Kaliforniya sendromu için kısaca 'susuzluğu deniz suyu içerek dindirmeye çalışma çabası' demek yerinde olur. Sendromu tanımlayan öğeleri ise: Sınırsız tüketim, eğlence ve zevk düşkünlüğü, benmerkezcilik, yalnızlık ve mutsuzluk olarak sıralayabiliriz...
Google, Yahoo, Oracle, Cisco, Facebook, Twitter, Salesforce, Intel, HP gibi dev şirketlere ev sahipliği yapan Kaliforniya eyaletinin 2011 yılı mali raporlarına göre gayri safi eyalet hasılası 2 trilyon dolar civarında gerçekleşmiştir.
Bu sonuç Kaliforniya eyaletinin dünyadaki en zengin 10 ekonomiden biri olduğunu ve gelişmiş bir çok ülkeyi geride bıraktığını göstermektedir.
Bugün, ABD'de doğan her 6 bebekten biri Kaliforniya'da dünyaya gelmektedir. Her 8 Amerikalı'dan biri Kaliforniya'da yaşamayı seçmiştir.
Sınırsız tüketim ve eğlence toplumlarının yeni çıkmazları; zevk düşkünlüğü, benmerkezcilik (egoizm), yalnızlık ve mutsuzluk. Amerikan toplumunu en çok etkileyen psikolojik rahatsızlıkların başında bu duygusal bozukluklar geliyor.
Amerikalı psikiyatri uzmanları, hızla artan bu rahatsızlığı, tüketim ve eğlence kültürünün uç sınırlarda yaşandığı yer olan Kaliforniya'dan çıktığı için 'Kaliforniya' Sendromu olarak adlandırıyor.
Zevke Düşkünlük
Bencillik
Belirtileri gösteren kişilerin ortak noktası ise, mutsuzluk.
Uzmanlara göre Kaliforniya sendromu, kendini evrenin merkezi haline getiren ve kendinden başka kimseyi önemsemeyen bir nesil yaratıyor. İnsanlar kendilerinden başka kimseyi önemsememeye başladıkça toplumsal değerlerinde bir anlamı kalmıyor ve bir süre sonra birey değer erezyonuna uğruyor.
Sadece kendisi için harcama yapan, paraya tapan, sorumluluklarını göz ardı eden Kaliforniya sendromlu insanlar yaşadıkları toplumu da sakat bırakıyorlar.
Bu insanlar değer erezyonuna uğradığı için iş hayatına girince de aradığını bulamıyor ve kendini aramak adına sürekli iş değiştiriyor.
Kendine odaklı olduğu için iletişim yönü zayıf. Kendini değerli hissetme hali o boyutta ki bir çok kişi hiçbir şey yapmadan ve çaba sarfetmeden iş hayatında var olmak istiyor.
“Sen özelsin” yaklaşımı ile iş yerinde en ufak iyi niyetli bir eleştiriyi bile kendine saldırı olarak algılıyor ve hemen savunma ya da yok sayma davranışına geçiyor. Kendini ön plana koyma isteği, bir yandan önemli bir özgürlük yaratırken diğer taraftan tarifsiz bir hayal kırıklığı yaşatıyor ve sonunda kendisini yalnız hissediyor. Yalnızlaştıkça paralize oluyor ve önemli değeri olan yaratıcılığını kaybediyor .
Daha çok bir hayat tarzı olan Kaliforniya sendromunun ayırt edici özellikleri:
Eğlenmek, bedensel hazlar, para kazanma hırsı ve kontrolsüz harcama hayatın temel felsefesi olarak algılanır.
İnsanlar hayatı tüketmek için yaşar
Üretirken ve tüketirken hatta eğlenirken ortaya çıkan yorgunluk tekrar eğlenerek atılmaya çalışılır.
Sürekli eğlenme halinin zamanla insan ruhunda oluşturduğu yaraları ortadan kaldırmak için kişiler, daha çok tüketmeye ve eğlenmeye gereksinim olduğunu düşünür
Tüketimin ve eğlencenin sürekli dozunun artırılması gereklidir.Kısaca insan hayatı sürekli bir kısır döngü içindedir.
Bu sendromu yaşayan kişiler, ‘başkası açlıktan ölse bana ne’ düşüncesiyle kendisi dışındaki kişiler hakkında kaygı hissetmemeye başlar.
Kendine hayran olma, ego fetişizmi de denilebilecek şekilde narsistik eğilimler taşır.
Bana zevk veren şeyler iyidir, zevk vermeyen şeyler kötüdür, şeklinde iyi-doğru değerlerinde değişme yaşanır.
Somut zevk ve eğlenceleri yaşamın amacı olarak görür.
Bu kişilerin, (şayet başarılı iseler) çevrelerinde sahte dostlar bulunur.
Erkekler gücü, kadınlarsa güzelliklerini kaybettiklerinde, yalnızlaşır.
Yaptığı işler nedeniyle mutsuzlaşan kişi bu duygudan kurtulmak için daha fazla eğlenceye ve sekse yöneliyor. Dahası, daha çok eğlence ve zevk düşkünlüğüyle, üretmediği halde tüketen, yardım etmeyen, sadece kendine harcayan, parasal hedefleri kutsallaştıran, toplumsal yapıyı önemsemeyen bir anlayışı toplum içinde yaygınlaştırıyorlar.
Kaliforniya sendromu olan insanlar zamanla yalnızlığı hayat tarzı haline getiriyorlar. Ancak mutsuzluklarını unutmak seçtikleri hayat tarzı ise bedenlerini tüketiyor. Bedensel, geçici hazlar için yaşayan bu insanlar, vücutları iflas ettiğinde ise hayatı yaşanmaz olarak tanımlıyorlar.
“Hayatta tatmadık zevk bırakmadım. Artık yaşamanın bir anlamı kalmadığını düşünüyorum.” diyerek intihar eden, Henry Ford’un oğlu Edsel bu duruma güzel bir örnektir.
Vücudun iflasını beklemeden insanın yaşantısını bireysel ve toplumsal hedeflerle zenginleştirmesi değerli bir seçenektir. Kısaca, bir başkasını yaşatmak için yaşayarak bu kısır döngüye bir son vermek mümkündür. Aksi takdirde maddi çerçeveye sıkışan hayat bir zaman sonra anlamını yitirir.
Kaynaklar: