1972 yılında Apollo 17 astronotları, Ay’dan topladıkları bazı örnekleri özel bir tüp içinde mühürleyip geleceğe bırakmıştı. Yarım yüzyıl sonra o zaman kapsülü açıldı. Brown Üniversitesi’nden bilim insanları, modern analiz teknikleriyle yaptıkları incelemede Ay’ın kükürt bileşiminin Dünya’dan tamamen farklı olduğunu ortaya koydu.
İşte detaylar...
O beklenen an nihayet geldi.
Brown Üniversitesi’nden James W. Dottin III liderliğindeki bir araştırma ekibi, Apollo 17’nin sakladığı bu özel Ay örneklerini modern yöntemlerle analiz etti ve Ay’ın yapısı hakkında şaşırtıcı sonuçlara ulaştı. Ekip, Ay mantosundaki kükürt bileşiminin Dünya’dan belirgin şekilde farklı olduğunu keşfetti. Bu bulgu, Ay’ın oluşumu ve erken kimyasal evrimiyle ilgili yaygın teorileri temelden sorgulatabilir.
Dr. Dottin, bilim dünyasının Ay mantosundaki kükürt izotoplarının Dünya ile aynı olduğu varsayımıyla hareket ettiğini söyledi. Ancak yeni analizler bu beklentiyi tamamen boşa çıkardı. Ay’dan getirilen ve Taurus-Littrow Vadisi’nden alınan yaklaşık 60 santimetrelik çekirdek örnekleri, NASA’nın Yeni Nesil Örnek Analizi (ANGSA) programı kapsamında hava geçirmez şekilde korunmuştu. Araştırma ekibi, örneklerde kükürt izotoplarını ikincil iyon kütle spektrometrisi ile inceledi.
Bu yöntem, her örneğe özgü “izotop parmak izi” tespit etmeye olanak tanıyor. Önceki çalışmalarda Ay ve Dünya kaya örneklerinin oksijen izotoplarının neredeyse aynı olduğu görülmüştü; bilim insanları kükürt izotoplarında da benzer bir durum bekliyordu. Ancak veriler, tüm beklentileri tersine çevirdi.
Bu fark, kükürdün ya Ay’ın erken kimyasal evriminde çok özel koşullar altında oluştuğunu ya da doğrudan Ay’ın oluşum sürecinden geldiğini düşündürüyor.
Ay’ın büyük ölçüde, Mars büyüklüğünde Theia adlı bir gök cismiyle Dünya’nın çarpışması sonucu ortaya çıkan enkazdan oluştuğu varsayılıyor. Dottin’in ekibi, Ay mantosunda tespit edilen bu farklı kükürt imzasının, çarpışan Theia’nın özgün izotop bileşimini yansıtıyor olabileceğini öne sürüyor. Yani, yarım yüzyıl önce özenle saklanan örnekler, gezegenimizin en büyük kozmik çarpışmalarından birine dair ipuçları taşıyor olabilir.
turnayi gozunden vurdun mate.