Boykot çağrılarına İsrail-Gazze örneğini vermek mümkün. İsrail’in boykot edilen markalarından biri olan McDonalds ve Starbucks dünyanın pek çok ülkesinde hisse kaybı yaşadı. McDonalds hisseleri yüzde 4 üzerinde değer kaybederken ünlü kahve zinciri ise yüzde 7 değer kaybetmişti.

Kozanoğlu dünya genelinde bazı şirketlerin boykotlar sonrasın politikalarında değişiklik yapmak zorunda kaldıklarını belirtti.

Kaynak