Modern satrancın kurucusu ve ilk resmi dünya şampiyonu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nda doğan Wilhelm Steinitz, 1886'da resmen dünya satranç şampiyonu ilan edildi. Satrancı bilimsel olarak inceleyip üzerine teoriler geliştiren ilk kişidir.
1894'te dünya satranç şampiyonu Wilhelm Steinitz'i yenerek bu unvanı Emanuel Lasker almıştır. Emanuel Lasker Prusya doğumlu bir Almandır. Modern satrancın gelişmesinde büyük rol oynamıştır. Satranca psikolojik yaklaşımıyla tanınmıştır.
José Raúl Capablanca, 1921 yılında Emanuel Lasker'i yenen satranç dehası, satrancın popüler olmasını sağlayan en önemli kişilerdendir. Kübalı José, 1922 yılında Cleveland'da aynı anda 103 kişiye karşı simültane oynamış ve sadece bir beraberlik dışında tüm maçları kazanmıştır. Bu nedenle ona ''Satrancın Mozart'ı'' denmiştir.
Dünya satranç turnuvaları 1. ve 2. Dünya Savaşları sırasında askıya alınmıştı. Bu dönemde satranç popülerliğini kaybetmenin eşiğine gelmişti. Ancak Alexander Alekhine ve Max Euwe'nin çekişmesi bunu önledi. José'yi yenip ilk Rus dünya şampiyonu olan Alexander Alekhine 1927–1935 yılları arasında dünya şampiyonu oldu. 1936 yılında ise Hollandalı Max Euwe bu unvanı aldı. Ancak 1937'de tekrar Alexander Alekhine şampiyon oldu.
Alexander Alekhine ile başlayan Rus Devri 1927'den 2000''e kadar aralıklarla sürdü. Alekhine'nin ardından Mihail Botvinnik dünya şampiyonu olup Rus Devrini sürdürdü. Mihail yine bir Rus olan Vasili Smislov'a 1957'de yenildi ancak 1958'de tekrar şampiyon oldu. Sonra da yine bir Rus olan Mikhail Tal'e yenildi ve tekrar 1961'de şampiyon oldu.
1963'te Mihail Botvinnik'i yenen Sovyet Ermenisi Tigran Petrosian, savunma taktikleri geliştirdi. Daha önce de José saldırgan taktikler geliştirmişti. Tigran bu saldırgan taktiğe paralel güçlü savunma taktikleri nedeniyle ''Demir Tigran'' lakabını almıştır. Tigran 1969'da unvanını yine bir Rus olan Boris Spassky'a kaptırmıştır.
Boris Spassky, 18 yaşında Dünya gençler satranç şampiyonu olarak büyükusta unvanını kazandı. 1969'da Tigran Petrosian'ı yenerek dünya satranç şampiyonu oldu. Bu unvanı 1972 yılında Reykjavik'te yenildiği Bobby Fischer'e devretti.Boris Spassky son şampiyon Sovyet vatandaşıdır.
Bobby Fischer, ilk ve tek Amerikan şampiyonudur. Boris Spassky'ı yenip dünya şampiyonu olmuş ve Sovyetlerin bu alandaki hakimiyetine son vermiştir. Soğuk savaş nedeniyle bu maç dünyada büyük yankı uyandırmıştır. Bobby aynı zamanda yeni bir satranç türü olan Satranç960'ı da bulmuştur.
Anatoli Karpov, Bobby Fischer'dan sonra kurallar gereği dünya şampiyonu olmuştur. Boğa Yılanı Taktiği de denilen bir taktik uygulamıştır. Bu taktik küçük hataları acımasızca değerlendirmeye dayanır.
Garry Kasparov, Anatoli Karpov'u yenip dünya şampiyonu olmuştur. Garry Kasparov çok başarılı bir şekilde kariyerini devam ettirmiştir. Ancak daha sonra yapay zekalı Deep Blue ile karşılaştı. İlk maçlarında Kasparov yendi. Ancak bilimciler Deep Blue'yi geliştirip rövanş maçı yaptı ve kazandı.Böylece insanlık tarihinde ilk kez bir bilgisayar, dünya satranç şampiyonunu yenmiş oldu. Ancak Garry Kasparov 2. maçta bir hamleye insanların müdahale ettiğini iddia etti. Ve böylece FIDE ile ters düştü. Unvanı elinden alındı.
Efsanevi oyuncu Garri Kasparov’un 1990’lı yılların başlarında Dünya Satranç Federasyonu ile ters düşmesi sonucu satrancın zirvesinde bir kaos yaşanıyordu. Bir taraftan Kasparov kendisinin dışında kimseyi Dünya Şampiyonu olarak tanımayacağını belirtirken, diğer yandan FIDE kendisinin inisiyatifi dışında GM Short ile unvan maçı yapan GM Kasparov’un şampiyonluğunun artık tanınamayacağını belirtiyordu. Bu kargaşa dolu zamanda Alexander Khalifman yeni şampiyon ilan edildi.
Viswanathan Anand, dünya şampiyonu olan ilk ve tek Hint vatandaşıdır. 24 Nisan-11 Mayıs 2010 tarihleri arasında Sofya'da düzenlenen Dünya Satranç şampiyonluğu maçında Bulgar usta Veselin Topalov'u 6,5 ve 5,5 mağlup ederek dünya satranç şampiyonu unvanını korumuştur.
Ruslan Ponomariov, genç yaşında Ukraynalı ilk ve tek dünya şampiyonudur. 2004 yılında ise bu unvanı Rüstem Kasımzadenov'a devretmiştir.
Rüstem Kasımzadenov ( Rustam Kasimdzhanov) dünya şampiyonu olan ilk ve tek Özbektir.
Veselin Topalov, 2005-2006 yılları arasında dünya şampiyonu olan ilk ve tek Bulgardır. Zekice hamleleriyle satranç sıralamasında 1. olmuştur. Günümüzde ise 3. olarak kabul edilir.
Günümüzdeki satranç şampiyonu Norveçli Magnus Carlsen'dir. Magnus Carlsen ilk ve tek şampiyon Norveçli olmasının yanında Satranç Sıralamasında rekor denecek seviyede bir puan alıp tarihteki herkesin önüne geçip 1. olmuştur. Hızlı ve zekice hamleleriyle ''Yıldırım Şampiyon'' gibi lakaplar da alan Magnus, 23 yaşında dünya şampiyonu olmuştur.
Günümüzde toplam olarak bakıldığında:
ABD, Hollanda, Özbekistan, Bulgaristan, Küba ve Ukrayna birer kez,
Norveç ve Ermenistan ikişer kez,
Avusturya 3 kez,
Hindistan 4 kez,
Almanya 6 kez,
Rusya 23 kez dünya şampiyonluğunu kazanmıştır.
Ruslar uzun süre kar altında eve kapanık kaldıkları için uzun uzun roman yazmışlar bu konuda çok güzel eserler vermişler. Belli ki sıkıntıdan satranç da oynamışlar.
Kasparov Bakü doğumlu -)
14 Rüstem Kasımcanov şeklinde okuyabilirsiniz. kasımzade'yle alakası yok.