11 Eylül Saldırılarının 22. Yılında Saldırıların Perde Arkasını ve Sonrasında Yaşanan Gelişmeleri Anımsıyoruz

11.09.2023 - 18:07

Birçok otoriteye göre 21. yüzyılın kaderini etkileyen ve ABD'nin dış politikasını şekillendiren 11 Eylül 2001 Saldırıları üstünden tam 22 yıl geçti. El Kaide'nin üstlendiği terör saldırılarında, toplamda 19 terörist dört ticari uçağı kaçırmış, bu uçakların ikisini New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin İkiz Kuleler olarak da adlandıran binalarına çarpmıştı. Saldırılar sonucunda en az 3000 kişi yaşamını yitirdi ve ABD'nin Afganistan'a yönelik harekatı başladı.

Saldırıları ve ardından yaşanan gelişmeleri gelin tekrar hatırlayalım...

Dünya 11 Eylül 2001 günü, dehşet verici bir haberle sarsıldı. Dehşet verici olan terör saldırıları kadar dünyanın da uzun yıllar boyunca çıkamayacağı bir girdap oldu.

Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentinde 19 terörist, California'ya gitmekte olan dört ticari uçağı kaçırdı. ABD gibi hava güvenliği en üst seviyede olan bir ülkede, tüm güvenlik bürokrasisini devre dışı bırakarak dört farklı uçağı kaçırabilen teröristlerin bunu nasıl başardıkları ise aradan geçen uzun yıllara rağmen hala tam olarak yanıtlanmış değil.

Hava korsanları, ilk iki uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin İkiz Kuleler olarak anılan kulelerine, üçüncü uçağı ise Pentagon'a (ABD ordusunun karargâhına) çarptırdılar.

Dördüncü uçağın başkent Washington'da bir devlet binasına çarpması planlanmıştı ama uçaktaki yolcuların isyan etmesi sonucu bu planın gerçekleşmediği ve uçağın bir tarlaya düştüğü tahmin ediliyor.

Netice itibarıyla tüm dünyada bomba etkisi yaratan saldırılar sonucunda en az 3000 kişi hayatını kaybetti ve tüm dünyada yeni bir dönem başladı.

ABD Başkanı Bush, 11 Eylül saldırılarını gerekçe göstererek Terörizme karşı savaş ilan etti ve bu doğrultuda savaşmak için çok sayıda ülkeden koalisyon güçleri oluşturulması çağrısı yaptı.

Bazı ülkeler bu çağrıyı desteklerken bazı ülkeler ise 'hayali düşmana karşı savaşılmaz' diyerek asker göndermeyi reddetti.

Başkan Bush, saldırıları üstlenen El Kaide'nin Afganistan'da konuşlandığını savunarak bu ülkeye işgal harekatı başlattı. 7 Ekim'de başlayan Afganistan Savaşı neticesinde Taliban Rejimi yıkıldı. Ancak ABD çok uzun yıllar Afganistan'dan çıkamadı ve girilen çatışmalarda çok sayıda ABD askeri yaşamını yitirdi.

El Kaide'nin kurucu lideri Usame Bin Ladin, Afganistan'da yaşıyor ve Taliban rejimiyle iş birliği yapıyordu. Operasyon Bin Ladin'in yakalanması üzerine planlandı.

Bir diğer görüşe göre ise, Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan'a ve Irak'a girebilmek için 11 Eylül saldırılarını kullandı. ABD'nin bölgede yeniden etkin olabilmesi için askeri müdahaleler yapması ve bölgede kendi çıkarlarına uygun rejimler kurması gerekiyordu. Bu saldırılar ile ABD, bu girişimlerine meşruiyet kazandırmış oldu. 12 Kasım 2001 tarihinde Kabil düştü ve sağ kalan Taliban güçleri şehri terk etti. Ancak bu durum savaşın sonu değil adeta başlangıcı oldu.

Yönetimin devrilmesinin ardından ülke içinde gizlenen El Kaide ve Taliban unsurları, sık aralıklara düzenledikleri intihar saldırıları ile ABD ve müttefiklerine ağır kayıplar yaşattılar.

Bu süreçte 2 bini ABD askeri olmak üzere 4 binden fazla koalisyon askeri, düzenlenen saldırılarda hayatını kaybetti. Amerikalılar ile birlikte hareket eden Afgan güvenlik güçleri ise 10 binin üstünde askerini kaybetti.

Afganistan Savaşı bir başka deyişle Afganistan'ın işgali; başta ABD olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde protesto edildi. ABD'nin asıl amacının bölgeye yerleşmek olduğu ileri sürüldü.

ABD'nin bölgedeki operasyonları Afganistan ile sınırlı kalmadı. 2003 yılında ise bu sefer terörizmi desteklediği iddiasıyla Irak'taki Saddam Hüseyin rejimini devirme operasyonu yapıldı.

Irak'ta da tıpkı Afganistan'da olduğu gibi çetin bir direnişle karşılaşan ABD, günün sonunda hem Usame Bin Ladin'i hem de Saddam Hüseyin'i etkisiz hale getirmeyi başarsa da, bu ülkelerde verdiği kayıplarla adeta ikinci Vietnam travmasını yaşadı.

ABD'de 2008 seçimlerini kazanmayı başaran Obama'nın, önceki hükümetin Afganistan ve Irak politikalarını sert şekilde eleştirmesi ve kampanyasını bu yönde kurgulaması dikkat çekti.

11 Eylül 2001 saldırılarının üstünden 22 sene geçti. Bugün dahi yanıt bulmamış onlarca soru işareti havada uçuşmaya devam ediyor.

ABD'de özellikle Demokrat Parti'ye yakın kesimlerden gruplar, bu terör saldırılarının, Cumhuriyetçi hükümetin savaş politikalarını hayata geçirmek için kurgulandığını savunacak kadar ileri gidiyor. Kesin olan ise 11 Eylül saldırıları sonrası ABD'nin Batı Asya ve Ortadoğu'da yeniden askeri olarak aktif hale gelip çeşitli ülkelere müdahale ettiği gerçeği.

11 Eylül saldırılarında yaşamlarını yitiren insanlar ise her sene vefat ettikleri binaların önünde düzenlenen törenlerle anılıyorlar.

ABD anakarasına düzenlenen en büyük terör saldırıların üstünden 22 sene geçse de, bu olayların doğurduğu sonuçlar Ortadoğu'da dengeleri etkilemeye devam ediyor.