Şirketteki yeni bir pozisyon için adaylığınızı koydunuz ve bir mülakat için seçildiğiniz haberini aldınız. Veya bir performans değerlendirmesi görüşmesine gireceksiniz. Önceden bildiğiniz müdürlerle sohbet etmekten kolay ne olabilir? Bir dilim kek, değil mi? Hayır. Şirket içi mülakatlar yabancı bir şirketle yapılan mülakatlarla aynı derecede dikkat gerektiriyor.
Şirket içi bir mülakatı alnının akıyla atlatabilmenin ipuçlarını inceleyelim.
Çok sayıda işe alım müdürü, şirket içi mülakat sürecine gereken önemi vermiyor. Bunu bir formalite olarak görüyor ve gereken kanıtların zaten mevcut olduğunu düşünüyor. Ayrıca çok sayıda aday da bu mülakatlara “mülakat” olarak değil, normal bir görüşme olarak bakıyor; gereğinden fazla rahatlıyor. En sık yapılan hata bu.
Kariyer stratejisti John Lees, “İnsanlar genellikle iyi bir başarı delili sunmaktan kaçınır, çünkü bunun mülakatçı tarafından zaten bilindiğine inanırlar” diyor. Halbuki başarıyı vurgulamak, karşınızdakinin doğru yetkinliklere sahip olduğunuzu bildiğinden emin olmak gerekiyor.
İlk engebe, mevcut müdürünüze başka bir pozisyon için başvurduğunuzu söyleyip söylememek. Fernάndez-Arάoz, “Dürüstlük sadece müdürünüz bunu zaten çok geçmeden öğrenecek diye değil, aynı zamanda süreçte kilit bir referans olarak da en iyi politikadır” diyor.
Lees, pozisyon için kendinizi en iyi nasıl sunacağınız konusunda müdürünüzden tavsiye istemenizi öneriyor. Bu istek, onun nerede durduğunu belirlemenize yardımcı olur. “Eğer ilerlemenizi istemediği belliyse, aktif olarak terfinizi engelleyecek gibiyse, stratejinizi yeniden düşünmeniz gerekir, “ diyor.
Bilindik bir aday olduğunuzdan, avantajınız olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Ancak bunun rekabet dolu bir süreç olduğunu, ve işin sizin olduğunu varsayarak yan gelip yatmamanız gerektiğini unutmayın.
Sık yapılan bir hata da “yeni iş, işin zorlukları ve performans beklentileri konusunda yeterince soru sormamak”. Bu bilgiler olmadan, mülakatta iyi bir performans gösteremeyeceksiniz; ya da işe layık olup olmadığınızı değerlendiremeyeceksiniz.
İş tanımına hiçbir zaman güvenmeyin, o size doğru tabloyu vermeyecektir. Mümkünse, işe alım müdürüyle mülakat öncesinde bir toplantı ayarlayın ve alabildiğiniz kadar detay alın.
Şirket dışından bir aday, tamamen yabancı olmanın ve temiz bir sayfayla başlamanın avantajına sahiptir. Siz o kadar şanslı değilsiniz. Performans geçmişinize bakmaksızın, şirketinizdeki insanların sizin hakkınızda yerleşmiş fikirleri olabilir. Lees “ İyi bir şöhret sizin lehinize olur” diyor.
Eğer insanlar sizi harika bir operasyon insanı olarak görüyorsa, sizi stratejik bir düşünür olarak hayal etmekte zorlanabilirler. Diğerlerinin fikirlerine karşı çıkmaya ya da yeniden şekillendirmeye hazırlanın. “Önceden insanlar benim stratejik düşünme yeteneğimin olmadığını sanıyordu ama size son zamanlarda ne üzerine çalıştığımdan bahsetmeme izin verin, ” gibi bir şey deyip devamını buna uygun getirebilirsiniz.
Tanıdığınız biriyle mülakat yapmak tuhaf olabilir. Eğer mülakatçıyı iyi tanıyorsanız, odaya önceden girebilir ve ona konuyu nasıl ele almak istediğini sorabilirsiniz. Eğer daha uzak bir ilişkiniz varsa, ses tonunuzda bir denge bulmaya çalışın. Fernάndez-Arάoz, “İyi tanıdığınız birine karşı dostane ve gayri-resmi olabilirsiniz ve olmalısınız da; ama aynı zamanda tamamen profesyonel olmanız gerekir,” diyor.
Buna zaten aşina olan bir mülakatçıyla, iş geçmişiniz hakkında nasıl / ne konuşacağınızı merak ediyor olabilirsiniz. Doğrudan sorun, 'Yabancı bir şirkette vereceğimle aynı derecede detay vereceğim. Uygun mu?' Takibinde sunabildiğiniz kadar çok delil sunun; deyim yerindeyse “delil sayısının lehinde hata yapın”.
Geçmişinizdeki birkaç yanlış adımdan bahsetmeniz gerekebilir. Bazı hatalar gerçekten bir mülakat odasında açıklanamaz; ancak eğer bu yeni işe gerçekten hazır olduğunuza inanıyorsanız, bazen neyin yanlış gittiği konusunda ve bundan ne öğrendiğiniz konusunda samimi olun.
Unutmayın kimse mükemmel değil; ama hatalarınızdan ders alabildiğinizi gösterdiğiniz sürece öndesiniz.
Hazırlığa çaba harcayın. Gerekirse bir eğitmenle çalışın; patronunuzla süreçte ne tür zorluklarla karşılaşabileceği hakkında konuşun. Her mülakatı ciddiye alın; resmi ve özenli giyinin. Böylelikle, işi aldığınızda bir “iltimasçılık” algısı oluşmasını da önleyerek saygınlık kazanırsınız.
Sizinle mülakat yapan kişi, alamadığınız bir başka pozisyon için sizinle mülakat yapan aynı kişi olabilir. Böyle bir durumda gerilmeniz çok normal; çünkü karşınızda son işe neden alınmadığınızı bilen biri var; sizde olmayan bilgilere sahip. 'Son iş için kalifiye değildin. Öyleyse, seni bu iş için kalifiye yapan şey nedir?' Neden iki rolle de ilgilendiğinizi, ve bu yeni işin yeteneklerinize ve deneyiminize nasıl daha uygun olduğunu sakince ve doğrudan cevaplayın.
Amy Gallo'nun makalesinden uyarlanmıştır.
Harvard Business Review Türkiye