13. Cuma Neden Pek Çok Kültürde Uğursuzluk Olarak Görülüyor?

22.11.2024 - 12:52

'13. Cuma' dendiğinde aklınıza korku filmleri ve indirimler geliyorsa yalnız değilsiniz. Ancak bu uğursuzluğun kökenleri aslında çok daha eskiye dayanıyor. Tarihten mitlere, dini inanışlardan modern edebiyata kadar uzanan bir geçmişi var. Her detay, bu uğursuz günün neden bu kadar kötü şansla anıldığını biraz daha açıklıyor. Gelin kökenine beraber inelim 👇🏻

13 sayısının uğursuz kabul edilmesi, köklerini eski bir İskandinav mitine dayandırıyor. Valhalla’da düzenlenen bir akşam yemeğinde, davetli olan 12 tanrının arasına istenmeyen bir konuk, hilebaz tanrı Loki katılıyor.

Loki’nin gelişi, karanlık tanrı Höðr’ün mutluluk tanrısı Balder’i öldürmesine neden oluyor. Bu trajik olayın ardından 13, uğursuzluğun simgesi haline geliyor.

Daha da ilginç olanı, bu inanışın Hristiyan kültüründe de kendine yer bulması. Hz. İsa’nın Son Akşam Yemeği’nde, ihanet eden Yahuda’nın masadaki 13. kişi olduğuna inanılıyor.

Bu durum, 13 sayısının Batı kültüründe kötü şansla ilişkilendirilmesine katkı sağlıyor. Cuma gününün kötü şansla ilişkilendirilmesi de dini temellere dayanıyor. Hristiyanlıkta Hz. İsa’nın çarmıha gerildiği günün Cuma olduğuna inanılır.

Aynı zamanda Adem ve Havva’nın yasak meyveyi yediği günün de Cuma olduğuna dair söylentiler var.

Ancak bu tarihin efsaneleşmesinde birtakım olaylar daha yatıyor. Örneğin 1307 yılının 13 Ekim Cuma günü, Fransa Kralı IV. Philippe, Tapınak Şövalyeleri’ni topluca tutuklattı.

Daha modern bir bağlamda, 1907’de yayımlanan T.W. Lawson’un romanı Friday, the Thirteenth, bu batıl inancın popülerleşmesine katkı sağladı. Kitap, Wall Street’te bir komployu anlatıyor ve bu komployu "13. Cuma"ya dayandırıyor.

Modern zamanlarda 13. Cuma, korku filmleri ve popüler kültürle daha da ünlendi. Ancak bilim insanları, bu günün uğursuz olduğuna dair hiçbir kanıt bulunmadığını söylüyor.

Gündelik Olarak Kullandığımız Eşyaların Eski Zamanlarda Nasıl Göründüğünü Biliyor musunuz?

Osmanlı'da Bir Zamanlar Kahve İçmek Neden Günah Sayılmış ve Yasaklanmıştı?

İnci Gibi Değil Kömür Gibi! Japon Kadınlar Eski Zamanlarda Dişlerini Neden Siyaha Boyardı?